Alkohole, zastosowanie

Alkohole są to związki organiczne pochodne węglowodorów, w których atom wodoru został zastąpiony grupą -OH (hydroksylową).

Oto pozytywne zastosowania podstawowych rodzajów alkoholi:
• Alkohol metylowy
• stosowany jest jako środek konserwujący i do produkcji rozpuszczalników organicznych.
• surowiec do produkcji formaliny
• w przemyśle barwników, tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych
• farmaceutyka

CH3OH
• Alkohol etylowy
• artykuły przemysłowe
• kosmetyki
• zapachy do ciast
• farmaceutyka
C2H5OH
Większość wymienionych poniżej handlowych preparatów użytkowych zawiera metanol i pozostałe alkohole alifatyczne. Co roku na rynku pojawia się kilkanaście nowych preparatów z tej grupy. Równie często etanol jako główny składnik preparatu zawiera znaczne domieszki acetonu lub innych toksycznych dodatków.

PŁYNY DO MYCIA SZYB, PŁYNY FLOTACYJNE, DEZYNFEKCYJNE
• autowidol, autosilux, antyszron, antyfryz, autovidex, bilux, błysk, jupiter
videx, aseptol, milux
• większość czyszczących preparatów higieny sanitarnej

PREPARATY HIGIENY OSOBISTEJ
• większość płynów po goleniu, wód kolońskich
• większość dezodorantów do ciała i stóp
• część szamponów ziołowych, płynów do kąpieli
• żele, lakiery i środki do pielęgnacji włosów
• zmywacze do paznokci


PREPARATY PRZEMYSLOWE I SAMOCHODOWE
• kleje oraz żywice do klejów i produkcji tworzyw, impregnaty
• atramenty
• większość płynów stosowanych do chłodnic samochodowych jak borygo
• płyny hamulcowe (np. R-3), płyny hydrauliczne

Alkohole mają szerokie zastosowanie. Alkohole o mniejszej masie cząsteczkowej ("niższe") stosuje się powszechnie jako rozpuszczalniki, substancje zapobiegające zamarzaniu i ekstrahenty. Alkohole "wyższe", np. alkohol etylowy, wykorzystuje się jako środki zapobiegające pienieniu i substancje przeciwdziałające odparowywaniu cieczy w zbiornikach. Największe jednak znaczenie ma wykorzystanie alkoholi jako półproduktów w syntezach, ponieważ w stosunkowo prosty sposób można je przekształcić w wiele różnorodnych związków organicznych. W wyniku utleniania alkoholi pierwszorzędowych (RCH2OH) powstają aldehydy (RCHO) i kwasy karboksylowe (RCOOH); wskutek utlenienia alkoholi drugorzędowych (R2CHOH) powstają ketony (R2CO). Odwodnienie alkoholi prowadzi do powstania alkenów i eterów (RCH2OCH2R); w reakcji alkoholi z kwasami karboksylowymi tworzą się estry (RCH2OCOR), ważna grupa związków chemicznych.

Oto negatywne zastosowania podstawowych rodzajów alkoholi :

Metanol (alkohol metylowy) jest związkiem silnie toksycznym, silną trucizną. Picie lub wdychanie par metanolu grozi śmiercią. Dawka śmiertelna to 30-200 cm3. Ślepota następuje po spożyciu 4-15 cm3).

Alkohol etylowy towarzyszy człowiekowi jako używka praktycznie od zarania dziejów społeczeństw zorganizowanych.

95 –procentowy wodny roztwór alkoholu etylowego zwany jest popularnie spirytusem. W języku potocznym, gdy mówi się o alkoholu, ma się na myśli alkohol etylowy zawarty w napojach alkoholowych, tzw. Wysoko– i nisko– procentowych, np. wódce, winie, koniaku, piwie.

Etanol niszczy białko oraz jest substancją, której spożycie powoduje zamroczenie.

Borygo, petrygo – nazwy handlowe popularnych w Polsce płynów do chłodnic samochodowych, wytwarzanych na bazie glikolu etylenowego. Wytwarzane są w kilku odmianach, różniących się nieco składem i przeznaczeniem
Płyny te sprzedawane są najczęściej w postaci gotowego roztworu wodnego lub koncentratu do rozcieńczenia (np. w stosunku 1:1) z wodą destylowaną lub zdemineralizowaną. Zawierają domieszki zapobiegające powstawaniu w chłodnicy kamienia kotłowego, korozji, uszkodzeniom gumowych elementów układu chłodniczego itp. Gęstość płynu wynosi około 1,070-1,080 g/cm³, temperatura zamarzania około –35C, współczynnik pH około 7,5-8,5, temperatura wrzenia nie mniej niż 105C.
Płyny do chłodnic są toksyczne i szkodliwe dla człowieka (zob. zatrucie glikolem etylenowym). Do zatrucia dochodzi najczęściej wskutek wypicia tego płynu sprzedawanego pokątnie jako alkohol etylowy nieznanego pochodzenia.