Wędrówki Łososi i Węgorzy
WĘDRÓWKI ŁOSOSI Dojrzałe łososie żyją w morzach, ale ich ikra rozwija się dobrze w wodzie słodkiej – w zimnej, dobrze natlenionej wodzie górskich potoków. Gdy nadejdzie czas tarła, dziesiątki gatunków łososia wyruszają w daleką podróż w górę...
DNA, budowa i replikacja DNA, cechy kodu genetycznego.
GENETYKA to nauka badająca dziedziczność i wynikające z tego zmienianie się organizmów.Nośnikiem inf.genetycznej jest dwuniciowe DNA,a model struktury przestrzennej wstalili w 1953 raki Watson i Crick. BUDOWA CHEMICZNA DNA:Zbudowane jest z 4...
Czynniki środowiska ograniczjące występowanie organizmów
ŚRODOWISKO ORGANIZMÓW ŻYWYCH: A) lądowe B) wodne. RÓŻNICE: - temperaturą -zawartością tlenu i dwutlenku węgla -odmiennymi warunkami świetlnymi -zasobnością soli mineralnych -odczynem(pH) -stopniem oddziaływania czynników mechanicznych :...
Choroba Genetyczna
Choroba genetyczna 1. Choroby genetyczne (gr. genetes = rodzic, zrodzony), to grupa chorób wywołana mutacjami w obrębie genu lub genów, mających znaczenie dla prawidłowej budowy i czynności organizmu. Ze...
Anabolizm i katabolizm, jako dwa główne kierunki metabolizmu.
TEMAT: Anabolizm i katabolizm, jako dwa główne kierunki metabolizmu. Metabolizm to całokształt reakcji biochemicznych zachodzących w komórkach organizmu. Związany jest z przepływem materii i energii. Proces ten zapewnia organizmowi: wzrost,...
Tatrzański Park Narodowy
POŁOŻENIE Tatrzański Park Narodowy leży w południowej części Polski, w województwie, małopolskim na granicy ze Słowacją. Park Narodowy utworzony został w 1954 roku na obszarze 20973 ha. Aktualna jego powierzchnia wynosi 21164 ha, z czego: -...
Mutualizm
ODDZIAŁYWANIA NIEANTAGONISTYCZNE - MUTUALIZM Mutualizm - jest to jedno z oddziaływań nieantagonistycznych, cechujące się obopólnymi korzyściami, w stopniu tak dużym, że praktycznie uzależnia obydwie populacje. Rozróżniamy kilka rodzajów...
Tkanki nabłonkowe i ich funkcje
Funkcja nabłonków - oddzielają nasz organizm od środowiska - pozwalają na wymianę gazową - zabezpieczają przed utratą wody - ułatwiają odbiór bodźców ze świata zewnętrznego - wyściełają narządy i jamy ciała Tkanka nabłonkowa - ma...
Wyjaśnienie części komórki: Zwierzęcej , roślinnej , bakterii i grzyba .
Cytoplazma - pozajądrowa część komórki oddzielona od środowiska zewnętrznego błoną komórkową . Cytozol - płynny składnik cytoplazmy , jest zbudowany między innymi z wody , białek i cukrów . Błona komórkowa - zapewnia transport różnych...
Substancje organiczne – cukry, tłuszcze, białka.
CUKRY [węglowodany] Cukry to związki [łańcuchy węglowe] w których występują naraz grupy hydroksylowe [OH] i karbonylowe [COH]. Podział cukrów -Proste: triozy: aldehyd glicerolowy - C3H6O3 pentozy: ryboza – C5H10O5, rybuloza - C5H10O5,...
Odpady - co z nimi zrobić?
Zgodnie z obowiązującym w Polsce stanem prawnym odpady zostały zdefiniowane jako wszystkie przedmioty oraz substancje stałe, a także nie będące ściekami substancje ciekłe, powstałe w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej lub bytowania...
Budowa i funkcje łodygi - notatka
Funkcje łodygi - utrzymuje w odpowiednim położeniu pozostałe części pędu - umożliwia przepływ wody z solami mineralnymi do korzeni liści, kwiatów i owoców - transportuje produkty fotosyntezy z liści do pozostałych części rośliny - niekiedy...
Skutki dziury ozonowej
Kilka najważniejszych i najgroźniejszych skutków powstawania dziury ozonowej: Pierwszym i podstawowym skutkiem oddziaływania dziury ozonowej na Ziemię jest globalne ocieplenie, czyli znaczna zmiana warunków klimatycznych w różnych częściach...
Zmysł wzroku
Oko człowieka to najdoskonalszy narząd optyczny jaki został kiedykolwiek stworzony. Natura obdarzyła człowieka tak doskonałym tworem, że przez stulecia starał się ją naśladować poprzez budowanie soczewek, teleskopów i innych urządzeń optycznych...
Przystosowanie organizmów do pasożytniczego trybu życia
Pasożytnictwo- forma współżycia organizmów żywych, polegająca na wykorzystywaniu organizmu żywicielskiego przez organizm pasożytniczy, bytujący jego kosztem. Pasożytnictwo jest niekorzystne dla żywiciela i powoduje jego osłabienie bądź chorobę....
Wiersz o Ziemi
Ziemię mamy tylko jedną Więc szanujmy Ją, Bo cóż z nami stanie się, Gdy zniszczymy własny dom. Ginie ptactwo i zwierzęta, Giną drzewa w lesie, Nic nie robiąc, wciąż czekamy Co nam los przyniesie? Dość lenistwa więc ruszmy razem I...
I i II Prawo Mendla
I Prawo Mendla – każda gameta wytwarzana przez organizm posiada tylko jeden allel z danej pary alleli genu. Doświadczenie potwierdzające I prawo Mendla: Skrzyżowano ze sobą czyste odmiany grochu o czerwonych AA i białych kwiatach aa. P: AA...
Objawy niedoboru witamin(awitaminozy), przykłady 3 witamin(A, D, i C)oraz produkty w których można je znaleźć
Witaminy pełnią rolę regulującą w naszym organizmie, znajdują się w pożywieniu, które codziennie zjadamy, lub są produkowane w organizmie(D, K i B). Znaczy to, że jadłospis powinien być tak opracowany, by witaminy te znajdowały się w produktach...
Moje działania na rzecz ochrony i środowiska
Ja staram się dbać o przyrodę i środowisko w moim ogródku i mam dla was kilka rad jak i wy możecie o to zadbać: 1. Zrezygnuj lub znacznie ogranicz korzystanie ze środków chemicznych. Liczbę szkodników w twoim ogrodzie staraj się ograniczać przy...
Bakterie i choroby bakteryjne
Bakterie - grupa mikroorganizmów, stanowiących osobne królestwo. Są to jednokomórkowce lub zespoły komórek o budowie prokariotycznej. Badaniem bakterii zajmuje się bakteriologia, gałąź mikrobiologii. Cechą charakterystyczną budowy komórek...
Budowa układu pokarmowego
UKŁAD POKARMOWY: - zbudowany z 3 błon: śluzowej (od strony żołądka, tkanka łączna wiotka z naczyniami krwionośnymi i limfatycznymi oraz nerwami), mięśniowej (dwie warstwy mięśni gładkich: okrężna- wew. i podłużna- zew.) zewnętrznej ( tk. wiotka...
Budowa i funkcje elementu szkieletu- czaszka i kręgosłup
Przednia część mózgoczaszki tworzy kość czołowa.Ku tyłowi łączą się z nią dwie kości ciemieniowe. Za nim znajduje się kość potyliczna.Boczne powierzchnie części mózgowej tworzą kości skroniowe i częściowo klinowe. Natomiast w części trzewnej...
Grzyby
Grzyby (mycophyla) Grzyby, obok glonów, stanowią drugą ogromną grupę roślin plechowych. Obejmują około 100 tysięcy gatunków. Są to przeważnie organizmy lądowe, rzadziej wodne, jednokomórkowe lub wielokomórkowe, bez plastydów. Są roślinami...
Układ oddechowy
Układ oddechowy – wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe. Układ oddechowy bierze udział w transporcie powietrza i w wymianie gazowej. Do komórek organizmu jest dostarczany (za pośrednictwem układu krwionośnego) tlen, dzięki któremu...
Karol Darwin
Karol Darwin urodzony w Anglii w 1809 r. stał się jednym z najsłynniejszych przyrodników w dziejach ludzkości. Darwin stworzył najlepiej udokumentowaną teorię ewolucji. W czasie pięcioletniej podróży dookoła świata zebrał mnóstwo informacji...
Kolejne etapy kondensacji i spiralizacji DNA
Kolejne etapy spiralizacji i kondensacji DNA w załączniku. Fibryla chromatynowa to nieregularna sieć włókien i ziarnistości w jądrze interfazowym. Podstawowymi jednostkami fibryli chromatynowych są nukleosomy; fibrylę tworzą oktamery...
Mikroskop elektronowy - opis, budowa, zastosowanie
Mikroskop elektronowy - mikroskop wykorzystujący do obrazowania wiązkę elektronów. Pozwala to na dostrzeżenie obiektów milion razy mniejszych niż np. ludzki włos. Dzięki mikroskopowi elektronowemu, możemy zobaczyć m.in. organelle komórkowe i...
Odnawialne źródła energii - wady i zalety
Energia odnawialna To energia uzyskiwana z innych źródeł niż nieodnawialne zasoby ziemi: gaz, węgiel czy ropa. Ten typ energii Jest całkowicie ekologiczny i wykorzystuje naturalne warunki atmosferyczne lub geologiczne Ziemi. Powstaje dzięki...
Ryby, płazy, gady, ptaki, ssaki
RYBY Środowisko: w wodach Budowa zewnętrzna: - opływowy kształt ciała - skóra produkująca śluz (zawiera komórki barwnikowe) - płetwy parzyste (odbytowa, ogonowa) i nieparzyste - skóra wytwarza łuski. Budowa wewnętrzna: -...
Rola układu hormonalnego
Rola układu hormonalnego: 1. Utrzymanie równowagi wewnętrznej 2. Hormony regulują proc. chemiczne w tkankach i kom. 3. Hormony decydują o przepuszczalności błon kom., wpływają na rodzaj transportowanych substancji. 4. Niektóry hormony oddz. Na...
Wpływ człowieka na środowisko
Od czasu, gdy na Ziemi pojawiło się życie, wyginęły setki milionów gatunków roślin i zwierząt. Niektóre wymarły na skutek naturalnych procesów ewolucji, lecz w ciągu ostatnich 300 lat ludzie przyspieszyli proces wymierania gatunków ponad...
Paprotniki
Są grupą lądowych roślin organowych, obejmujących klasy: paprocie, widłakowe, skrzypowe oraz wymarłe psylofity. U paprotników występuje w rozwoju przemiana pokoleń z drobnym gametofitem, nazywanym przedroślem. Psylofity. Wymarłe paprotniki...
Ryby
RYBY Ryby są gromadą kręgowców liczącą wiele gatunków (około 12 tysięcy) i wskazującą wielką rozmaitość form. Zasiedlają wody morskie i słodkie całej kuli ziemskiej. Charakterystyczne cechy ryb są następujące: -ciało o kształcie...
Pierścienice
Ewolucyjna rola metamerii Wyodrębnia się głowa, w której koncentrują się najważniejsze ośrodki nerwowe i aparat obróbki pokarmu. Sposób wykształcania odnóży, budowa ukł. nerw., cefalizacja, podstawowy plan budowy ciała - cechy te przejęły...
Budowa i funkcje tkanki nabłonkowej
Nabłonek jest to zespół komórek, które są ułożone ściśle obok siebie, tworzące jednolitą warstwę. Komórki nabłonka oraz ich jądra są różnego kształtu. Większość komórek posiada jedno jądro, ale także zdarzają się komórki z dwoma jądrami, a nawet z...
Charakterystyka ślimaków, głowonogów i małż
Ślimaki (Gastropada) zarys sylwetki Pierwotnie dwuboczna symetria ewoluowała w budowę asymetryczną (wyróżniająca ślimaki z pośród innych grup mięczaków) nastąpił obrót narządów wewnętrznych o 180˚; części ciała · dobrze wyodrębniona głowa·...
Nagonasienne i Okrytonasienne
U roślin nasiennych dominacja sporofitu nad gametofitem.Nagonasienne-lisćcie zarodnonoścne(sporofile)zebrane są w kłos zarodnonośny(strobil=szyszki,kwait)Mikrosporofile-męskie.Każdy liść zarodnionośny,zwany pręcikiem ma podczepione po...
Tkanki, narządy, układy
Tkanka – zespół komórek o podobnej budowie, pełniący tę samą funkcję 1. Rodzaje tkanek zwierzęcych: a) tkanka nabłonkowa – wyściela przewody i przestrzenie w ciele, pokrywa skórę b) tkanka łączna (właściwa) – spaja i łączy różne tkanki c)...
Układ nerwowy i hormonalny
PODZIAŁ UKŁADU NERWOWEGO: Ośrodkowy : Mózgowie ---- rdzeń kręgowy Mózg – móżdżek – rdzeń przedłużony Obwodowy Nerwy unerwiające skórę i kończyny Nerwy unerwiające narządy wew. ROLE UKŁADU NERWOWEGO: OPP - Odbiera Przetwarza i...
Zastosowanie inżynierii genetycznej w medycynie, hodowli roślin i zwierząt oraz ochronie środowiska
Inżynieria genetyczna określana jest jako postępowanie zmierzające do przekształcania informacji genetycznej poprzez stosowanie różnych technologii. Inżynieria genetyczna polega zatem na wprowadzaniu do komórek organizmu, którego cechy chcemy...
Patyczaki, pojęcia z biologii
1. Budowa zewnętrzna: Ciało owadów jest wyraźnie podzielone morfologicznie i funkcjonalnie na trzy tagmy: głowę, tułów i odwłok. Głowa pokryta jest oskórkiem tworzącym puszkę głowową. Puszka złożona jest z licznych sklerytów, płytek...
Proces trawienia białek i cukrów
TRAWIENIE BIAŁEK Trawienie cukrów rozpoczyna się w żołądku. Polega na stopniowym ich rozkładzie do uzyskania wolnych aminokwasów, które są dobrze rozpuszczalne i łatwo się wchłaniają. Gruczoły znajdujące się w ścianach żołądka wydzielają...
Ekologia
Ekologia jako nauka młoda jest nauką istotną. Ekolodzy zajmują się badaniem wzajemnych zależności między jednymi organizmami a drugimi, organizmami a ich środowiskiem. Skoro ekologia bada zależności pomiędzy danymi ustrojami żywymi, jasny jest jej...
Rożnorodność organizmów żyjących w jeziorze
Warunki zycia wjezorze,zmieniajace sie w zaleznosci od odleglosci od brzegu i glebokosci jeziora,wplywaja na roznorodnosc zyjacych w nim organizmow. Jedynie zyja w strefie przybrzeznej, inne w otwartej toni wodnej jeziora,a jeszcze inne na dnie....
Jakie jest znaczenie genetyki w medycynie, hodowli, rolnictwie
Genetyka jest nauką zajmująca się dziedziczeniem cech. Pierwszym genetykiem był Grzegorz Mendel. Prowadził on badania nad różnymi odmianami grochu, charakteryzującymi się różnymi barwami kwiatów. Krzyżował on gatunki...
Budowa ryby
Zewnętrzna budowa ryby - Otwór gębowy - Nozdża - Wąsy - Oko - Łuski grzbietowe - Płetwa grzbietowa - Łuski - Płetwa ogonowa - Linia boczna - Skóra - Odbyt (kloaka) - Płetwa odbytowa - Płetwa brzuszna - Płetwa piersiowa...
Podział cukrów i ich charakterystyka
Cukry stanowią ogromną grupę związków chemicznych. Popularna nazwa „węglowodany” wywodzi się ze wzoru sumarycznego, gdzie liczba atomów wodoru dwukrotnie przekracza liczbę atomów tlenu, tak jak ma to miejsce w cząsteczce wody. Wzór ogólny...
Kiedy człowiek o którym mówimy że jest dojrzały może założyć rodzinę?
Wyróżniamy trzy rodzaje dojrzałości - społeczną - psychiczną - biologiczną Dojrzałość społeczna wyraża się w dostrzeganiu potrzeb i wartości innych ludzi, w umiejętności współpracy, w podejmowaniu bezinteresownych działań na rzecz...
Pojęcie zdrowia i choroby – czynniki chorobotwórcze – podział chorób.
Zdrowie dla człowieka to najdroższa, najcenniejsza wartość i niczym nie można go zastąpić. Dopóki jesteśmy zdrowi, nie interesujemy się naszym organizmem. Sytuacja radykalnie się zmienia gdy zaczynamy chorować, wtedy próbujemy dowiedzieć się jak...