Ostatnie lata Rzeczpospolitej

1763 r. – śmierć Augusta III

1764 r. – koronacja Poniatowskiego (1732-1798)

1765 r. – załażenie Szkoły Rycerskiej (wychowankami byli m.in. T. Kościuszko i J. Poniatowski)

1768 r. – uchwalenie równouprawnień innowiercom i praw kardynalskich (liberum veto, wolne elekcje, wyłączność szlachty do piastowania urzędów)

1772 r. – I rozbiór

1773 r. – zatwierdzenie przez sejm I rozbioru, powołanie Rady Nieustającej (po 18 posłów i senatorów), ustanowienie Komisji Edukacji Narodowej – pierwszego w Europie ministerstwa oświaty (które zaczęło organizować szkoły parafialne – podstawowe, średnie i wyższe. Nauczano nowocześnie. Język polski zastąpił łacinę
Ożywienie w Polsce – powstawanie manufaktur, wprowadzenie czynszu, budowa kanałów, dróg, mostów, założenie Szkoły Rycerskiej, powołanie Komisji Edukacji Narodowej

1775 r. – powołanie Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, cel: stworzenie programów nauczania, opracowanie nowych podręczników, unowocześnienie metod nauczania
Ważniejsi malarze – Bernardo Bellotto Canaletto i Marcello Bacciarelli
Stronnictwa – patriotyczne: (Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj) zwolennicy zreformowania RP, usprawnienia władzy sejmu i rządu, przyznania praw mieszczanom, zerwania kontaktów z Rosją, pomocy u króla Prus, dworskie: (król na czele) zwolennicy „oświeconego monarchizmu” i reform w RP, hetmańskie: (Szczęsny Potocki, Seweryn Rzewuski, Ksawery Branicki) przeciwnicy zmian w RP

Sejm Wielki (Walny) 1788-1792 – (dwie kadencje, marszałkowie: Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha), postanowienia: utworzenie 100-tys. Armii z dochodów duchowieństwa i szlachty, zezwolenie mieszczanom na kupowanie dóbr królewskich, piastowanie urzędów (na najbardziej zasłużonych czekała zaś nobilitacja – przyjęcie do grona szlachty) itp. (poprzez tzw. czarną procesję), pełnię praw politycznych nadal miała szlachta chłopi wysyłali tylko tzw. plenipotentów z głosem jedynie w sprawach miejskich

3 maja 1791 r. – uchwalenie konstytucji (pierwszej w Europie, drugiej na świecie), postanowienia: zniesiono podział na Koronę i Litwę, nie wprowadzono jednak wolności i równości praw obywateli, trójpodział władzy: prawodawcza – sejm, wykonawcza – Straż Praw z królem na czele, sądownicza – sądy, zniesienie liberum veto i wolnej elekcji, po śmierci Poniatowskiego na tronie zasiada dynastia Wettinów
Konfederacja targowicka (1792) – stronnictwo hetmańskie prosi caryce o pomoc i ogłaszają w miasteczku Targowice akt konfederacji, do Polski wkracza 100-tys. Armia Rosji przeciw 50-tys. Armii Polski i 20-tys. Armii Litwy, zwycięska bitwa pod Zieleńcami pod dowództwem Józefa Poaniatowskiego oraz pod Dubienką – Tadeusz Kościuszko, pomimo zwycięstw król przystąpił do konfederacji targowickiej

1793 r. – II rozbiór, ostatni sejm RP w Grodnie: odrzucenie większości reform konstytucji i uznanie II rozbioru

24 marca 1794 r. – wybuch powstania i wybranie T. Kościuszki na generała wojsk polskich i naczelnika z władzą dyktatorską, odtąd on kierował wojskiem i rządem

4 kwietnia 1794 r. – bitwa pod Racławicami, dzielne oddziały kosynierów pokonały wojska carskie

7 maja 1794 r. – ogłoszenie Uniwersału połanieckiego, cel: zachęcenie chłopów i szlachty do powstania narodowego, wprowadził liczne prawa dla chłopów np.: zagwarantował wolność osobistą chłopom i zmniejszył pańszczyznę
Najazd na Warszawę – Kościuszko po pobycie w USA, wzbogacony o wiedzę umocnił stolicę i odparł atak wroga, po odwrocie wrogich wojsk wysłał żołnierzu na Wielkopolske pod dowództwem Jana Henryka Dąbrowskiego, gdzie wybuchło powstanie

10 października 1794 r. – klęska pod Maciejowicami – Kościuszko pokonany przez dwukrotnie większą armię dostał się do niewoli kozaków

4 listopada 1794 r. – rzeź Pragi

9 listopada 1794 r. – kapitulacja Warszawy

25 listopada 1795 r. – abdykacja króla w Grodnie

24 października 1795 r. – III rozbiór
Był to kres państwa polskiego, które na 123 lata zniknęło z mapy Europy. RP przestała istnieć, ale pozostał naród, język i tradycja. Zaborcy zlikwidowali państwowość polską, lecz nie potrafili unicestwić polskości.