Kariery inteligenckie zubożałych dzieci szlacheckich

Warto też wspomnieć o karierach inteligenckich zubożałych dzieci szlacheckich. Tytułowy bohater opowiadania Stefana Żeromskiego Doktor Piotr kształci się na lekarza, gdy jednak dowiaduje się, że za jego naukę ojciec płacił, obcinając nieuczciwie płace robotników, postawia zwrócić ten dług i przerwać karierę,nawet za cenę konfliktu z ojcem. Karierę inteligentki robi też studiująca biologię Agnisia, córka Barbary i Bogumiła Niechciców. Dziewczyna udaje się na studia do Lozanny.