Piłsudski Józef Klemens

Pochodził z rodziny szlacheckiej, od 1886 studiował na uniwersytecie w Charkowie. W 1887 skazany na pięć lat zesłania na Syberii. Od 1892 członek PPS, od 1895 jej faktyczny przywódca.Rzecznik walki zbrojnej o niepodległość Polski, nadał polskiemu socjalizmowi charakter narodowy. Po rozłamie PPS w 1906 stanął na czele Frakcji Rewolucyjnej. Twórca i organizator ZWCz (1908), ruchu strzeleckiego w Galicji i POW (1914). W 1914 utworzył Legiony Polskie, walczył na froncie rosyjskim. W 1917 po tzw. kryzysie przysięgowym uwięziony w Magdeburgu. W latach 1918–22 Naczelnik Państwa i naczelny dowódca sił zbrojnych, jeden z twórców II Rzeczpospolitej. Dowodził polską armią w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1919–21, wygrał decydującą bitwę pod Warszawą w 1920 („cud nad Wisłą”). W latach 1923–26 nie sprawował funkcji państwowych. W 1926 dokonał zamachu stanu („przewrót majowy”). Do 1935 sprawował władzę autorytarną na czele zbudowanego obozu politycznego, tzw. sanacji. Prześladował opozycję polityczną (proces brzeski 1930). Podpisał traktaty o przyjaźni z ZSRR (1932) i Niemcami(1934). Poparł projekt konstytucji kwietniowej uchwalonej w 1935.

Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo; zwyciężyć i spocząć na laurach – to klęska.
Józef Piłsudski