Żona w roli męża

Niekiedy żona występuje w roli męża – tak jest w Mickiewiczowskiej Grażynie.Gdy żona księcia Litawora dowiaduje się o knowaniach męża z Krzyżakami, prosi go o zerwanie z nimi układów. Gdy jednak to nic nie daje, spiskuje sama, czyniąc to, co jej zdaniem powinien zrobić mąż: posyła po kryjomu giermka obrażającego posłów krzyżackich i staje do walki z Zakonem. Przebrana w zbroję męża i nierozpoznana przez nikogo, jako Litawor wyprowadza żołnierzy do walki. Mąż odnajduje ją już martwą, jej ciało zostaje na wzór ciała wojownika spalone na stosie, a Litawor, targany wyrzutami sumienia, rzuca się na pogrzebowy stos, na którym ginie. Jak podkreśla wybitna badaczka romantyzmu Maria Janion, w utworze następuje odwrócenie ról: Grażyna występuje w roli męża, roli rycerza, nietypowej dla kobiety. Litawor może tylko, jak żona bojownika, rzucić się na stos.