Nieuczciwi karierowicze epoki dwudziestolecia międzywojennego

Dzieckiem ze zubożałej rodziny szlacheckiej jest też Zenon Ziembiewicz– bohater Zofii Nałkowskiej. Wspierany przez ustosunkowanych znajomych zaciąga ogromne długi wdzięczności. Będzie je spłacał przez całe swoje konformistyczne życie, dokonując ciągłych kompromisów moralnych. Będzie drukował słowa sprzeczne z jego poglądami, a jako prezydent nie zaprotestuje przeciw rozkazowi strzelania do robotników. Nie tylko karierę zrobi nie do końca uczciwe. Także w życiu prywatnym dopuści się zdrady, czym złamie życie swojej przyszłej żonie. Jego karierę przekreśli właśnie kobieta, z którą zdradzał narzeczoną i spłodził dziecko (Bogutówna jednak przerwała ciążę za jego cichym przyzwoleniem). Była kochanka obleje mu twarz kwasem, co spowoduje utratę wzroku i totalną kompromitację Zenona. W efekcie Ziembiewicz popełni samobójstwo. Innym karierowiczem dwudziestolecia międzywojennego jest opisany w popularnej, kilkakrotnie filmowanej powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza Nikodem Dyzma. Nieoczekiwanie, dzięki przypadkowo zdobytemu zaproszeniu na salony, ten człowiek bez grosza przy duszy wyrabia sobie stosunki, zarabia pierwsze pieniądze, by w efekcie... zostać wysokiej rangi urzędnikiem, kompletnie nieznającym się na dziedzinie, w której jest rzekomo ekspertem. Gdy otrzyma propozycję zostania premierem, umiejętnie się wycofa... Niewiarygodny awans Dyzmy wydaje się szczególnie aktualny w dzisiejszych czasach przypadkowych karier.