profil

Sanacja i organizacje sanackie, walka sanacji z opozycją

Ostatnia aktualizacja: 2021-11-24
poleca 85% 1095 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Józef Piłsudski

SANACJA


Piłsudski doszedł do władzy pod hasłem sanacji, czyli inaczej uzdrowienia stosunków politycznych. W autorytarnym systemie pozostawiono parlamentarne struktury, ale rządowa propaganda kwestionowała skuteczność i przydatność systemu partyjnego, ośmieszała ona parlament i wysuwała wobec posłów niesłuszne oskarżenia o korupcję.

Role partii politycznych, które są przecież podstawa systemu demokracji parlamentarnej, ograniczono do minimum. Ośrodkiem władzy stały się ponadparlamentarne gabinety fachowców. Rząd pracował za pomocą dekretów prezydenckich, pozwalało to pominąć procedurę ustalania ustaw przez parlament. U celu utrzymania tego stanu co był zaczęto łamiąc konstytucję, fałszowano wyniki wyborów, naganiano do swoich potrzeb prawo.

ORGANIZACJE SANACKIE


Obóz sanacyjny utworzył własną organizację polityczną - Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem. Na jego czele stanął Walery Sławek. BBWR był komitetem wyborczym. Na czele stała elita - grupa tzw. pułkowników, którzy byli dawnymi oficerami POW i Legionów. Program polityczny BBWR ograniczał się do nadrzędności państwa nad społeczeństwem i jednostka.
W 1937r. po śmierci Piłsudskiego rozwiązano BBWR i utworzono Obóz Zjednoczenia Narodowego (OZN). Program ich opierał się na zasadzie solidaryzmu społecznego państwa i "samoobrony kulturalnej Polaków". OZN był zorganizowany hierarchicznie na wzór partii faszystowskiej. Pojawiły się w nim hasła antysemickie

WALKA SANACJI Z OPOZYCJĄ


Dyktatorskie poczynania skończyły się we wrześniu 1929 r. opozycyjne stronnictwa sejmowe do zawarcia porozumienia. Przystąpiły do niego partie lewicowe i centralne. Rok później Centrolew zorganizował w Krakowie kongres pod hasłem obalenia dyktatury sanacji oraz przywrócenia parlamentaryzmu. Długo czekać nie trzeba było, ponieważ w odpowiedzi Piłsudski nakazał prezydentowi rozwiązać parlament i to bez nakazu sądowego aresztował wybitnych przedstawicieli opozycji.
W 1931 r. odbył się w Warszawie proces zwany brzeskim. Nie mieli pewnych oskarżeń, a mimo to oskarżali i skazywali na kary więzienia. Na szczęście niektórym udało się emigrować.

Ruch ludowy zjednoczył się w 1931 r. i wszystkie partie chłopskie utworzyły Stronnictwo Ludowe, które w swym programie domagało się przywrócenia demokracji parlamentarnej. Doszło do umorzenia represji. Utworzono obóz odosobnienia w Berezie Kartuskiej, który był przeznaczony dla osób związanych z organizacyjnymi terrorystycznymi. To odpowiednie przepisy umożliwiały osadzenie w obozie bez wyroku sądowego i wyłączenie na podstawie orzeczenia lekarskiego.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty