Absolutyzm francuski

1. Jean Bodin w 1577r. wydał ?Sześć ksiąg o Rzeczpospolitej?, w których zawarł swoją teorię państwa i prawa. Popierał umiarkowaną formę monarchii absolutnej, w której panujący miał suwerenną władzę ograniczoną prawem Boskim, prawem naturalnym oraz podstawowymi normami ustrojowymi. Według Bodina wszyscy obywatele powinni być podporządkowani interesom państwa.

2. Rządy Henryka IV Burbona: W 1598r. król ogłosił edykt nantejski, który gwarantował wolność wyznaniowa oraz równouprawnienie protestantów i katolików we Francji. Król dążył do uzyskania władzy absolutnej: zreorganizował urzędy centralne i przestał zwoływać Stany Generalne. Otoczył się ludźmi wiernymi państwu, powołał intendentów (bezpośrednio podlegali oni królowi). Rozbudował administrację państwową, odbudował budżet, stworzył silną armię, rozbudował gospodarkę państwową (wzrost liczby manufaktur). Rządy monarchy przerwał zamach w 1610r. (śmierć króla).

3. Regencja Marii Medycejskiej: Następcą tronu został małoletni Ludwik XIII, którego w rządach wyręczała matka. Francja przeżyła za jej panowania kryzys. Pogorszyły się stosunki z cesarstwem, wznowiono współpracę ze Stanami Generalnymi, powróciły spory rodów szlacheckich.

4. Ludwik XIII i kardynał Richelieu: W 1624r. pierwszym ministrem Ludwika XIII został kardynał Richelieu, który powrócił do reform Henryka IV. Otrzymał od króla znaczne pełnomocnictwa. Zmierzał do umocnienia pozycji Francji i rządów absolutnych. Państwo miało zostać scentralizowane w najwyższym stopniu, o losach państwa i narodu mógł decydować jedynie król, który odpowiadał jedynie przed Bogiem. Richelieu zlikwidował nadzwyczajne prawa polityczne i zniszczył organizację polityczną hugenotów (protestantów), zapewnił im jednak tolerancję religijną. Wiele razy próbowano obalić kardynała, ale w 1629r. Richelieu pokonał opozycję, a buntowników zmusił do emigracji. Ograniczył uprawnienia feudałów, rozszerzył prawa intendentów, rozbudował flotę i armię, wspomagał tworzenie kompanii (związków) handlowych. Kardynał zmarł w 1642r., ale dzięki niemu Francja urosła w siłę.

5. Regencja Anny Austriaczki: W 1643r. zmarł Ludwik XIII, a następca tronu miał 5 lat, więc regencję objęła Anna Austriaczka. Monarchia francuska nadal się umacniała, za sprawą kardynała Juliusza Mazzariniego. Utrwalał on absolutyzm. Odniósł sukces w wojnie trzydziestoletniej pokonując Habsburgów i Hiszpanię. Przeciw niemu utworzył się ruch polityczny zwany Frondą. Mazzarini stłumił go przed śmiercią.

6. Rządy Ludwika XIV: Dziedzicem silnych rządów absolutnych był Ludwik XIV, który przejął osobiście urząd pierwszego ministra. Skupił w swoim ręku nieograniczoną władzę. Dążył nadal do pozbawienia władzy arystokracji. Ludwik XIV wybudował Wersal i umieścił w nim ważne rody szlacheckie, na które mógł mieć oko. Przekupywał szlachtę zdobywając jej poparcie. Powiedział: ?L?etat c?est moi? ? ?państwo to ja?. Król był jedynym prawodawcą i najwyższym sędzią. W 1685r. król unieważnił edykt nantejski, by podjąć próbę ujednolicenia Francji pod względem wyznaniowym. Ministrem finansów został Jean Colbert, który stał się podporą rządów absolutnych. Zreorganizował francuski system gospodarczy, opierając go na merkantylizmie (czerpanie dochodów z eksportu, ograniczenie importu).Wspierał rodzimy przemysł i handel, udzielał pożyczek na uruchamianie manufaktur, stworzył flotę handlową. System ten nazwano kolbertyzmem. Colbert czuwał nad rozwojem wielu dziedzin gospodarki Francji.