Romantyczna konwencja mówienia o miłości w oparciu o IV część "Dziadów".

Analizując podany fragment IV części „Dziadów” Adama Mickiewicza, wyjaśnij, na czym polega romantyczna konwencja mówienia o miłości i skonfrontuj ją z młodopolską konwencją.

Epoka romantyzmu to czas, w którym przywiązywano wielką wagę do miłości. Była ona najczęściej platoniczna i nieodwzajemniona. Młodzi ludzie nie wiedzieli, jak naprawdę wygląda to uczucie, więc idealizowali je i przedstawiali kobiety jako kruche istoty, które należy podziwiać za ich piękno. Miłość romantyczna nie mogła być szczęśliwa. Zawsze musiało zdarzyć się coś, co zamieniało ją w nienawiść. Najczęściej kobiety ? piękne, wyniesione na piedestał, zdradzały mężczyzn, bądź nie odwzajemniały ich uczuć. Oni jednak nie potrafili zapomnieć o ukochanych i wciąż wspominali czas, kiedy byli jeszcze pełni nadziei.
IV część ?Dziadów? Adama Mickiewicza to dramat romantyczny, którego analizowany przeze mnie fragment opowiada o wspomnieniach młodego człowieka, który przeżył nieszczęśliwą miłość. Monolog Gustawa trwa w godzinie jego rozpaczy. Mężczyzna jest niestabilny emocjonalnie, co widzimy po jego sprzecznych wypowiedziach oraz po didaskaliach, które są zróżnicowane i zmienne.
Miłość młodego mężczyzny wydaje się bez granic. Uważa, że wybranka jego serca była mu przeznaczona. Występuje tu sakralizacja uczuć, widzimy wielki szacunek Gustawa do ukochanej. Nie wspomina o cielesności dziewczyny; domyślamy się, że jego uczucie było jedynie platoniczne.
Gustaw uważa, że bez miłości nie da się żyć, jest ona sensem istnienia. Zna to uczucie tylko z książek, gdzie zostało wyidealizowane, dlatego sądzi, że związek między dwojgiem ludzi wygląda tak, jak w romansach, które czyta.
W miłości nie ma sfery pośredniej; budzi ona skrajne emocje. Dla tego mężczyzny jest uczuciem destrukcyjnym, w którym górują rozpacz, gniew, bunt wobec tego, że nie może być z ukochaną oraz cierpienie, którego nie potrafi znieść, co prowadzi go do samobójstwa.
Według Gustawa kobieta wygląda jak anioł, lecz jest niewierna, zmienna; to przyczyna wszystkich cierpień. Mężczyzna pragnie jednak, by jego wybranka uroniła choć jedną łzę na jego grobie.
Jesień ukazana w dramacie wskazuje nam na to, iż widzimy tu przyrodę współodczuwającą. Głównie zwracamy uwagę na bladawy księżyc i chłód, które zwiększają grozę oraz że sytuacja dzieje się w środku nocy.
Didaskalia ukazują zmienność emocji Gustawa, ich narastanie widzimy również w nagromadzeniu wykrzykników i wielokropków. Powtórzenia wskazują na coraz większe zatracanie się tego młodego człowieka, który zaczyna tracić kontrolę nad tym, co mówi. Nieregularne rymy i wersy ukazują różnorodność uczuć mężczyzny, jego rozpacz i cierpienie. Zaś metafory, patos, hiperbolizacja i słownictwo silnie nacechowane emocjonalnie powodują, że sposób mówienia o miłości jest przesadzony.
Miłość romantyczna przedstawiona z punktu widzenia mężczyzny to uczucie wyidealizowane i jednostronne. Mickiewicz w swoim dramacie kładzie nacisk na cierpienie jednostki, subiektywizm doznań i pokazywanie stanów emocjonalnych człowieka.
Młodopolska konwencja miłości przedstawia zupełnie inny rodzaj tego uczucia, niż romantyczna. Króluje w niej więc ukazanie cielesności i rozkoszy płynących z aktu seksualnego. Kobietę traktuje się jak partnerkę, nie jak wywyższaną, uwielbianą wybrankę. Rzadko pociąg seksualny wiąże się z miłością do kobiety. Ukazanie przyjemności to główny cel młodopolskich erotyków.
?Virgini intactae? Kazimierza Przerwy ? Tetmajera to liryk napisany w formie pytań do dziewicy. Podmiot liryczny nie może uwierzyć, ze dziewczyna jest nietknięta, nie poczuła na swoich ustach warg mężczyzny, nikt też nigdy nie dotknął jej dłoni. Każde pytanie ?odkrywa? coraz więcej ciała owej dziewicy, słowa zaczynają być coraz bardziej zmysłowe. Podmiot liryczny dziwi się, że dziewczyna jest zupełnie niewinna, co odczytujemy w słowach: ?I nigdy dumne to królewskie ciało w niczyich ramion uścisku nie drżało??. Domyśla się on również, że młoda kobieta pragnie dotyku mężczyzny i rodzi się w niej fascynacja własnego ciała. Nie może się doczekać, kiedy odda się komuś.
Sonet jest śmiały, pytania nadają mu ton niedowierzania. Powtórzenia słów ?nikt? oraz ?nigdy? jeszcze bardziej podkreślają niewinność dziewczyny. Mimo, że wiersz został rozerotyzowany, nie ma w nim żadnej wulgarności. Doceniamy piękno ciała dziewicy, które według podmiotu lirycznego jest dumne, królewskie, smukłe i miękkie. Pytania są silnie zmetaforyzowane, ponieważ kierują się do delikatnych uszu.
Liryki romantyczne charakteryzują się sakralizacją oraz wynoszą kobietę na piedestał. Ponieważ miłość romantyczna jest platoniczna, nie widzimy w niej żadnych zwrotów związanych z cielesnością wybranki. Miłość ukazaną w IV części ?Dziadów? Gustaw rozumie jako sens i jedyny cel istnienia.
Młoda Polska ma zupełnie inny pogląd na to uczucie. Według poetów najważniejsza jest rozkosz płynąca ze związków między dwojgiem ludzi. Partnerzy nie muszą być też w sobie zakochani; dopuszczalne są tu wolne związki.