profil

Bogowie starożytnego Egiptu

Ostatnia aktualizacja: 2020-09-22
poleca 84% 3066 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Bogowie w cywilizacji starożytnego Egiptu wywodzili się z prehistorycznych kultów animistycznych i byli częścią bardzo bogatej mitologii. Jednym z najważniejszych bogów był zwykle faraon.
Faraon był uważany za posłańca bogów który miał rozkazywać państwem tak jak chcą tego bogowie i budować z pomocą niewolników budowle na cześć PATHA, HORUSA... i oczywiście OZYRYSA.

ATUM - przedstawiany w postaci mężczyzny z koroną faraonów na głowie. W teologii miasta Heliopolis opisywany jako pra-bóg: pierwszy pagórek wyłoniony z praoceanu.

RE (Ra) - bóg Słońca. Jego głowę zdobi dysk słoneczny. Kapłani miasta Heliopolis złączyli jego kult z wcześniejszym kultem boga Amona. Tworzył pary z wieloma bogami. Był słońcem, które świeciło w południe, właścicielem barki, którą wszyscy bogowie płyną po niebie (czyli wewnątrz bogini Nut) każdego dnia ze wschodu na zachód, z krainy życia do krainy umarłych. Płynęli, aby odrodzić siebie i świat dnia następnego, podtrzymać porządek kosmosu uosobiony w postaci bogini Maat.

PTAH - przedstawiany jako mężczyzna z ogoloną głową, z berłem w ręku. W Memfis był uważany za boga stwórcę całego świata mocą myśli i słowa. Jego świętym zwierzęciem był byk Apis.

SOBEK - bóg-krokodyl, którego uważano, szczególnie w okresie XI i XII dynastii (dzieje Egiptu
obejmują XXX dynastii), za stwórcę świata.

ANUBIS - bóg zmarłych. Jego świętym zwierzęciem był czarny pies prawdopodobnie błędnie uważany też za szakala). Anubis pomagał Ozyrysowi w świecie umarłych, gdzie prześwietlał myśli człowieka.

TOT (Thot) - bóg Księżyca i władca czasu przedstawiany jako ibis, pawian albo człowiek z głową tych zwierząt. Uznany za wynalazcę pisma, stał się opiekunem pisarzy. Uważany był także za twórcę kalendarza. Kapłani z miasta Heliopolis widzieli w nim stwórcę całego kosmosu i bogów.

ATON - tarcza słoneczna utożsamiana z wczesnym odzwierciedleniem boga słonecznego. Pojawił się w czasach XVIII dynastii; jeden z jej faraonów, zakochany w Atonie, przyjął imię Echnaton (tzn. "pożyteczny dla Atona"), założył nową stolicę religijną dla całego Egiptu i rozpoczął prześladowania kultu innych bogów. Niektórzy religioznawcy widzą w tym wydarzeniu narodziny monoteizmu - pierwszego w dziejach ludzkości.

OZYRYS - władca świata umarłych i ich sędzia, przedstawiany często w postaci mumii. Każdy Egipcjanin chciał się z nim utożsamić po śmierci, aby przejąć jego moc zmartwychwstania (Ozyrysa zabił bóg Set, wskrzesili zaś inni bogowie przy pomocy bogini Izydy).

HATHOR - bogini nieba i uosobienie Wielkiej Macierzy, przedstawiana najczęściej w dwóch postaciach: kobiety z dyskiem słonecznym na głowie między rogami albo jako krowa. Była okiem Horusa i okiem Re, łzami, z których powstał człowiek. Opiekunka kobiet rodzących i Drzewo Życia po śmierci. Utożsamiały się z nią żony faraonów. Inne boginie, jak choćby Maat, Izyda, Nut, Sachinet, Bastet, Neit, Seszat, Mut przejmowały jej cechy. Jako bogini Uto-Wadżet (atakującą kobrę), była promieniami słońca: życiodajnymi i śmiercionośnymi, które symbolizował ureusz (znak węża), noszony na czole przez władców.

AMON - bóg o niebieskiej skórze i głowie zdobionej dwoma piórami. W rękach trzyma bicz i znak życia anch. Jego znaczenie rosło od XI dynastii, gdy Teby stały się stolicą Egiptu. Utrzymał wysoką pozycję przez ponad 200 lat, zwykle w parze Amon-Re.

HORUS - przedstawiany jako sokół lub człowiek z jego głową. Uosabiał cały Egipt. Fumonowie utożsamiali się z Horusem przejmowali różne jego imiona. Słońce, Księżyc były jego oczami, stąd tytuł Pana Niebios. Horusa-faraona otaczały zwykle boginie: Nechbet (sęp) i Wadżet (kobra), które symbolizowały połączony Egipt Górny i Dolny oraz uosabiały Hathor.

SET - gwałtowny Pan Burzy, piorunów i pustyni. Jego świętym zwierzęciem był dziwny czworonóg (połączenie osła-antylopy-świni-psa). Możliwe, że był najważniejszym bogiem Egiptu przed I dynastią; zdetronizował go Horus (słynne są przekazy o ich walce). Zaczynając od XXV dynastii, staje się wcieleniem zła, utożsamiany z przeciwnikiem wszystkich bogów Egiptu i ludzi - wężem Apopisem. Tymczasem wcześniej przedstawiano go, jak stoi w barce Re i przebija włócznią złego Apopisa. Możliwe, że Seta uważano za boga obcokrajowców, o których opinia była coraz gorsza. Pojawiło się przekonanie, że "Horus jest bogiem Egiptu, a Set wszystkich innych narodów". Miał być jedynym bogiem, który nie umrze.

CHNUM - bóg z głową barana, który lepił ludzi i bogów na kole garncarskim. Często łączony z Re i innymi bogami.

IZYDA - małżonka i mścicielka Ozyrysa, opiekunka świata, przedstawiana, podobnie jak Hathor, z dyskiem słonecznym.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
(0) Brak komentarzy

Treść zweryfikowana i sprawdzona

Czas czytania: 4 minuty