Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
W okresie Sejmu Czteroletniego intensywnie rozwijała się literatura publicystyczna w związku z mającą być uchwaloną Konstytucją RP, która ma uratować Polskę przed kolejnymi rozbiorami; Publicyści pochodzili głównie ze stronnictwa patriotycznego,...
Przy końcu panowania Sasów w Polsce literatura włączyła się do przygotowywania reform politycznych. Wówczas to Stanisław Konarski zapoczątkował akcję reformatorską wspaniałym dziełem "O skutecznym rad sposobie", w którym ostro wystąpił...
Wiek XVIII to fatalne stulecie, w którym rodzą się rozmaite instytucje dręczące nas po dziś dzień. Burzliwe przemiany polityczne uwarunkowały powstanie zjawisk propagandy - kształtuje się ona głównie we Francji i Anglii. Narzędziem masowego...
W okresie Sejmu Czteroletniego intensywnie rozwijała się literatura publicystyczna w związku z mającą być uchwaloną Konstytucją RP, która ma uratować Polskę przed kolejnymi rozbiorami; Publicyści pochodzili głównie ze stronnictwa...
Oprócz prądów w literaturze trzymających się hasła "sztuka dla sztuki", istniały zawsze gatunki spełniające bardziej utylitarne funkcje. Sztuka nie może być wyobcowana, oderwana od rzeczywistości, sztuka bez człowieka i nie dla człowieka jest...
W dobie oświecenia literaci publicyści szczególny nacisk kładli na sprawy związane z aktualną sytuacją społeczno-publiczną Polski i gonili wszelkie wsteczne poglądy. Jednym z takich pisarzy był Stanisław Staszic który w „swych uwagach nad życiem...
Od czasów renesansu w Polsce zaczęły zachodzić polityczne, gospodarcze i kulturalne zmiany. Czas ten to okres panowania ostatnich Jagiellonów – Zygmunta Starego i Augusta. Królowie ci prowadzili pokojową politykę, gdyż przez 150 lat nie było...
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.” 1. Wstęp Współczesnym politykom zalecałabym do przeczytania dzieła...
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium,...
Twórczością staropolską nazywamy utwory napisane w epokach polskiego renesansu, baroku jak i oświecenia. Jest to odpowiednio XVI, XVII i XVIII wiek. Polska, w XVI wieku, była "spichlerzem Europy", co świadczyło o jej potędze gospodarczej. Na tak...
Już w średniowieczu powstawały utwory zawierające w swej treści motyw wsi i jej problemy. Jednym z najwcześniejszych jest „Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem” Mikołaja Reja. Jest to jak gdyby zapis rozmowy pomiędzy...
Pochodził z rodziny mieszczańskiej (syn burmistrza). Został księdzem, gdyż była to jedna z niewielu dróg dla mieszczanina, która dawała szanse zdobycia znaczenia w życiu publicznym. Zajmował się badaniem Karpat. Był członkiem, a później prezesem...
Dworek szlachecki i jego mieszkańcy w literaturze Właściwie kultura polska do końca II Wojny Światowej miała charakter ziemiańsko-dworkowy. Dopiero założenia ustroju realnego socjalizmu doprowadziły do przekształcenia Polski w kraj, którego...
Znaczenie Sejmu Czteroletniego (Wielkiego) dla kultury i literatury polskiego oświecenia Wiek XVIII, wiek oświecenia był dla Polski czasem trudnym, ale i ważnym. Na ten okres właśnie przypadły 3 rozbiory, ale tez próby ratowania chylącej się ku...
Oświecenie – przesiąknięta utylitaryzmem i zaangażowaniem ludzi w nauczanie niższych warstw społecznych epoka różni się wyraźnie od niedawno panującego baroku. Do głosu zaczyna dochodzić rozum i poznawanie świata . Panuje przekonanie , że wszystko...
Człowiek współczesny wraca myślami w przeszłość. Zastanawia się nad początkiem swego istnienia, skąd pochodzi, jacy byli jego przodkowie, jak kształtowało się jego życie. Powraca do literatury, która powstała przed jego narodzeniem. Pragnie...
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
"Autorów sądzą ich dzieła". Oto hasło dzisiejszej rozprawy przed Sądem Dziejowym. Na ławie oskarżonych zasiądą m.in. I. Krasicki, Julian Ursyn Niemcewicz, Voltaire, S. Staszic, Franciszek Salezy Jezierski. Oskarżenie będzie opierać swą...
Pomimo słabnięcia wewnętrznego Polski w XVIII wieku obfitował ten okres w najliczniejsze chyba wystąpienia reformatorów. Jeszcze z renesansowych myśli czerpali pisarze tacy jak Stanisław Leszczyński, Szymon Konarski, czy Stanisław Staszic....
Zjawiska i motywy. Śmierć przemijanie, szatan-typowe motywy sztuki i lite -ratury. Zwrot ku Bogu i religii wobec przeczucia kruchości i przemijalności życia ludzkiego. Filozofowie B. Franciszek Bacon(An) Novum Organum. Błażej Pascal(Fr)...
„Czytaj i pozwól, niech czytają twoi, Niech się każdy z nich niewinnie roześmieje. Żaden nagany sobie nie przyswoi, Nikt się nie zgorszy mam pewną nadzieję. Prawdziwa cnota krytyk się nie boi, Niechaj występek jęczy i boleje.”...
OŚWIECENIE „Powrót myśli do świata rzeczy” Wszyscy jesteśmy potomkami naszej historii. W naszych myślach mieszkają pojęcia powstałe w każdej z epok jakie człowiek minął w drodze do teraźniejszości. Ja jednak skupię się...
Główną ideą oświecenia był krytycyzm wobec instytucji politycznych i społecznych, Kościoła i dotychczasowego systemu nauczania. Postawę tę wspierały prądy filozoficzne, a więc racjonalizm, który przywiązał szczególną wagę do roli rozumu w poznaniu...
Opracowane pytania na mature ustna (XVIII LO, Wrocław, 2002) - Oświecenie OŚWIECENIE Poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, ich następcy wzięli nazwę od światła. I taka była filozofia nowej epoki: oświecenia, rozumu,...
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
Jak zreformować państwo? Przedstaw poglądy publicystów doby Sejmu Czteroletniego – Stanisława Staszica i Hugona Kołłątaja na podstawie fragmentów ich utworów. W Polsce o charakterze kultury oświecenia zdecydowała sytuacja polityczna. Wielu...
Konspekt lekcji do realizacji w klasie Ih Liceum Ogólnokształcącego im. Cypriana Kamila Norwida w Częstochowie. I. HASŁO PROGRAMOWE: „Powrót posła” jako...
Witaj drogi czytelniku, moją wypowiedz na interesujący nas temat rozpocznę od wyjaśnienia słowa "patriota" -jest to ktoś kto kocha swoją ojczyznę i naród, łącząc te uczucia z szacunkiem dla innych państw. Ten, który zawsze jest gotów do...
„Które z myśli Stanisława Staszica o młodzieży i wychowaniu powinny być – Twoim zdaniem- szczególnie upowszechnione w rodzinie, szkole oraz innych instytucjach publicznych i organizacjach bezpośrednio bądź pośrednio zajmujących się wychowaniem...
Stanisław Wawrzyniec Staszic (1755-1826) zasłynął jednocześnie jako ksiądz, uczony, filozof, geolog i geograf, filantrop, działacz polityczny i oświatowy, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia, prekursor badań terenowych i...
W przeciwieństwie do epoki renesansu ("Żywot człowieka poćciwego", "Dworzanin polski") w epoce oświecenia brak jest utworów, które bezpośrednio wskazywałyby ideał człowieka i obywatela. Cechy wzorowego Polaka oswieceniowi...
Temat troski o dobro kraju w literaturze ma charakter ponadczasowy. Już w renesansie wytworzył się ideał patrioty. Kochanowski w "Odprawie posłów greckich" ukazał Antenora jako obywatela kochającego ojczyznę, spełniającego wszelkie...
Utwory literackie powstałe w oświeceniu wiernie odzwierciedlają czas, w którym powstały. Jest to czas, kiedy uwidaczniane były wady i przywary szlachty oraz ówczesnego systemu państwowego. Najbardziej ukazane jest to w oświeceniu polskim. Jest...
Utwory literackie różnych epok bawiły i wychowywały społeczeństwo. Były przekazywane początkowo ustnie, a później pisemnie. Już w Średniowieczu pieśni rycerskie, jak np. „Pieśń o Rolandzie” były śpiewane przez trubadurów. Miały one wartości...
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści. Jeden uważa, że ojczyzna to miejsce, w którym przyszło się człowiekowi urodzić i którego w takim układzie, z oczywistych wzglądów, nie może sobie wybrać. Kto inny będzie...
W drugiej połowie XVII wieku we Francji ukształtowała się konwencja literacka klasycyzmu. Stworzyli ją pisarze, poeci i dramaturdzy, którzy nawiązywali do teorii literatury klasycznej, ustalonej w dobie odrodzenia. Twórcy kładli nacisk na jasność...
"Autorów sądzą ich dzieła". Oto hasło dzisiejszej rozprawy przed Sądem Dziejowym. Na ławie oskarżonych zasiądą m.in. I. Krasicki, Julian Ursyn Niemcewicz, Voltaire, S. Staszic, Franciszek Salezy Jezierski. Oskarżenie będzie opierać swą...
W Polsce oświecenie zaczęło się około roku 1740, kiedy to założono Collegium Nobilum. Właściwy rozwój przypada na lata 1764-1795. W tym okresie rozwinęły się kontakty kulturalne Polski z Europa zachodnia. Do naszego kraju docierało coraz więcej...
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium, a studia...
Co to jest dewiza- wytycza działania lub postępowania wyrażona w krótkiej i zwięzłej formie Uczyć, bawić i wzruszać to dewiza starożytnych, którą posługiwali się też pisarze oświecenia. Uczyć: Ignacy Krasicki: “Dewotka” Krasicki w tej...
Znakomity filozof niemiecki Immanuel Kant określił oświecenie jako "wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy", przy czym niepełnoletność rozumiał jako "niezdolność człowieka do posługiwania się własnym...
Literatura oswieceniowa rozwijala sie w dramatycznym okresie dziejowym Polski . Trwajacy ponad osiemdziesiat lat okres przemian w literaturze doprowadzil do zasadni-czych i trwalych przeobrazen swiadomosci Polakow . Rzeczpospolita stala sie krajem...
PUBLICYSTYKA PATRIOTYCZNA, DZIAŁALNOŚĆ I PROGRAM SPOŁECZNO-POLITYCZNY STANISŁAW STASZICA. Stanisław Staszic swoje poglądy i program społeczno-polityczny zawarł między innymi w poniższych utworach. "Uwagi nad życiem Jana...
Oświecenie było epoką rozumu i filozofów. Ludzie, którzy jej idee tworzyli, byli racjonalistami. Myślenie i fakty doświadczalne były jedynymi wyznacznikami prawd w tych czasach. Oświecenie na Zachodzie walczyło o wolność, podczas kiedy w Polsce o...
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Udział literatury w przygotowaniu reform politycznych z Polsce w wieku XVIII został rozpoczęty z końcu panowania Sasów, a nasilił się w czasie Sejmu Czteroletniego. Do wybitnych pisarzy politycznych należeli: Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj i...
Stanisław Staszic ur. się w Pile w 1755r, a zmarł w 1826. Pochodził z mieszczańskiej, średniozamożnej rodziny. Został dobrze wykształcony. Po zakończeniu nauki przyjął święcenia kapłańskie. Bardzo jednak interesowały go sprawy kraju. Dał temu...
Oświecenie w Polsce i w Europie Rozwój przypada na XVIII w. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest...