Ustalenie granic Polski międzywojennej

Decydujący głos w sprawach ukształtowania granic II RP należał do koalicji zwycięskiej. Główne mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone: USA, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Japonia, tworzył Radę Najwyższą, kierowniczy organ konferencji pokojowej w Paryżu.
O d marca 1919 roku w sprawach europejskich decydowała Rada Czterech. Mimo przyjęcia jako idei przewodniej zasady samostanowienia narodów, która nakazywała, aby granice państwowe pokrywały się z zasięgiem terytorialnym danej narodowości.
Istotny wpływ na ustaleniu granic kraju wywarła ludność polska, broniąc zbrojnie prawa do decydowania o swej przynależności państwowej.
Zachodnie i północne granice Polski ustalił traktat pokojowy z Niemcami. Na jego mocy Niemcy zrzekły się prawa części Wielkopolski, która nie została oswobodzona w wyniku powstania i do Pomorza. W okręgu olsztyńskim i kwidzyńskim, w Prusach Wschodnich oraz na Górnym Śląsku traktat przewidywał przeprowadzenie plebiscytu.
Plebiscyt przeprowadzono 11 lipca 1920 roku na Warmii, z wynikiem dla Polski niepomyślnym.
Na Górnym Śląsku plebiscyt odbył się 20 marca 1921 roku. Za przyłączeniem do Polski głosowało 479 tysięcy, a do Niemiec 706 tys. Osób. Przeciwko zamierzonemu włączeniu całego terytorium plebiscytowego do Niemiec wybuchło 3 maja 1921 roku, trzecie powstanie ludności polskiej na Śląsku. Nie pozostało ono bez wpływu na stanowisko Rady Ambasadorów wielkich mocarstw, która 20 padziernika 1921 roku podjęła uchwałę o podziale Górnego Śląska między Polskę i Niemcy.
Szczegółowe stosunki między obu państwami na tym obszarze, zwłaszcza w zakresie ochrony mniejszości narodowych i stosunków gospodarczych, uregulowała konwencja zawarta 15 maja 1922 roku w Genewie. Z tą datą nastąpiło włączenie części Górnego Śląska do Polski. Gdańsk – mimo pierwotnych zamiarów wielkich mocarstw – nie został włączony do Polski. Z inspiracji Anglii i USA traktat wersalski utworzył z Gdańska wraz z przyległym terenem Wolne Miasto, pozostające pod opieka Ligi Narodów. Polsce powierzone zostało prowadzenie spraw zagranicznych Gdańska. W wyniku podpisanych w 1920 i 1921 roku konwencji z Gdańskiem, Polsce przysługiwało na obszarze miasta szereg uprawnień, które miały jej zagwarantować swobodny dostęp do morza.
Granica południowa została wyznaczona pośrednio przez traktat pokojowy z Austrią, podpisany 10 września 1919 roku w Saint Germain. Na jego mocy, Austria zrzekła się wszystkich obszarów należących do Austrowęgier. Rada najwyższa upoważniła rząd polski do tymczasowego zajęci Galicji Wschodniej po rzekę Zbrucz.
Wytyczenie granicy pomiędzy Polską a Czechosłowacją na Śląsku Cieszyńskim wywołało długotrwały spór. Pierwsze ustalenie granicy nastąpiło w umowie zawartej 5 listopada 1918 roku, lecz rząd czeski nie uznał tej umowy i z jego polecenia wojska czeskie rozpoczęły zbrojne obejmowanie terenu.
Za pośrednictwem wielkich mocarstw doszło do zawarcia ugody między Polską a Czechosłowacją podpisanej w SPA 10 lipca 1920 roku. Czechosłowacja otrzymała 1270 km,
Polska 1212 km. Dokonano również podziału spornego na Spiżu i Orawie.
Sprawa granicy wschodniej Polski pozostała w kręgu mocarstw. Ustaliły one 8 grudnia 1919 roku tymczasową granicę pokrywającą się z granicami byłego Królestwa Polskiego. Granicy tej nie chciał uznać rząd Polski, co doprowadziło do wojny z Rosją Radziecką. Zakończyła się ona podpisaniem traktatu pokojowego w Rydze 1921 roku.
Na konferencji w Spa rząd polski zgodził się na warunkowe oddanie zajmowanego Wilna Litwie, aby uniemożliwić jego zajęcia przez wojska radzieckie. Tymczasem Rosja zgodziła się oddać Wileńszczyznę Litwie. Została ona zajęta przez Litwinów i ustalono tymczasową linię demarkacyjną na części spornego terytorium. W przeddzień wejścia jej w życie polskie oddziały generała Żeligowskiego zajęły Wilno. Utworzono tam Litwę środkową.W roku 1922 Litwę włączono do Rzeczpospolitej.
Rada ambasadorów wielkich mocarstw dnia 15 marca 1923 roku podjęła uchwałę która uznała ostatecznie wschodnie i północne granice Polski.