Łatwe pieniądze – łapówki

Budzić obrzydzenie mogą także łapówki. Branie ich stanowi jednak smutną normę w wielu środowiskach: królują w carskiej Rosji, opisanej prześmiewczo przez Mikołaja Gogola w Rewizorze, królują także w Rosji radzieckiej – groteskowo opisuje łapowników Michaił Bułhakow w Mistrzu i Małgorzacie.
Budzącym szczególny sprzeciw moralny jest opisywany wielokrotnie w literaturze proceder wyłudzania pieniędzy od Żydów przez tzw. szmalcowników. Ten, kto ich nie opłacił, często bywał wydawany w ręce gestapo. Z kolei gestapo płaciło szmalcownikom za wydawanie Żydów. Ich postaci pojawiają się m.in.w Dziewczynce w czerwonym płaszczyku Romy Ligockiej czy Początku Andrzeja Szczypiorskiego.