1. ‘wprowadzać w błąd, oszukiwać, zwodzić, tumanić’; 2. ‘oszałamiać’; 3. ‘kochać się w kimś’.
1. ‘wprowadzać w błąd, oszukiwać, zwodzić, tumanić’; 2. ‘oszałamiać’; 3. ‘kochać się w kimś’.
Od XVIII w.; ogsłow. (por. czes. dawne duřiti ‘gniewać, płoszyć’, ros. potoczne duriť ‘wariować, szaleć, grymasić’, sch. duriti se ‘gniewać się, dąsać się’)< psłow. *duriti, *duŕą ‘wprowadzać w stan silnego wzburzenia, odurzenia, zamroczenia’, ‘być w stanie wzburzenia, odurzenia, zamroczenia’ – czasownik pochodzący od słabo poświadczonego psłow. przymiotnika *durъ ‘burzący się, wzburzony, szalony, dziki’.
Dawniej używano formy durzeć ‘tracić świadomość, wpadać w osłupienie’,a w XVI w. durować ‘szaleć, nie być przy zdrowych zmysłach; hulać, szaleć, dokazywać’.
1. ‘grupa ostrych chorób zakaźnych’ (jako termin medyczny od XX w.); 2. dawniej ‘trucizna wywołująca odurzenie, obłęd’; pochodzi od psłow. dialektalnego *durъ ‘wzburzenie, zamroczenie umysłu’ > ‘to, co wywołuje taki stan’
1. ‘niemądry, nierozsądny, głupi’; 2. ‘szalony’; 3. dawniej też ‘próżny, pyszny, zarozumiały’; od XVI w.; ogsłow. < psłow. *durьnъ ‘burzący się, wzburzony, pobudzony, otumaniony czymś’
‘spowodować utratę świadomości, niewrażliwość na ból’.