profil

Parlament RP

Ostatnia aktualizacja: 2021-11-03
poleca 85% 1202 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

W Polsce organem przedstawicielskim (pochodzącym z wyborów) jest parlament. Zgodnie z zapisami konstytucyjnymi jest on dwuizbowy. W jego skład wchodzi Sejm i Senat.

Sejm składa się z 460 posłów wybieranych w wyborach wolnych, powszechnych, bezpośrednich, równych, proporcjonalnych, w tajnym głosowaniu. Sejm jest organem, który jako jedyny w kraju ma prawo uchwalania ustaw — tworzenia prawa, decydującego o sprawach państwa i jego obywateli.

Druga izba parlamentu — Senat — składa się ze 100 senatorów także pochodzących z wyborów. Są oni wybierani w województwach w wyborach wolnych, powszechnych, równych, bezpośrednich, większościowych, w głosowaniu tajnym. Senat uczestniczy w uchwalaniu ustaw, podejmuje także niektóre inne ważne decyzje, opiniuje akty Prezydenta czy Sejmu, wyraża na nie zgodę. Obie izby parlamentu są wybierane tego samego dnia, a ich kadencja trwa 4 lata od dnia pierwszego posiedzenia. Kończy się w dniu, w którym posłowie i senatorowie nowej kadencji zbiorą się na swe pierwsze posiedzenie.

Wybory parlamentarne


Zasada powszechności wyborów oznacza, że prawo wybierania (czynne prawo wyborcze) i prawo kandydowania na posła czy senatora (bierne prawo wyborcze) przysługują wszystkim dorosłym obywatelom. W Polsce wiek uprawniający do głosowania to 18 lat, do kandydowania: na posła — 21 lat, na senatora — 21 lat, na prezydenta — 35 lat.

Zasada bezpośredniości wyborów oznacza, że każdy wybierający głosuje osobiście na kandydata na posła lub senatora. Nie ma tu ogniwa pośredniego.

Tajność głosowania polega na tym, że każdy głosujący ma prawo zachować w tajemnicy dokonany przez siebie wybór. Nikt nie ma prawa żądać od głosującego, by powiedział na kogo głosował. W lokalu wyborczym natomiast musi być kabina lub wydzielone miejsce za zasłoną, gwarantujące tajemnicę głosowania. Zapobiega to m.in. szykanowaniu kogoś ze względu na jego postawę wyrażoną w głosowaniu.

Funkcje parlamentu


Podstawowe funkcje parlamentu to: ustrój ostrojodawcza, ustawodawcza, kreacyjna i kontrolna.

Funkcja ustrojodawcza. Sejm może wydawać ustawy, które regulują podstawowe zagadnienia dotyczące ustroju państwa,

Funkcja ustawodawcza - polega na obowiązku parlamentu stanowienia ustaw jako powszechnie obowiązujących aktów prawnych. Sejm może jednak na podstawie Małej konstytucji upoważnić Radę Ministrów na jej uzasadniony wniosek do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy. Wówczas musi jednak określić zakres upoważnienia i czas jego obowiązywania (nie wszystkie sprawy mogą być regulowane takim rozporządzeniem, np. nie może ono zmieniać konstytucji, dotyczyć budżetu czy też praw i wolności obywatelskich

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty