System polityczny Wielkiej Brytanii jest przykładem systemu parlamentarnego, demokratycznego i unitarnego o zdecentralizowanych relacjach pomiędzy centrum a regionami. Brytyjski system jest wynikiem długotrwałej ewolucji monarchicznego sytemu rządów. Wielka Brytania nie posiada konstytucji rozumianej jako jednolity, spisany akt prawny. Konstytucjonalizm brytyjski jest wynikiem wielu aktów prawnych, które sięgają nawet XIII wieku.
Organizacja systemu politycznego ukształtowanego w Wielkiej Brytanii opiera się na pewnych fundamentalnych zasadach, które są wynikiem długiego procesu historycznego. Fundament brytyjskiego systemu politycznego tworzą następujące zasady:
- skład rządu ustala premier, a nie monarcha,
- premierem zostaje lider partii, która wygrała wybory,
- rząd tracący poparcie parlamentu podaje się do dymisji lub zwraca się do monarchy o jego rozwiązanie,
- premier może zasiadać w parlamencie,
- monarcha nie ponosi odpowiedzialności politycznej, zaś rząd odpowiada za swoją pracę przed parlamentem (w myśl formuły „król panuje, a rząd rządzi”).
Głową państwa w Wielkiej Brytanii jest dziedziczny monarcha. Jego prawa są ograniczone do służenia radą, zachęcania i ostrzegania. Pozostałe kompetencje monarchy jako głowy państwa zostały przeniesione na poszczególnych ministrów.
Ministrowie wraz z premierem tworzą rząd (gabinet). Pierwsza osoba rządu– premier – sprawuje jednocześnie funkcję Pierwszego Lorda Skarbu i ministra do spraw służby cywilnej. Rząd kieruje jednocześnie administracją państwową i jako władza wykonawcza realizuje ustawy parlamentu.
Parlament brytyjski składa się z dwóch izb: Lordów i Gmin. W Izbie Lordów zasiadają pochodzący z nominacji królewskiej lordowie dożywotni (mianowani za szczególne zasługi dla państwa), lordowie dziedziczni, najważniejsi dostojnicy Kościoła anglikańskiego oraz lordowie prawa (najwyżsi sędziowie). Izba Lordów posiada prawo weta w stosunku do ustaw Izby Gmin oraz pełni funkcję sądowniczą (lordowie prawa stanowią Sąd Najwyższy w sprawach cywilnych i karnych). Druga z części parlamentu – Izba Gmin – składa się z 650 posłów, wybieranych w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję. Głównym zadaniem Izby Gmin jest działalność ustawodawcza.
Schemat systemu gabinetowo - parlamentarnego przedstawia się następująco: