Biblia jako źródło kultury i arcydzieło literatury.

Najstarsze teksty biblijne pochodzą z XIII w. p.n.e.. Proces powstawania Starego Testamentu zakończył się w I w. p.n.e. Nowy testament powstał pomiędzy 51 a 96 rokiem n.e.

Biblie dzielimy zasadniczo na dwie części: Stary Testament (ST) i Nowy Testament (NT).
W ST wyróżniamy trzy części:
1. Prawo (Tora lub Pięcioksiąg Mojżeszowy Księga Rodzaju (Genesis), Księga Wyjścia (Exodus), Księga Kapłańska, Księga Liczb, Księga Powtórzonego Prawa)
2. Księgi prorockie
3. Pisma ( Księga psalmów, Pieśń nad pieśniami, dzieła filozoficzne i księgi historyczne)
ST składa się z 46 ksiąg.
NT jest złożony z 27 ksiąg, które można podzielić następująco:
1. Księgi dydaktyczne (Listy św. Pawła )
2. Księgi historyczne ( 4 ewangelie i Dzieje Apostolskie)
3. Księga prorocka ( Apokalipsa św. Jana)

Biblia stanowi nie tylko ważne dzieło literackie, które jest punktem odwołań i nawiązań twórców kultury w późniejszych epokach. Jest przede wszystkim świętą księgą społeczeństw chrześcijańskich i wyznawców judaizmu. Biblia stanowi sacrum - czyli świętość, autorytet religijny, zbiór pism sakralnych. B. jest także źródłem kultury moralnej, prezentuje wzorce postępowania, pewien kodeks tego, co dobre lub złe. Jest ona zbiorem fabuł, anegdot, motywów i stylistyki, do których wciąż powraca literatura. Jest natchnieniem dla wielu artystów, inspiruje myślicieli, przez wieki była tematem realizacji malarskich i rzeźbiarskich. Biblia zawiera wiele postaw, wzorców i wydarzeń, które wciąż funkcjonuja w świadomości współczesnego człowieka, wychowanego w tym kręgu kulturowym, nawet jeśli nie wyznaje religii chrześcijańskiej ani żydowskiej. Znajomość Biblii jest konieczna dla zrozumienia wielu współczesnych dzieł literatury.

Reasumując, Biblia...
- jest zbiorem przykładów - wzorców i antywzorców postępowania
- zawiera kodeks moralny, wyznacza dobro i zło
- jest bogatym magazynem prawd o człowieku, o złożoności natury ludzkiej
- jest próbą odpowiedzi na pytania nurtujące ludzkość - porządkuje sprawy życia i śmierci, cierpienia i szczęścia, definiuje człowieka
- prezentuje ludzi, ich obyczaje i poglądy z wielu epok, ale eksponuje to, co uniwersalne i nie zależne od kostiumu i czasu historycznego
- jest dziełem, które wpłynęło na światopogląd, kulturę, a nawet język współczesnych ludzi
- dla wielu jest sacrum - czyli księgą świętą, należącą do autorytetów i skarbów wyznawanej religii.
- Jest dziełem złożonym, niejednolitym, źródłem przeróżnych gatunków literackich, odmiennych sylwetek i różnych czynów - daje odbiorcy możliwość wielu wyborów.

Wielogatunkowy charakter Biblii:
- psalmy : dziękczynne, błagalne, pochwalne, królewskie, patriotyczne, religijne, mądrościowe.
- Przypowieść (parabola) - proste obrazki, "historyjki", które za pomocą krótkich fabułek ilustrują życiowe prawdy ( O synu marnotrawnym, O siewcy )
- Apokalipsa - proroctwo obrazujące losy świata i ludzkości, koniec istnienia i Sąd Ostateczny. Składa się z symboli i tajemniczych znaków, szyfrów
- Inne: podanie, legenda, historia, pieśń, modlitwa, dialog, aforyzmy, saga rodu, nowela, kazanie, poemat, dramat, listy, kroniki, hymny, treny itp.
Podział Biblii ze względu na rodzaje literackie:

EPIKA
- Biografia - np. ewangelie
- Saga rodu- dzieje patriarchów
- Powieść obyczajowa - Księga Ruth
- Poemat opisowy - Genesis
- Kroniki, epistolografie (listy)
- Zbiór praw

LIRYKA
- hymny ( Hymn o Miłości)
- psalmy ( Księga Psalmów)
- pieśń miłosna ( Pieśń nad Pieśniami )
- tren ( Lamentacje Jeremiasza)

DRAMAT
- fragmenty Księgi Hioba, Pieśni nad Pieśniami
Motywy biblijne są zawarte w indywidualnych pracach zainteresowanych.