Chemia - alkohole

Alkohole to pochodne węglowodorów zawierające w cząsteczce grupę hydroksylową tzw. funkcyjną. Alkohole tworzą szereg homologiczny związków.
Grupa funkcyjna - to określona grupa atomów, która nadaje charakterystyczne właściwości całej grupie związków.

Ogólny WZÓR ALKOHOLI:

                CnH2n+1   OH      
grupa alkilowa     grupa hydroksylowa.

Nazewnictwo:
1. Do nazwy węglowodoru, z którego alkohol powstał dodajemy słowo – ol. Np. metan + Ol -> metanol
2. Do nazwy ‘alkohol’ dodajemy nazwę alkilu i końcówkę – owy np. metan -> metyl +owy -> alkohol metylowy

Metanol - CH₃OH

Otrzymywanie:
Powstaje z uwodornienia tlenku węgla (II)

Właściwości:
- bezbarwna ciecz
- dobrze rozpuszczalna w wodzie
- charakterystyczny zapach
- spala się jasnoniebieskim płomieniem
- bardzo silna trucizna
- opary powodują ślepotę lub śmierć
- picie jest śmiertelne

Reakcja spalania całkowitego:
2CH₃OH + 3O₂ -> 2CO₂ + 4H₂O

Zastosowanie:
- do produkcji formaliny, barwników, tworzyw sztucznych
- rozpuszczalnik do farb i lakierów.

Etanol
Otrzymywanie: fermentacja alkoholowa (glukoza+drożdże)

- bezbarwna ciecz o charakterystycznym zapachu
- lotna, łatwopalna
- nie ulega dysocjacji jonowej
- ma odczyn obojętny, ponieważ w cząsteczce pomiędzy CiOH jest wiązanie kowalencyjne, a w zasadzie np. sodowej pomiędzy metalem a grupą OH występuje wiązanie jonowe
- łatwopalny, spala się jasno niebieskim płomieniem

Reakcja spalania całkowitego:
C₂H₅OH + 3O₂ -> 2CO₂ + 3H₂O

- bardzo dobrze miesza się z wodą, zachodzi zjawisko kontrakcji
Kontrakcja -zmniejszenie objętości roztworu podczas mieszania dwóch cieczy.
- białko ścina się pod jego wpływem w sposób nieodwracalny
- pod wpływem K₂Cr₂O₇ w obecności stężonego H₂SO₄ zmiana barwy z pomarańczowej na zieloną.

Gliceryna – pochodna propanu, alkohol trójhydroksylowy - ma 3 grupy OH.

Gliceryna-gricerol C₃H₅(OH)₃ (Propanotriol)

Właściwości:
- ciecz gęsta, oleista, bezbarwna
- bezwonna
- dobrze rozpuszczalna w wodzie
- spala się kopcącym płomieniem
- ulega reakcji spalania niecałkowitego
- nietoksyczna
- ma słodki, mdły smak
- kompletnie niegroźna dla organizmu
- właściwości higroskopijne

Reakcja spalania niecałkowitego:
2C₃H₅(OH)₃ + O₂ -> 6C + 8H₂O

Zastosowanie:
- barwniki
- farby graficzne
- leki
- materiały wybuchowe
- kosmetyki
- tworzywa sztuczne
- składnik płynów hamulcowych i chłodniczych
- w przemyśle skórzanym.