Okresy logopedyczne, kształtowanie się mowy

Okresy logopedyczne

Okres melodii (do 1-szego roku życia). Krzyk jest podstawowym sposobem porozumiewania się i ćwiczeniem narządów oddechowych. Dźwięki wydawane przez dziecko, powiązane są z ruchem ciała. Jest to nieświadome ćwiczenie narządów mowy, zwane burzeniem. Burzą wszystkie dzieci, nawet te które nie słyszą. Gaworzenie pojawia się w II połowie pierwszego roku życia. Są to sylaby, przyswojone na podstawie dźwiękach pochodzących z otoczenia. W 1-szym roku życia powinny pojawić się już pierwsze wyrazy. W tym okresie dziecko powinno już w miarę dużo rozumieć.

Okres wyrazu (1- 2 rok życia). Pojawiają się wszystkie samogłoski, oprócz masowych ą i ę. Pojawiają się też spółgłoski p, b, t m, d, k, n, ś. Dziecko może upraszać grupy spółgłoskowe jablko - > ako. Słownictwo przyswojone w poprzednim okresie, zaczyna być wypowiadane.

Okres zdania (2-3 rok). Dziecko wymawia wszystkie samogłoski, łącznie z ą i ę. W tym okresie samogłoski mogą być jeszcze zastępowane krowa -> kawa. Pojawiają się zmiękczenia, np. w wyrazie piosenka usłyszymy p’ (pi). Pod koniec tego okresu, dziecko może wymawiać s, z, c. W tym okresie dziecko wie jak dana głoska powinna brzmieć, ale nie potrafi jej jeszcze wymówić. Z końcem tego okresu pojawiają się zdania 2-3 wyrazowe.

Okres swoistej mowy dziecięcej. Dziecko w wieku 4 lat powinno wymawiać s, z, c. Może też pojawić się głoska R. Dziecko może jeszcze upraszczać grupy spółgłoskowe. W wieku 5 lat ustalają się głoski sz, rz, cz. Dziecko wypowie poprawnie samą głoskę, ale w zdaniu może się pojawić szafa -> safa. W wieku 6 lat dziecko powinno wymawiać wszystkie głoski, budować zdania i opowiadać krótkie opowiadanie.

Kształtowanie się mowy :
1. Poprzez rozmowę
2. Przez opowiadanie tego co jest dookoła
3. Przez czytanie
4. Słuchowiska, piosenki, wierszyki, spokojne melodie. Dziecko przyswaja melodykę.

Niedopuszczalne

- Nie wolno zdrabniać wyrazów, należy używać języka ogólnego. Zdrabniając dziecko musi się nauczyć dwój różnych języków.
- Nie powtarzamy języka dziecko (dlaczego -> dlacego), które ono wymyśliło bądź uprościło.
- Dziecko w wieku 3 lat, potrafi zadać do 100 pytań dziennie. Powinniśmy odpowiadać na nie krótko i konkretnie, np. jaki jest kolor pociągu – czerwony. W tym wieku, jesteśmy wzorem dla dziecka, jeśli nie znamy odpowiedzi, to zaburzamy jego rozwój.
- Nie wolno uświadamiać dziecku jego zaburzeń, np. nie jąkaj się.

Opracowano na podstawie własnych notatek, z przedmiotu podstawy logopedii. Oryginalna forma notatek znajduje się na blogu http://podstawy-logopedii.blogspot.com/