Romantyczne i klasyczne widzenie świata. Zinterpretuj "Romantyczność" A. Mickiewicza i wiersz C. K. Norwida "W Weronie".

Mickiewicz i Norwid dokonali w swych utworach ''Romantycznosc" i ''W Weronie" swoistej analizy swiata uciekajac się do filozofii. Przedstawili oni klasyczna postawa ludzi oswiecenia
wierzacych zimnemu rozumowi, oraz postawe zwolenników romantyzmu z ich przekonaniem
" Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko.(...)??
Przeanalizujmy wiec ballade ''Romantycznosc" i wiersz ''W Weronie" i sprobujmy odnalezc w nich elementy oswieceniowe i romantyczne.
Mickiewicz jako motto utworu umieszcza słowa będące cytatem z Hamleta Szekspira:
??Zdaje mi się, że widzę? gdzie?
Przed oczyma duszy mojej??
Norwid nawiązuje do dramatu Szekspira" Romeo i Julia":
??Nad Kapuletich i Montekich domem, (...)??
?? Cyprysy mówią, że to dla Julietty,
Że dla Romea, ta łza znad planety
Spada - i groby przecieka;??
Akcja wiersza toczy się w Weronie, w której po dzień dzisiejszy wskazuje się rzekome domostwa skłóconych rodów Capulettich i Montecchich oraz domniemany grobowiec Julii.
Historycyzm, szczególne upodobanie średniowiecza jest typowe dla romantyzmu.
Dzień, miasteczko i zbiegowisko ludzi opisuje Mickiewicz. Zainteresowanie budzi dziewczyna, która twierdzi, że rozmawia z duchem ? zmarłym przed kilku laty Jasieńkiem. Dla Karusi jest środek nocy, wydaje się jej, że jest sama z Jasieńkiem w domu, że może usłyszeć go macocha. Mówi do niego o tym, jak się boi i jak trudno jej żyć teraz samej. Słyszy nawet pianie kura i widzi w okienku błysk zorzy. Zebrani ludzie widzą dziewczynę, która straciła zupełnie kontakt z otaczającym ją światem, która mówi do kogoś, kogo nie widać i nie reaguje zupełnie na zadawane jej pytania (dwukrotne aż powtórzenie słów ?Ona nie słucha? podkreśla jej zamknięcie na świat realny). Tak opisuje się jej zachowanie:

To jak martwa opoka
Nie zwróci się w stronę oka,
To strzela wkoło oczyma,
To się łzami zaleje;
Coś niby chwyta, coś niby trzyma;
Rozpłacze się i zaśmieje.
Tragedia bohaterki jest przejmująca. Prosta dziewczyna z ludu okazuje się osobą nieprzeciętnie wrażliwą, a przez to niezwykle samotną. Silne przeżycia sprawiły, że nie jest w stanie funkcjonować w normalnym świecie, świat ten jest dla niej groźny, wrogi, nikt z jej otoczenia nie potrafi jej zrozumieć:
Źle mnie w złych ludzi tłumie,
Płaczę, a oni szydzą;
Mówię, nikt nie rozumie;
Widzę, oni nie widzą
Zgromadzony lud, który obserwuje zachowanie dziewczyny, wprawdzie kochanka Karusi nie widzi, ale głęboko wierzy, iż może ona zobaczyć ducha osoby zamarłej:

?Mówicie pacierze! ? krzyczy prostota
Tu jego duch być musi.
Jasio być musi przy swej Karusi,
On ją kochał za żywota!?

W wierszu Norwida tez opisana jest historia jednej milosci. Warto w skrócie przywołać historię zakochanej pary. Romeo na balu organizowanym przez rodzinę Julii niej od pierwszego wejrzenia. Wiedzą, że ocalenie ich miłości będzie bardzo trudne, gdyż ich rodziny darzą się nienawiścią. Mimo to, kochankowie biorą potajemny ślub. W czasie ulicznych przepychanek, kuzyn Julii zabija przyjaciela Romea, za co rozwścieczony chłopiec zabija owego kuzyna. Zostaje za to wygnany z Werony. Tymczasem, ojciec Julii szykuje dla niej ślub z innym mężczyzną. Zdesperowana Julia, pragnąc uniknąć drugiego ślubu, wypija napój, który wprowadza ją w pozorną śmierć. O tym podstępie nie wie jednak Romeo, który ? zobaczywszy martwą ukochaną ? popełnia samobójstwo u jej stóp. Julia po przebudzeniu idzie w jego ślady. Dopiero po śmierci dzieci, skłócone dotąd rody, zawierają przymierze nad wspólnym grobem kochanków. Stąd w wierszu Norwida spokój bijący z tekstu: cisza po burzy jest również ciszą po kłótniach i sporach, które skończyły się dopiero po tragedii obu rodzin.

Patrzy na gruzy nieprzyjaznych grodów,
Na rozwalone bramy do ogrodów --
I gwiazdę zrzuca ze szczytu;

Gruzy ogrodów są symbolem zniszczenia piękna, tu: piękna niewinnej miłości młodej pary.
Ideowe i literackie założenia romantyzmu opierały się na irracjonaliźmie, fantastyce i odwołaniu się do uczucia, wiary oraz wyobraźni odbiorcy. Kierunek ten odrzucał racjonalizm i materializm, świat postrzegał jako żywy, ciągle stający się organizm, który poznać można jedynie za pomocą wyobraźni i intuicji. Te zalozenia dokonale zrealizowali Mickiewicz i Norwid w omawianych tu utworach.
Mickiewicz nie ogranicza się tylko do wypowiedzenia nowatorskich poglądów, swoją wypowiedź ujmuje w charakterystyczny dla romantyzmu gatunek ? balladę.
Romantyczne postrzeganie swiata przez Karusie i prosty lud w ??Romantycznosci?? i przez to tajemnicze ??my?? w wierszu Norwida jest od razu skontrastowane z wypowiedzą starca, który krzyczy do ludu:

Ufajcie memu oku i szkiełku,
Nic tu nie widzę dokoła.

w balladzie i ludzie w ??W Weronie??

A ludzie mówią, i mówią uczenie,
Że to nie łzy są, ale że kamienie,
I -- że nikt na nie... nie czeka!

Można by postawić pytanie: kto ma słuszność ? Podobną kwestię rozważa A. Mickiewicz w Romantyczności. Taki dylemat jest przedmiotem sporu zwolenników romantyzmu ze zwolennikami klasycyzmu. W trzeciej strofie mickiewiczowskiej ballady odczytujemy nastawienie względem tej problematyki opowiadającego tę historię:
" Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko.(...)
Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu
Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce.
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Miej serce i patrzaj w serce!"

Poglądy osób z utworu W Weronie przypominają owego starca z ballady ze " szkiełkiem i okiem".
Omawiany wiersz Norwida to pewien apel o to, aby aspekt symboliczny i racjonalny nie wykluczały się, a wzajemnie uzupełniały. Dopiero znając oba sposoby postrzegania rzeczywistości, ogląd otoczenia może być pełny. Również Mickiewicz nie zaprzecza wartości nauki i jej osiągnięciom. Poeta rozróżnia bowiem ?prawdy martwe? i ?żywe?. Słowa skierowane do starca:

Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,
Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce.
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
świadczą jedynie o tym, że ?szkiełko i oko? nie może być ostateczną miarą poznawania świata. Narzędzia nauki służą do poznawania ?prawd martwych?, natomiast ?czucie i wiara? otwierają nowe perspektywy, poszerzają horyzont poznawczy człowieka. To do postawy poety odnoszą się słowa będące cytatem z Hamleta Szekspira umieszczone jako motto utworu:

Zdaje mi się, że widzę? gdzie?
Przed oczyma duszy mojej

On bowiem wierzy, iż można widzieć ?przed oczyma duszy?, co więcej ? według poety ? postrzeganie świata w sposób wyłącznie rozumowy nie pozwoli nam zrozumieć spraw najważniejszych. Wyznaje pogląd, że istnieje inna rzeczywistość, wobec której doświadczenie i rozum stają się po prostu bezradne. Stąd też jego wezwanie:

Miej serce i patrzaj serce!

To aforystyczne sformułowanie dobitnie kończące utwór jest programową wypowiedzią Mickiewicza, wyrazem pewnego widzenia rzeczywistości, nowego, romantycznego odczuwania świata.