Środki stylistyczne
TROPY: 1. EPITET – to tyle co określenie; określa cechę przedmiotu albo stosunek wypowiadającego do przedmiotu; występuje najczęściej w postaci przymiotników, rzadziej zaś w postaci imiesłowów, np.: „szklana...
Zasady pisowni małej i wielkiej litery
Wielką literą piszemy: 1. Imiona własne, ludzi i zwierząt np.: Barbara, Adam Mickiewicz, Maks. 2. Przydomki, pseudonimy i przezwiska ludzi np.: Bolesław Chrobry, Sokole Oko, Huba 3. Nazwy świąt, dni, okresów świątecznych np.: Narodowe...
Części zdania
ORZECZENIE Czasownikowe – forma osobowa czasownika lub nieosobowa zakończona na –no lub -to. Zrobisz to jutro rano. Zebranie zakończono o czwartej. Imienne – składa się z łącznika (być, stać się, zostać) oraz orzecznika (rzeczownik,...
Zdania złożone współrzędnie
1. Łączne Treści obu zdań łączą się np. Wanda jest zdolna i uczy się dobrze. Spójniki: i, oraz, ani, jak również. Wykres: ____...____ 2. Przeciwstawne --||-||- przeciwstawiają się sobie. np. Turyści byli już zmęczeni, ale nie chcieli...
Części mowy
Rzeczownik odpowiada na pytania kto? co? Odmienia się przez przypadki, liczby. Mianownik kto? co? Liczba pojedyncza i mnoga. Dopełniacz kogo? czego? Rodzaj męski, żeński,...
Rodzaje i gatunki literackie
EPIKA świat przedstawiony epiki zawiera wszystkie zdarzenia i elementy rzeczywistości odnoszące się do bohaterów utworów, narracja to wypowiedź narratora, może być trzecioosobowa (narrator poza światem przedstawionym) lub pierwszoosobowa...
Odmienne i nieodmienne części mowy
ODMIENNE CZĘŚCI MOWY: I. Czasownik 1. Odmiana czasowników to koniugacja. 2. Odpowiada na pytania: co robi? co się dzieje? 3. Odmienia się przez: - osoby (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one) - liczby (pojedyncza i mnoga) - czasy...
Zdania złożone współrzędnie
Zdania złożone współrzędnie - zdanie, w którym poszczególne zdania składowe można łatwo rodzielić. Żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, stanowią gramatyczną całość. Rodzaje zdań współrzędnie złożonych 1) łączne - spójniki: i, oraz,...
Części mowy - przymiotnik i czasownik
Przymiotniki - odpowiadają na pytania: JAKI? JAKA? JAKIE? - oznaczają cechy osób, przedmiotów, zjawisk - w zdaniu łączy się z rzeczownikiem - odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje. W liczbie pojedynczej: - rodzaj męski (ten)...
Dyktando
Przy akompaniamencie połyskujących w słońcu trąb grzmiących niczym spiżowe dzwony, znienacka ruszyły zbrojne hufce króla błystka. Dźwięki trąbiących heroldów mieszały się z ogłuszającym hukiem ciężkich dział które bombardowały osłupionych...
Części mowy + odmiany + itp.
Odmiany Rzeczownik - przypadki - liczby Czasownik - osoby - liczby - rodzaje - tryby - strony - aspekty Przymiotnik - przypadki - liczby - rodzaje (+stopniowanie) Przysłówek - nieodmienna część mowy Liczebnik:...
Części mowy, odmiany z przykładami
1. Czasownik - os,l,cz,r,tr,str,dk/ndk, zrobił-3os,l.poj,r.m,tr orz,str czyn,cz prze,dk 2. Rzeczownik - kto?co? żywotne(koń),nieżywotne(gruszka),własne(Wisła),pospolite(facet),osobowe(facet), 3. nieosobowe(kaczka), przyp,l,r, Bogdanami – N.l.mn...
Zapożyczenia językowe
Zapożyczenia językowe polegają na wprowadzaniu do języka różnych elementów obcych. Rodzaje zapożyczeń 1. właściwe – dotyczą wydarzeń historycznych (przechodzi cały wyraz) a. bezpośrednie – wyrazy, które znalazły się w polszczyźnie w związku...
Środki stylistyczne.
Aluzja literacka – świadome ,znaczące nawiązanie do innego dzieła literackiego, odwołujące się do wiedzy i dociekliwości czytelnika, który powinien dostrzec i zinterpretować to nawiązanie. Anafora – retoryczny środek stylistyczny...
Środki stylistyczne z przykładami
ŚRODKI STYLISTYCZNE (INACZEJ JĘZYKOWE BĄDŹ POETYCKIE) Środki poetyckie są podstawową jednostką stylu artystycznego utworu lirycznego. Wyróżniamy: fonetyczne (dźwiękowe), morfologiczne, słowotwórcze, składniowe, leksykalne oraz figury...
Twoja opinia o zapożyczeniach językowych. Omów przykłady udanych – Twoim zdaniem – i nieudanych zapożyczeń (prezentacja maturalna)
Twoja opinia o zapożyczeniach językowych. Omów przykłady udanych – Twoim zdaniem – i nieudanych zapożyczeń Bibliografia: 1. Encyklopedia języka polskiego, pod red. Stanisława Urbańczyka, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992, hasła: Wpływy obce,...
Części mowy - ściąga
Czasownik-osoby, liczby, czasy, tryby i strony Tryb: -orzekający -rozkazujący - przypuszczający 1.rysuję 1.czekaj 1.pisałbym, pisałabym 2.rysujesz 2.niech czeka 2.pisałabyś, pisałbyś Strony: -czynna:...
Rodzaje podmiotów
Podmiot to wykonawca czynności w zdaniu Rodzaje podmiotów: - Gramatyczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku). - Logiczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w dopełniaczu). - Domyślny (nie ma go w zdaniu, ale można się...
Narrator w epice i jego różne funkcje w literaturze (jego wiedza o przedstawionym świecie, dystans, stosunek do bohatera).
Narrator w epice i jego różne funkcje w literaturze (jego wiedza o przedstawionym świecie, dystans, stosunek do bohatera). Narrator, opowiadacz, podmiot – narracji, bądź pośrednio kreowany przez autora w roli opowiadającego, bądź pośrednio...
Związki frazeologiczne i ich modyfikacje w różnego typu tekstach
Mianem frazeologii danego języka określa się zasób jego stałych i bliskich stabilizacji związków wyrazowych. Są one do wypowiedzi wprowadzane jako pewne całości, gotowe "segmenty", a nie tworzone każdorazowo ze składników słownych, które podlegają...
Esej, reportaż, felieton – cechy gatunku, funkcje
„Esej, reportaż, felieton – cechy gatunku, funkcje”. Epoka pozytywizmu charakteryzuje się powstaniem i rozwojem prasy, która wychowuje czytelnika, przekazuje mu wiedzę i kształtuje jego poglądy, demokratyzując tym samym stosunki społeczne. Obok...
Okolicznik.
Rodzaje okoliczników Z racji tego, że okoliczniki odnoszą się do cech czynności, okoliczności lub innych cech, mogą one mieć wiele znaczeń; stąd wyodrębnia się na ogół ze względu na znaczenie następujące rodzaje okoliczników: - miejsca:...
Zdania złożone
Zdania współrzędne Zdania współrzędne łączne (spójniki: i, oraz, a, ani, to - to, tudzież) _______ _ _ _ _ _______ Zdania współrzędne rozłączne (spójniki: albo, czy, lub, bądź) ______ ______ Zdania współrzędnie przeciwstawne...
Środki stylistyczne z przykładami
Aforyzm – zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy. Przykład : Kto krzyczy, ten słabnie. Anakolut – błąd składniowy zniekształcający...
Funkcje języka na wybranych przykładach tekstów naukowych, publicystycznych i literackich.
Funkcje języka na wybranych przykładach tekstów naukowych, publicystycznych i literackich. Podstawową funkcją tekstów językowych, mówionych lub pisanych, jest porozumiewanie się ludzi, czyli komunikowanie się. Tę funkcję nazywamy funkcją...
Środki stylistyczne
I. Środki stylistyczne: 1.Fonetyczne: - onomatopeja - wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk, ćwir itp. 2. Słowotwórcze: - neologizm - wyraz nowo utworzony - zdrobnienia - np. kotek, piesek - zgrubienia - np. psisko, kocisko...
Części zdania
Dopełnienie - część zdania, określa czasownik (czasem przymiotnik lub przysłówek), odpowiada na pytania przypadków zależnych (wszystkich oprócz mianownika) Przydawka - jest określeniem rzeczownika, odpowiada na pytania: jaki? który? ile? czyj?...
Neologizm
Neologizm, wyraz nowo utworzony, zwykle na podstawie słowa będącego juz w użyciu, zgodnie z obowiązującymi zasadami słowotwórstwa. Neologizmy pojawiają sie zarówno w utworach literackich, jak w słownictwie naukowym, publicystyce itp. Czasem...
Funkcje języka - krótko
Funkcje języka : - komunikatywna (dzięki językowi członkowie społeczności przekazują sobie informacje związane z różnymi aspektami życia.) - socjalizująca (Język pozwala zbudować poczucie jedności z ludźmi porozumiewającymi się tym językiem.)...
Zaimek
Zaimek - to część mowy zastępująca inne części mowy. Zaimki wskazują na osoby, przedmioty, cechy itd.bez dokładnego ich nazywania. Zaimkami są również wyrazy, którymi pytamy o części mowy. Podział Zaimków: ZAIMKI RZECZOWNE (zastapują...
Gatunki literackie
ELEGIA, lit. utwór liryczny o treści poważnej i refleksyjnym nastroju, utrzymany w tonie skargi; w poezji antycznej ujęty w formę dystychu elegijnego, odznaczał się dużą różnorodnością tematu i nastroju. FRASZKA, drobny utwór poetycki...
Zmiany w dziedzinie fonetyki.
Teoria - Zmiany w dziedzinie fonetyki Charakterystyczną cechą budowy wyrazów polskich jest częste występowanie oboczności samogłosek i spółgłosek w tematach odmieniających się wyrazów i w rdzeniach wyrazów pokrewnych, np. niosę - niesiesz...
Fleksja
Fleksja - dział gramatyki zajmujący się opisem form wyrazowych Wyróżniamy 10 części mowy, z których 5 odmienia się (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek), a 5 jest nieodmiennych (przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik,...
Zdania złożone podzrzędnie
Zdania złożone z podrzędznym przydawkowym a)pełni taką samą funkcje jak przydawka w zdaniu pojedyczym b)jest określeniem rzeczownika ze zdania nadrzędnego c)odpowiada na pytania przydawki(jaki?który?czyje?ile?czego?z czego?) Zdania złożone...
Sześć podstawowych funkcji wypowiedzi.
1) Funkcja informacyjna (informatywna) - polega na powiadomieniu o różnych stanach rzeczy dotyczących świata zewnętrznego lub strefy psychicznej. 2) Funkcja ekspresywna - polega na wyrażaniu poprzez wypowiedź emocji i stanów wewnętrznych osoby...
Czasownik - gramatyka
Czasownik odpowiada na pytania Co robi? Co się z nim dzieje? np. pisze, śpiewa, tańczy, umie. Odmienia się przez - osoby i liczby: w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej - rodzaje: liczba pojedyncza - męski, żeński, nijaki ; liczba...
Fonetyka - ściąga
Jeśli wiązadła głosowe są zsunięte, strumień powietrza wydychanego z płuc siłą toruje sobie drogę, wprawiając wiązadła w drgania. Powstają głoski dźwięczne. Jeśli głośnia jest otwarta, powietrze przechodzi między wiązadłami głosowymi...
Zdania podrzędne i współrzędnie zlożone
Zdanie współrzędne: *łączne(a,i,oraz,ani,ni)— ...— *wynikowe(wiec,zatem,totez,dlatego)—>...>— *przeciwstawne(ale,a,lecz,jednak,zaś)—>... — Zdanie podrzędne: *podmiotowe(kto?co?) *orzecznikowe(co robi?co się z nim dzieje?)...
Rodzaje i gatunki literackie
Rodzaje literackie: Liryka, Epika, Dramat. Liryka: - osoba mówiąca to podmiot liryczny, - treść: osobiste uczucia, nastroje i refleksje autora, - forma wypowiedzi- monolog liryczny, - podział na zwrotki, - występowanie rymów i...
Problemy fleksyjne i składniowe czasowników
Podstawową funkcją syntaktyczną czasownika jest funkcja orzeczenia. Może on ją pełnić dzięki swoim formom, które wyrażają takie kategorie gramatyczne, jak czas, tryb, osoba, aspekt, strona i liczba, pozwalające na lokalizację zdania w...
Środki stylistyczne.
ŚRODKI STYLISTYCZNE APOSTROFA-bezpośredni zwrot do kogoś lub czegoś, szczególnym rodzajem apostrofy jest inwokacja (uroczysty zwrot do Boga, bóstwa z prośbą o natchnienie) ANAFORA- poszczególne wersy rozpoczynają się tym samym wyrazem, zwrotem...
Podmiot
Rodzaje podmiotów Podmiot jest to nadrzędna część zdania, tworząca z orzeczeniem związek główny. Wskazuje on element, o którym orzeka się w danym zdaniu. Podmiot najczęściej wyrażony jest rzeczownikiem w mianowniku, ale nie jest to możliwość...
Trzy odmienne części mowy i ich charakterystyka
I Wstęp Właściwością polszczyzny, między innymi jest to, że liczne polskie wyrazy odmieniają się przez przypadki, liczby, osoby, czasy. Właściwość ta pozwala ustalić powiązania między wyrazami w zdaniu oraz łączyć słowa w większe grupy, to zaś...
Style językowe
Styl to ogół środków językowych charakterystycznych dla konkretnego autora, epoki, utworu literackiego, stosowanych w ścisłych okolicznościach. Styl naukowy – charakterystyczny dla dzieł specjalistycznych – podręczników, encyklopedii,...
Słowotwórstwo powtórzenie wiadomości
Morfologia - to dział nauki o języku, który zajmuje się opisem budowy oraz odmianą wyrazów. Morfologia obejmuje słowotwórstwo i fleksję . Przedmiotem analizy i opisu morfologii są morfemy. Słowotwórstwo-czyli nauka o tworzeniu słów....
Części zdania - przykłady
CZĘŚCI ZDANIA - podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawka i okolicznik. METRYCZKA ORZECZENIA Do czego służy ta część zdania? Wyraża czynność lub stan podmiotu. Jak szukać orzeczenia? Pytaj tak jak o czasownik: co robi? w jakim jest...
Imiesłowy - ściaga
1.IMIESŁOWY PRZYMIOTNIKOWE – wyrazy utworzone od czasowników, ale będące określeniami rzeczowników to imiesłowy przymiotnikowe. Jest to nieosobowa forma czasownika która podobnie jak przymiotnik, odmienia się przez przypadki liczby i rodzaje.W...
Części zdania
CZĘŚCI ZDANIA: Konieczną częścią zdania jest orzeczenie. Oznacza ono czynność, stan lub właściwość podmiotu. Odpowiada na pytania: co robi podmiot?, kim jest?, jaki jest?, co się z nim dzieje? Janek pisze. Jedźmy na wycieczkę. Olek jest...
Środki poetyckie
#Homonimy - wyrazy jednakowe fonetycznie i ortograficznie, ale różne semantycznie i etymologicznie; np. para (wodna, zakochanych), klucz (do drzwi, znak muzyczny, zasada). Współcześnie rozróżniane wyłącznie na podstawie kontekstu zdania w jakim...