Dwa sposoby mówienia o kobiecie. Dokonaj analizy porównawczej fragmentów.

Kobieta w literaturze zawsze zajmowała bardzo ważną pozycje. Niejednokrotnie była powodem waśni ( Helena „Trojańska”), punktem wokół którego toczyła się akcja, przedmiotem nieszczęść (Antyczna Pandora), postacią kierującą rozwojem sytuacji w utworze ( Balldyna, Hamlet ).Kobieta wg. mnie jest na ogół postacią o wiele bardziej tajemniczą niż mężczyzna i kreowanie jej na różne postaci, nadawanie jej odpowiednich charakterów owocuje nieprzewidywalnymi sytuacjami, o które przecież poetom chodzi. Pisarz kreuje postać kobiety w takim świetle aby uwydatnić najważniejsze jego zdaniem cechy danej postaci. Dobrym porównaniem dwóch sposobów mówienia o kobiecie mogą być styl „Lalki” B. Prusa oraz „Chłopów” W. Reymonta.
Bolesław Prus w centrum swojej powieści „Lalka” umieścił pannę Izabelę Łęcką, córkę Hrabiego Łęckiego, przedmiot westchnień wielu arystokratów oraz Wokulskiego. Wokulski nie pochodził z warstwy panny Izabeli, przez co ona trzymała go na dystans. Pomimo jego wielkiej miłości do niej.
Prus kreuje pannę Izabelę na kobietę mającą zbyt wybujałe poczucie własnej wartości, powodowane życiem w dostatku.
„...Gdyby ją kto szczerze zapytał: czym jest świat a czym ona sama? niezawodnie odpowiedziałaby, że świat jest zaczarowanym ogrodem,[...]ona-boginią czy nimfą uwięzioną w formy cielesne[...] Panna Izabela od kolebki żyła w pięknym i nie tylko nadludzkim świecie[...]Sypiała w puchach, odziewała się w jedwabie i hafty, siadała na rzeźbionych hebanach...”
Prus aby podkreślić wyjątkowość postaci za jaką uważała się Izabela używa metafor, epitetów, frazeologizmów (zaczarowany ogród) oraz wprowadza elementy fantastyczne do opisu niewyobrażalnego poczucia własnej wyższości bohaterki. Oprócz elementów fantastycznym używa także naturalizmu:
„...Dla niej nie istniały pory roku, tylko wiekuista wiosna, pełna łagodnego światła, żywych kwiatów i woni....”
Prus stosuje także prawdziwe nazwy krajów, zbiorników wodnych ziemi w celu podwyższenia rangi panny Izabeli, porównuje jej świat do całego świata, hiperbolizuję tym samym postać:
„..Nie istniały różnice położeń jeograficznych, gdyż w Paryżu, Wiedniu, Rzymie, Berlinie... znajdowali się ci sami ludzie, te same obyczaje, te same sprzęty, a nawet te same potrawy: zupy z wodorostów Oceanu Spokojnego, ostrygi z Morza Północnego...”
Poeta opisuje bohaterkę jako nadczłowieka, nadkobietę, której każdy służy i której jedynym zmartwieniem jest to co będzie robić dnia następnego:
„...I tak żyła z dnia na dzień z miesiąca na miesiąc, z roku na rok, wyższa nad ludzi nawet nad prawa natury....”
Prus wywyższa mniemanie swojej bohaterki o sobie ponad prawa natury, która niejednokrotnie groźna i złowieszcza kiedy dawała pokaz swoich możliwości, Izabela przyglądała się jej jak widowisku ze śmiechem „nie przypuszczając możliwości niebezpieczeństwa”. Panna Łęcka życie traktowała jak spektakl, fraszkę i na życie innych ludzi patrzyła jak na przedstawienie.
Drugim sposobem obrazowania postaci kobiety jest styl Władytsława Reymonta, laureata literackiej nagrody Nobla. W „Chłopach” główną postacią jest Jagna, kobieta kierująca się głównie popędem płciowym, przysparzająca problemów mężczyznom którzy są w niej zakochani, podobnie jak bohaterka „Lalki”, Jagna jest przedmiotem westchnień wielu mężczyzn aczkolwiek zobrazowanie tej postaci różni się od obrazowania Izabeli Łęckiej.
„Chłopi” to powieść o ludności wiejskiej z końca wieku XIX. Ze względu na różnicę stanów obie kobiety były obrazowane w inny sposób. Jagna także potrafiła patrzeć na świat jak na spektakl:
„...Zapatrzyłą się znowu w okno, bo poczerniałe georginie, kołysane przez wiatr, zaglądały w szyby, ale wnet zapomniała o wszystkim, nawet o samej sobie, zapadła w takie prześwięte bezczucie...”
Aczkolwiek w odróżnieniu od Izabeli budził on w niej wielkie emocje. Ze względu na proste życie i nie opływanie w dostatek tak jak bohaterka „Lalki”. Autor opisuje życie i postać Jagny nie w skali światowej jak to miało miejsce u Prusa. Opis duszy Jagny jest naturalistyczny nie zawiera elementów fantastycznych:
„..zapadła w takie prześwięte uczucie jak ta ziemia rodzona w jesienne, martwe noce – bo jako ta ziemia święta była Jagusina dusza-jako ta ziemia...”
Reymont porównuje Jagnę do ziemi, kobiety tajemniczej, niezbadanej, nie potrafiącej określić własnych pragnień:
„...w jakichś głębokościach nie rozeznanych przez nikogo, w bezładzie marzeń sennych..”
Autor metaforyzuje jej wielki wpływ na otaczający świat oraz jej niezdecydowanie i brak celu działań:
„...Ogromna a nieświadoma siebie-potężna a bez woli, bez chcenia, bez pragnień-martwa a nieśmiertelna..”
Jagna byłą jak już wspomniałem kobietą o niezaspokojonym popędzie płciowym świadczą o tym romanse m.in. z Antkiem, Sołtysem, Kowalem. Naturę Jagny Reymont przybliża do ziemi:
„...i jako tę ziemię brał wicher każdy, obtulał sobą i kołysał, i niósł tam, gdzie chciał...”
Uczucia i pragnienia, które targały duszą Jagny poeta opisuje w podobny sposób:
„...i jako tę ziemię o wiośnie budziło ciepłe słońce, zapładniało życiem, wstrząsało dreszczem ognia, pożądania, miłości...”
Potęgę osobowości Jagny porównuje do siły natury”...żyje, śpiewa, panuje, tworzy i unicestwia bo musi- jest, bo musi[...] jako ta ziemia święta była Jagusina dusza...”
Jagna ma siłę by tworzyć i dawać życie, gdyby chciała mogłaby wiele zdziałać ponieważ ma w sobie siłę przyciągania. Władysław Reymont stworzył postać na wzór ziemi którą polski chłop ukochał. Scena z Boryną umierającym na polu świadczy najlepiej o przywiązaniu i miłości ówczesnego rolnika do ziemi. Dlatego też w powieści „Chłopi” Jagna mogła mieć taki magnetyzm, gdyż była kreowana i uosabiana jako jedna z najważniejszych wartości ówczesnej ludności.
Oba sposoby kreowania kobiet przez poetów mają części wspólne ale i różnią się w pewnym stopniu. Obie techniki opisów są technikami naturalistycznymi, aczkolwiek w opisie panny Izabeli widzimy pewne elementy fantastyki. Skala i wartości jakimi są opisywane obie postaci różnią się w zależności od otoczenia, statusu społecznego w jakim dzieje się akcja obu utworów. Wartości obu bohaterek są różne a jednocześnie bliskie, obie posiadają nadzwyczajny potencjał. W opisach dominują metafory, epitety, paralele, uosobienia, a także związki frazeologiczne. Służące podkreśleniu niezwykłości danej postaci.