Wirusy
Wirusy nie są organizmami, nie posiadają budowy komórkowej i cechuje je brak własnego metabolizmu. Są tworami zbudowanymi z białka i kwasu nukleinowego.
Choroby:
- człowiek DNA lub RNA - różyczka, świnka, żółtaczka zakaźna, ospa wietrzna, odra, AIDS, SARS, od kleszczowe zapalenie opon mózgowych
- zwierzęta DNA - pryszczyzna, nowsóka, wścieklizna, myksomatoza, ptasia grypa
- rośliny RNA - mozaika tytoniu, smugowatość pomidorów
Bakterie
Bakterie są organizmami wszędobylskimi, żyją w wodzie na lądzie w powietrzu, płynach ustrojowych różnych zwierząt
1. Choroby
tężec, gruźlica, czerwonka, dur brzuszny, błonnica, krztusiec
2. Odżywianie
a) HETEROTROFICZNE
- protrofy (żywiące sie jednym lub kilkoma związkami organicznymi)
- auksotrofy
- pasożyty
- saprofity
b) AUTOTROFICZNE
- chemosyntezujące
- nitrosomanos - utlenia NH3 - soli kw. Azotowego
- nitrobacter - utlenia sole kw.azotowego III do soli kw. Azotowego V
- fotosyntezujące
- sinice (bakteriochlorofil)
3. Oddychanie
a) tlenowo (AEROBY) glukoza O2--- CO2 H2O E
b) beztlenowo (ANAEROBY) glukoza--- CO2 H2O E
4. Rozmnażanie
- bezpłciowo przez podział AMITOZA
- proces płciowy KONIUGACJA - polega na wymianie fragmentu genoforu między bakteriami jest źródłem różnorodności genetycznej bakterii
Protisty
Protisty dzielimy na:
a) pierwotniaki
- orzęski np. Pantofelek
- wiciowce np. Klejnotka
- zarodziowce np. Ameba, słonecznica
b) glony
- jednokomórkowe np. Okrzemki, chorella
- jednokomórkowe kolonijne np. Skrętnica
- wielokomórkowe np. Brunatnice, morszczyn pęcherzykowaty
1.Rozmnażanie jednokomórkowych
a) bezpłciowo (podział, fragmentacja) osobnik potomny jest identyczny jak osobnik rodzicielski
b) płciowo
osobnik haploidalny (1n) ---- gamety --- GAMIA--- krótkotrwała zygota (2n) ---- MEJOZA POSTGAMICZNA ---- osobnik haploidalny (1n)
osobnik diploidalny (2n) --- MEJOZA PREGAMICZNA --- gamety (1n) ----GAMIA --- osobnik diploidalny
Rozmnażanie wielokomórkowych
a) bezpłciowo: przez fragmentację plechy przez zarodniki (SPORY) SPOROFIT
b) płciowe: przez gamety, które powstają w gametangiach GAMETOFIT
GAMETOFIT --- gametangiach----GAMETY---- gamia---- zygota---- sporofit---- spory---- GAMETOFIT
przemiana pokoleń: pokolenie rozmnażające się płciowo występuje na przemian z pokoleniem rozmnażającym się bezpłciowo.
2. Rodzaje Gammi
a) izogamia - dwie identyczne gamety pod względem kształtu i ruchliwości
b) anizogami - zróżnicowane gamety pod względem wielkości: większa to żeńska , mniejsza to męska gameta
c) oogamia - gameta żeńska to komórka jajowa powstaje w lęgniach
gameta męska plemnik powstaje w plemniach
3. Odżywianie
a) AUTOTROFICZNE
b) HETEROTROFICZNE
- wchłanianie
- pinocytoza
- fagocytoza
4. Oddychanie
a) tlenowo, całą powierzchnią ciała
b) pasożyty oddychają beztlenowo
5. Osmoregulacja i wydalanie
- u protistów morskich brak osmoregulacji (są izotoniczne)
- u protistów słodkowodnych HIPERTRONICZNE przez tętniące wodniczki