Zagadnienia na egzamina z prawa administracyjnego

Zagadnienia na egzamin z części szczególnej prawa administracyjnego dla magisterskich studiów uzupełniających administracji

1. Prawo administracyjne ? część szczególna: pojęcie, zakres, dziedziny.

Prawo administracyjne:

część ogólna

część szczególna (poszczególne ustawy i inne akty o charakterze administracyjno-prawnym)

Prawo administracyjne:

prawo ustrojowe

materialne prawo administracyjne

postępowanie ? część dotycząca działalności administracji

Prawo administracyjne część szczególna - jest to dział prawa administracyjnego zawierający poszczególne ustawy i inne akty o charakterze administracyjno-prawnym. Akty te zawierają regulację administracyjno-prawną osób i rzeczy. Jest to część prawa publicznego, która najpełniej kształtuje sytuację prawną jednostki. Normy te wprost określają prawa i obowiązki jednostki, przyznają uprawnienia, ale tworzą też określone nakazy i zakazy. Jest prawem otwartym, nie ma ściśle określonego stanu rzeczowego, jest prawem dynamicznym zmieniającym się wraz ze zmianą warunków w jakich żyjemy.

Cechy charakterystyczne prawa administracyjnego materialnego
jest regulowane przepisami powszechnie obowiązującymi

zawiera co do zasady przepisy bezwzględnie obowiązujące

przepisy mpa zawierają umocowanie do władczego działania przez administrację, ale jest też wiele przepisów, które przewidują działania niewładcze

mpa jest regulowane przepisami różnej rangi: prawo międzynarodowe, prawo krajowe, prawo europejskie

szeroki zakres przedmiotowy

szeroki zakres podmiotowy ? prawo to reguluje sytuację prawną szerokiego kręgu podmiotów

wiele norm mpa nakłada na adresata bezpośrednio obowiązki bez konieczności wydawania decyzji administracyjnej

wiele przepisów mpa nakazuje jednak wydanie decyzji

Działy mpa

Mpa to najszersza gałąź prawa

wolności obywatelskie i prawa człowieka (prawa polityczne, ekonomiczne, socjalne)

status prawny jednostki ? np. normy regulujące problematykę obywatelstwa, sytuacji cudzoziemców, prawo paszportowe, prawo o aktach stanu cywilnego

wolne zawody - regulacje takich zawodów jak adwokat, radca prawny, lekarz, pielęgniarka

funkcje policyjne ? polegające na utrzymaniu bezpieczeństwa publicznego, spokoju i porządku

reglamentacja działalności gospodarczej ? np. ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ustalająca ogólne zasady dotyczące sfery gospodarczej

ingerencja administracyjna w sferę własności nieruchomości ? prawo własności ma charakter ograniczony np. instytucja wywłaszczenia, ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

rzeczy publiczne ? korzystanie z wód, dróg publicznych

strefy specjalne ? ochrona granicy państwowej, ochrona środowiska

ciężary publiczne ? świadczenia osobiste i rzeczowe

administracja świadcząca ? pomoc społeczna

2. Sposoby nabycia obywatelstwa polskiego

Obywatelstwo ? więź względnie trwała, łącząca osobę fizyczną z państwem i społeczeństwem. Jest to prawna przynależność do określonego państwa, z której wynikają wzajemne prawa i obowiązki obywatela i państwa. Obowiązkiem państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom. Obowiązkiem obywatela jest przestrzeganie prawa np. płacenie podatków

Ustawa z 15 lutego 1962r. o obywatelstwie polskim

Trzy zasady obywatelstwa:

zasada ciągłości obywatelstwa ? jeżeli ktoś nabywa obywatelstwo to nie traci tego obywatelstwa w związku z uchyleniem przepisu prawnego, na podstawie którego ta osoba stała się obywatelem

zasada wyłączności obywatelstwa polskiego ? nie można być jednocześnie uznawanym za obywatela innego państwa

zasada równouprawnienia małżonków w zakresie posiadania obywatelstwa ? przez zawarcie małżeństwa z obywatelem polskim, obywatel innego państwa nie nabywa polskiego obywatelstwa

Sposoby nabycia obywatelstwa polskiego

Nabycie z mocy prawa

art. 4 Dziecko nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie gdy:

oboje rodzice są obywatelami polskimi,

jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa

art. 5 Dziecko urodzone lub znalezione w Polsce nabywa obywatelstwo polskie gdy oboje rodzice są nieznani bądź nieokreślone jest ich obywatelstwo lub nie posiadają żadnego obywatelstwa

art. 6 ust 1 Dziecko rodziców, z których jedno jest obywatelem polskim a drugie obywatelem innego państwa, nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie. Jednakże rodzice w oświadczeniu złożonym zgodnie przed właściwym organem w ciągu 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka mogą wybrać dla niego obywatelstwo państwa obcego, którego obywatelem jest jedno z rodziców.

Nabycie z mocy aktu administracyjnego
art. 8 Cudzoziemcowi na jego wniosek może być nadane obywatelstwo polskie jeżeli co najmniej 5 lat zamieszkuje w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt (obywatelstwo to nadaje prezydent RP)

art. 9 Za obywatela może być uznana osoba o nieokreślonym obywatelstwie lub nie posiadająca żadnego obywatelstwa jeżeli przez co najmniej 5 lat zamieszkuje w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt (przyznaje je wojewoda)

Nabycie poprzez złożenie oświadczenia woli i przyjęcie tego oświadczenia przez właściwy organ

art. 6 ust 1 Po ukończeniu 16 roku życia (dziecko, które nabyło obywatelstwo polskie zgodnie z art. 6 ust1) a przed upływem 6 miesięcy od dnia osiągnięcia pełnoletności złoży oświadczenie przed właściwym organem i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia

art. 10 ust 1 Cudzoziemiec, któremu udzielono na terytorium Polski zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt i który pozostaje co najmniej 3 lata w związku małżeńskim z osobą posiadająca obywatelstwo polskie nabywa obywatelstwo polskie jeżeli złoży oświadczenie przed właściwym organem, a organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia

art. 11 Osoba, która utraciła obywatelstwo polskie przez nabycie obywatelstwa obcego w skutek zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem, odzyskuje obywatelstwo polskie jeżeli po ustaniu tego małżeństwa albo jego unieważnieniu złoży odpowiednie oświadczenie przed właściwym organem i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia

Na świecie możemy wyróżnić dwa sposoby nabycia obywatelstwa:

prawo krwi ? ius sanguinis

prawo ziemi ? ius soli

3. Zasady przekraczania granic RP przez cudzoziemców

4 warunki:

trzeba posiadać dokument podróży

trzeba posiadać wizę ? o ile przepisy prawa nie stanowią inaczej

przekroczenie granicy może być uzależnione przez uiszczenie przez cudzoziemca opłaty (na zasadzie wzajemności)

może być uzależnione od okazania na granicy środków finansowych przeznaczonych na wyjazd i pobyt na terytorium RP (zamiast środków finansowych można okazać zaproszenie od obywatela polskiego)

Dokument podróży ? uprawnia do przekroczenia granicy jest on wydawany przez właściwy organ obcego państwa, organ polski lub organizację międzynarodową

Wiza ? ma szerszy charakter jest dokumentem o charakterze zezwolenia, która uprawnia nie tylko do przekroczenia granicy, ale również do przyjazdu, pobytu, wyjazdu z terytorium RP na zasadach określonych w tym dokumencie

Rodzaje wiz

lotniskowa

tranzytowa

wjazdowa

pobytowa

dyplomatyczna

służbowa

kurierska

4. Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony i zezwolenie na osiedlenie się

1. Zezwolenie na osiedlenie się udzielane jest:

cudzoziemcowi, który spełnia łącznie następujące warunki

wykaże istnienie trwałych więzów rodzinnych lub ekonomicznych łączących go z RP

ma zapewnione w RP mieszkanie i utrzymanie

bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium RP na postawie wiz, zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony lub w związku z posiadaniem statutu uchodźcy co najmniej 5 lat

małoletniemu dziecku cudzoziemca, urodzonemu na terytorium RP, jeżeli co najmniej jeden z rodziców ustawowych posiadał w dniu jego urodzenia zezwolenie na osiedlenie się

cudzoziemcowi, który zawarł związek małżeński z obywatelem polskim, jeśli bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium RP co najmniej 2 lata na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony i od dnia zawarcia małżeństwa upłynęły co najmniej 3 lata

cudzoziemcowi, który bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium RP na podstawie wiz, zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony lub zgody na pobyt tolerowany przez okres nie krótszy niż 10 lat, a posiadając status uchodźcy 8 lat

dziecku obywatela polskiego, pozostającego pod jego władzą rodzicielską

2. Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony:

Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się cudzoziemcowi, który:

uzyskał przyrzeczenie lub przedłużenie przyrzeczenia wydania zezwolenia na pracę

prowadzi działalność gospodarczą korzystną dla gospodarki narodowej,

zamierza jako osoba o uznanym dorobku artystycznym kontynuować twórczość na terytorium RP

bierze udział w szkoleniach i stażach zawodowych realizowanych w ramach programów UE

jest małżonkiem obywatela polskiego,

zamierza przybyć na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu połączenia z rodziną

jest małoletnim dzieckiem cudzoziemca, posiadającego zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, urodzonym na terytorium RP

Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony można udzielić cudzoziemcowi, który:

wykaże, że zachodzą okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium RP przez okres dłuższy niż 3 miesiące oraz że posiada środki finansowe niezbędne do pokrycia kosztów pobytu na tym terytorium;

zamierza podjąć lub kontynuować studia na terytorium RP,

5. Administracyjnoprawne formy ograniczania swobody działalności gospodarczej

Wolność gospodarcza ? oznacza, że każdy ma prawo podejmować dowolną działalność gospodarczą jest to zasada konstytucyjna, natomiast ograniczenie tej zasady to są wyjątki. Mające na celu ochronę interesów gospodarczych państwa czy ochronę prawidłowego funkcjonowania rynku. Wszelkie wyjątki interpretuje się w sposób zawężający. In dubio pro libertate ? wszelkie wątpliwości należy wyjaśniać na korzyść wolności gospodarczej. Domniemanie wolności gospodarczej.

Ograniczenia wolności gospodarczej:

Przyczyną tych ograniczeń jest między innymi wzgląd na bezpieczeństwo i porządek publiczny. Niektóre rodzaje działalności mogą bowiem naruszać te wartości. W zależności od stopnia potencjalnego zagrożenia ustawodawca ustala warunki, które musi spełniać osoba prowadząca działalność gospodarczą. Inną przyczyną są względy polityki gospodarczej i społecznej oraz zobowiązania międzynarodowe.

a

Formy ograniczeń:

a) działalność regulowana

b) zezwolenie

c) koncesja

Działalność regulowana jest to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia dodatkowych, szczególnych warunków. By móc ją prowadzić należy uzyskać wpis do rejestru działalności regulowanej i spełnić warunki konieczne do wykonywania danej działalności np.

prowadzenie stacji kontroli pojazdów,

usługi detektywistyczne,

usługi turystyczne,

wyrób lub rozlew napojów spirytusowych,

wyrób i rozlew wyrobów winiarskich.

Zezwolenie ? bardzo często odnosi się do działalności powszechnie zakazanej, uzyskanie zezwolenia jest warunkiem legalnego podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej objętej ustawowym zakazem. Istota zezwolenia polega na uchyleniu ogólnie obowiązującego zakazu podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej wobec określonego przedsiębiorcy w odniesieniu do określonego rodzaju działalności gospodarczej po stwierdzeniu przez właściwy organ, że spełnione zostały wszystkie wymagane prawem warunki wykonywania tej działalności Niekiedy z tym samym pojęciem utożsamia się pojęcie licencji

Licencja ? odnosi się do działalności, z którą związane jest posiadanie pewnych umiejętności i predyspozycji.

Cechy zezwoleń:

decyzja administracyjna ? wiązana

ma charakter konstytutywny

po spełnieniu przesłanek, organ musi wydać decyzję o określonej treści

organ wydający posiada uprawnienia kontrolne

organy wydające zezwolenie są ulokowane na niższym szczeblu niż organy wydające koncesję

Przykłady:

sprzedaż napojów alkoholowych

pozwolenie na broń

prowadzenie loterii fantowych, gier losowych, gier na automatach

odbieranie odpadów komunalnych

uprawa maku i konopi włóknistych

produkcja tablic rejestracyjnych

działalność maklerska

wytwarzanie produktu leczniczego

import produktu leczniczego

Koncesja ? działalność objęta koncesją teoretycznie może się przyczynić do dużych zmian. Tradycyjnie przyjmuje się, że odnosi się do działalności objętej monopolem państwa. Poprzez wydanie koncesji państwo zrzeka się tego monopolu na rzecz określonego przedsiębiorcy. Inaczej można powiedzieć, iż jest to forma ograniczenia działalności gospodarczej, z którą wiąże się konieczność spełniania większych wymogów niż w wypadku zezwolenia. Koncesja jest wydawana na czas określony od 5-50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy. Udziela jej organ koncesyjny. Koncesja ma charakter osobisty ? w razie śmierci koncesjonariusza wygasa i nie przechodzi na spadkobierców

Cechy koncesji:

jest to decyzja administracyjna wydawana w trybie kpa, na ogół przez organy centralne

co do zasady są to decyzje uznaniowe

decyzja konstytutywna

istnieje szczególna ochrona prawna koncesji i koncesjonariusza

organ wydający koncesję może określać szczególne warunki wykonania koncesji

istnieje szczególny tryb kontroli wykonania koncesji

jest przyznawana wyłącznie na wniosek

Rodzaje działalności koncesjonowanej
poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż

wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją

wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie i dystrybucja i obrót paliwami i energią

ochrona osób i mienia

rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych

przewozy lotnicze

6. Organy policji administracyjnej (podziały)

znaczenie materialne - jest to funkcja administracji publicznej mająca na celu zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Na ogół ma charakter władczy i stanowi część administracji reglamentacyjno-porządkowej. Znaczenie formalne - możemy ją także rozumieć jako organy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Podziały organów:

1. organy zorganizowane na wzór wojskowy

mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, usuwają zagrożenia dla zdrowia, życia, porządku publicznego itp. Mają charakter umundurowany i uzbrojony np. policja, straż miejska, straż graniczna, straż leśna, straż wodna, straż pożarna, inspekcja transportu drogowego.

2. organy zorganizowane na wzór cywilny

spełniają one funkcje kontroli jednostki w różnych dziedzinach, wg określonej procedury, i stosują różnego rodzaju sankcje typu egzekucyjnego albo karnego np. inspektor nadzoru budowlanego, sanepid, inspekcja pracy

1. organy o charakterze publicznym

dbające o utrzymanie bezpieczeństwa i porządku publicznego np. policja, straż miejska, straż graniczna

2. organy o charakterze prywatnym (wewnętrznym)

powołane do zapewnienia ochrony mienia w granicach chronionych obszarów i obiektów np. wewnętrzna ochrona obiektu, ochrona imprezy masowej ? też mogą mieć charakter uzbrojony

tworzenie podstaw prawnych do funkcjonowania policji wewnętrznej to element procesu prywatyzacji zadań administracji publicznej przez przekazywanie tym podmiotom zadań prawa prywatnego

7. prawne formy działania policji administracyjnej

czynności jakimi mogą posługiwać się organy policji na ogół są to środki o charakterze władczym.

Formy władcze:

-przepisy porządkowe

-akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym

-rozkaz policyjny

-pozwolenia policyjne

-przymus policyjny

-kary policyjne

przepisy porządkowe ? są wydawane na szczeblu g. p.w.

gmina ? rada gminy w formie uchwały, a w przypadkach nie cierpiących zwłoki w. b. p.m. w formie zarządzenia

powiat ? rada powiatu, a w przypadkach nie cierpiących zwłoki zarząd powiatu w formie zarządzenia

województwo ? wojewoda w formie rozporządzenia porządkowego

Akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym ? dotyczy konkretnej sprawy, ale nie ma konkretnie oznaczonego adresata. Nakaz, zakaz skierowany do generalnie określonego adresata. Procedura wydawania tych aktów jest odformalizowana i nie stosuje się tutaj kpa. np. zakaz spożywania wody do picia pochodzącej z tego ujęcia, zakaz uprawiania niektórych roślin uprawnych wydawany przez wojewodę.

Rozkaz policyjny ? akt administracyjny, indywidualny, skierowany do indywidualnie oznaczonej osoby lub grupy osób konkretnie zindywidualizowanej, mający na celu spowodowanie określonego zachowania zgodnego z określonym porządkiem publicznym np. polecenie porządkowe wydane przez służbę porządkową organizatora imprezy masowej

Pozwolenie policyjne ? pozwolenia, zezwolenia, akt o charakterze konstytutywnym, w którym stwierdza się, że posiadanie przez daną osobę określonego uprawnienia nie godzi w bezpieczeństwo i porządek publiczny.

Przymus policyjny ? inaczej przymus natychmiastowy. Często utożsamiany z przymusem bezpośrednim w rozumieniu ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jest to środek egzekucyjny należności o charakterze niepieniężnym polegający często na zastosowaniu przymusu fizycznego. Stosowany w ostateczności wtedy gdy zawiodą inne środki. Niekiedy środek ten służy do wykonywania innego środka. Może być również zastosowany w tzw. postępowaniu egzekucyjnym uproszczonym jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku groziłaby niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia, albo ciężkimi szkodami dla gospodarstwa narodowego

Kary policyjne ? na ogół kary grzywny wymierzone w formie mandatu karnego stosowane wtedy gdy ustawodawca zakwalifikuje pewne zachowania jako godzące w bezpieczeństwo i porządek publiczny. np. mandaty, inne sankcje administracyjne przybierające postać kary pieniężnej (wycinka drzewa bez zezwolenia)

8. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

mpzp stanowi podstawę do wydania zezwolenia na budowę. W przypadku braku tego planu: decyzja o warunkach zabudowy, decyzja o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Mpzp ? jest to akt prawa miejscowego uchwalany w formie uchwały przez radę gminy (jest to przepis wykonawczy) sporządza się go fakultatywnie dla obszaru gminy lub jej części, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zawiera on ustalenia dotyczące przeznaczenia terenu, rozmieszczenia inwestycji celu publicznego oraz warunki zabudowy. Mpzp jest wiążący dla inwestora, dla właścicieli nieruchomości, dla organów gminy. Uchwała rady gminy w sprawie mpzp jest ogłaszana w dzienniku urzędowym województwa.

Zawiera elementy obligatoryjne i fakultatywne

Obligatoryjne - zasady podziału i scalenia zabudowy, zasady ochrony środowiska, zabytków,

zasady budowy, rozbudowy i modernizacji systemów komunikacji itd.

Fakultatywne ? postanowienia dotyczące granic obszarów obiektów handlowych wielkoprzestrzennych, granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz służących realizacji imprez masowych.

Procedura planistyczna

Warunkiem uchwalenia mpzp jest uprzednie uchwalenie przez rady gminy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Studium ? jest obowiązkowe dla każdej gminy. Jest to akt wewnętrzny gminy. Zawiera pewne wytyczne, ustalenia wiążące rady gminy przy uchwaleniu miejscowego planu.

1 etap ? podjęcie przez rady gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu. Zanim rada podejmie uchwałę w. b. p.m. dokonuje analizy zasadności przystąpienia do sporządzenia tego planu.

2 etap ? sporządzenie projektu mpzp. Sporządza go w. b. p.m.

3 etap ? ogłoszenie w prasie o przystąpieniu do sporządzenia planu

4 etap ? ogłoszenie o miejscu i terminie składania wniosków do planu

5 etap ? zawiadamia się ograny właściwe do uzgadniania i opiniowania planu (uzgodnienie jest wiążące)

6 etap ? wyznacza się w ogłoszeniu termin do składania uwag dotyczących projektu planu

9. skutki przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

1. mpzp określa warunki korzystania z nieruchomości

2. ustalenia planu pozwalają inwestorowi na realizację inwestycji

3. mpzp upoważnia jedynie do takiego rozstrzygnięcia jakie wyraźnie wynika z jego treści tekstowej i graficznej

4. uchwalenie planu jest konieczne do dokonania innych działań określonych przepisami szczególnymi

5. uchwalenie mpzp powoduje, że wydane w poprzednim stanie prawnym decyzje o warunkach zabudowy ulegają wygaszeniu

10. decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego

wydaje się ją wtedy gdy inwestor chce przeprowadzić inwestycje o charakterze celu publicznego, a więc służącą zaspokajaniu potrzeb zbiorowych. Inwestycje celu publicznego są wskazane w ustawie o gospodarce nieruchomościami np. wydzielenie gruntów pod drogi publiczne, wydzielenie terenu pod cmentarze, linie kolejowe.

procedura podejmowania decyzji

w trybie kpa, z wyjątkami przewidzianymi w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wydanie tej decyzji następuje na wniosek inwestora. Wniosek powinien zawierać charakterystykę inwestycji, określenie granic terenu. Decyzje wydaje w. b. p.m. z tym że w odniesieniu do inwestycji o znaczeniu krajowym i wojewódzkim w uzgodnieniu z marszałkiem województwa. Wyjątkowo wydaje ją natomiast wojewoda ? dla obszarów zamkniętych lub dyrektor właściwego urzędu morskiego na obszarach morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej.

11. decyzja o warunkach zabudowy

jest wydawana wtedy gdy na danym obszarze nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i nie jest to inwestycja celu publicznego. Decyzję tę wydaje w. b. p.m. po uzgodnieniu z organem wskazanym w ustawie i po spełnieniu następujących warunków:

-co najmniej jedna działka sąsiednia dostępna z tej samej drogi publicznej jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy m.in. w zakresie zagospodarowania terenu

-teren ma dostęp do drogi publicznej

-istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego

-teren nie wymaga zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne

-decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.

12. wywłaszczenie nieruchomości

pozbawienie własności podmiotu prywatnego na rzecz podmiotu publicznego. Wywłaszczenie odbywa się w formie decyzji administracyjnej wywołującej bezpośrednie skutki cywilno-prawne.

Ogólna konstrukcja wywłaszczenia w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

1. wywłaszczenie odnosi się do nieruchomości i polega na:

-odjęciu prawa własności nieruchomości

-ograniczeniu tego prawa

-zniesieniu innego prawa rzeczowego na nieruchomości np. zniesienie użytkowania wieczystego, można wywłaszczyć część nieruchomości

2. wywłaszczenie może nastąpić tylko na rzecz Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Nie jest dopuszczalne wywłaszczenie nieruchomości należących do Skarbu Państwa.

3. wywłaszczenie może nastąpić tylko dla celów publicznych

4. nieruchomość nie może być użyta na inne cele niż te, na które została wywłaszczona

5. wywłaszczenie następuje za odszkodowaniem

6. wywłaszczenia następują w drodze decyzji administracyjnej (charakter władczy)

7. wywłaszczenie stanowi ULTIMA RATIO co oznacza, że w pierwszej kolejności należy dążyć do zawarcia umowy a gdy będzie to niemożliwe można wydać decyzję o wywłaszczeniu.

Postępowanie wywłaszczeniowe ? jest to postępowanie administracyjne, stosuje się tu kpa, przed wszczęciem postępowania konieczne jest przeprowadzenie rokowań o nabycie w drodze umowy nieruchomości (trzeba dążyć do form niewładczych) po bezskutecznym terminie do zawarcia umowy możliwe będzie wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego. Wszczęcie następuje z urzędu. Organem właściwym jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu, po wszczęciu postępowania obowiązkowo przeprowadza się rozprawę administracyjną i następnie wydaje decyzję w sprawie.

Decyzja o wywłaszczeniu powinna zawierać:

-elementy wskazane w kpa, a oprócz tego:

-na jakie cele została wywłaszczona

-określenie przedmiotu wywłaszczenia

-ustalenie odszkodowania

-określenie praw podlegających wywłaszczeniu

przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, z którym decyzja stała się ostateczna.

Skutki prawne decyzji o wywłaszczeniu:

-utrata prawa własności przez dotychczasowego właściciela i nabycie tego prawa przez Skarb Państwa lub jst

-wygaśnięcie ciążących na nieruchomości praw rzeczowych

-bezskuteczność wobec wywłaszczającego umów zawartych przez wywłaszczonego właściciela z innymi osobami np. umowa dzierżawy.

13. Warunki uzyskania pozwolenia budowlanego

pozwolenie na budowę ? decyzja ta stanowi podstawę do rozpoczęcia robót budowlanych. Jedynie w przypadku mniejszych inwestycji pozwolenie na budowę zastępowane jest zgłoszeniem inwestycji organowi właściwemu do wydawania pozwoleń, który może wnieść sprzeciw pozwolenie wydaje się na wniosek inwestora w postępowaniu administracyjnym.

Strony w postępowaniu budowlanym:

-inwestor, kierownik budowy, projektant, inspektor nadzoru budowlanego

-właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości

inwestor, składając wniosek o pozwolenie na budowę, powinien dopełnić określonych czynności. Przede wszystkim powinien przedłożyć projekt budowlany wraz z wymaganymi opiniami, uzgodnieniami , dowód stwierdzający prawo do dysponowania nieruchomością oraz decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu o ile jest wymagana i inne dokumenty przewidziane przez przepisy szczególne. Konieczne jest przeprowadzenie postępowania w sprawie oddziaływania na środowisko. W decyzji o pozwoleniu na budowę w razie potrzeby ustala się szczególne warunki zabezpieczenia terenu. Możliwe jest wygaśnięcie decyzji jeżeli budowa nie zostaje rozpoczęta w ciągu 2 lat lub przerwa w budowie trwa więcej niż 2 lata.

14. pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego

zawiadomienie odpowiedniego organu o zakończeniu budowy. Użytkowanie obiektu można rozpocząć jeżeli właściwy organ nie wniesie sprzeciwu w ciągu 21 dni od doręczenia zawiadomienia. W pewnych sytuacjach przed przystąpieniem do użytkowania należy uzyskać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie. Jest to konieczne wtedy gdy obiekt należy do określonej kategorii obiektów. Decyzje te wydaje się wtedy gdy przystąpienie do użytkowania ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych. Inwestor wobec którego wydano taką decyzję jest obowiązany zawiadomić o zakończeniu budowy i zamiarze przystąpienia do użytkowania następujące organy:

-inspekcja ochrony środowiska

-państwowa inspekcja sanitarna

-państwowa inspekcja pracy

-państwowa straż pożarna

organy te mogą wnieść sprzeciw w ciągu 14 dni, a jeżeli tego nie uczynią to użytkowanie obiektu można rozpocząć.

15. warunki rejestracji pojazdu (art. 72 prawa o ruchu drogowym)

Rejestracji dokonuje się na podstawie:

-dowodu własności pojazdu

-karty pojazdu, jeżeli była wydana, - może ja wydać producent lub importer nowego pojazdu

-wyciągu ze świadectwa homologacji albo odpisu decyzji zwalniającej pojazd z homologacji,

-zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, -dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany,

-dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa trzeciego i jest rejestrowany po raz pierwszy;

-dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju, jeżeli samochód osobowy został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego i jest rejestrowany po raz pierwszy;

-zaświadczenia wydanego przez właściwy organ potwierdzający uiszczenie podatku od towarów i usług od pojazdów sprowadzanych z państw członkowskich UE

Rejestracji dokonuje starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu na wniosek właściciela w drodze decyzji administracyjnej.

16. wyrejestrowanie pojazdu (art. 79 prawa o ruchu drogowym)

pojazd podlega wyrejestrowaniu na wniosek właściciela przez starostę właściwego ze względu na miejsce ostatniej rejestracji w przypadku:

-przekazania do utylizacji lub składnicy złomu (recycling)

-kradzieży pojazdu

-wywozu pojazdu z kraju

-zniszczenia pojazdu za granicą

-udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu

pojazd wyrejestrowany nie podlega powtórnej rejestracji, z wyjątkiem pojazdu:

-odzyskanego po kradzieży

-zabytkowego

-mającego co najmniej 25 lat, którego model nie jest produkowany od lat 15, uznanego przez rzeczoznawcę samochodowego za unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji

-ciągnika i przyczepy rolniczej

17. warunki uzyskania prawa jazdy

1. osiągnięcie odpowiedniego wieku ? zależy od kategorii prawa jazdy

A B C ? 18 lat

A1 B1 T ? 16 lat za pisemną zgodą rodziców lub opiekunów

D ? 21 lat

2. orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdem i podobne w treści orzeczenie psychologiczne o ile jest wymagane

3. odbycie wymaganego szkolenia

4. zdanie egzaminu państwowego z pozytywnym wynikiem

prawo jazdy nie może być wydane osobie w stosunku do której orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych albo u której stwierdzono aktywną formę uzależnienia od alkoholu.

18. kontrolne sprawdzenie kwalifikacji

kontrolnemu sprawdzeniu podlega osoba, która posiada uprawnienie do kierowania pojazdem skierowana decyzją starosty gdy:

-istnieją uzasadnione uzasadnienia co do jej kwalifikacji

-na wniosek komendanta wojewódzkiego policji gdy przekroczono 24 punkty karne

kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji, podlega także osoba ubiegająca się o:

-przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem cofniętego na okres przekraczający 1 rok lub w związku z utratą kwalifikacji

-zwrot zatrzymanego prawa jazdy, którego była pozbawiona na okres przekraczający 1 rok

19. cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami

oznacza pozbawienie prawa do kierowania pojazdami, decyzję w tej sprawie wydaje starosta w następujących okolicznościach:

-niepoddanie się badaniom lekarskim

-niepoddania się sprawdzeniu kwalifikacji

-istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem

-istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem

-przekroczenie 20 pkt karnych w okresie 1 roku od uzyskania prawa jazdy

po ustaniu przyczyn powodujących cofnięcie uprawnienia starosta jest obowiązany przywrócić uprawnienia.

20. istota wolnych zawodów

wolne zawody to zawody, których wykonywanie odgrywa szczególną rolę w społeczeństwie. Są to zawody wymagające wysokich kwalifikacji, odbycia odpowiedniej praktyki oraz pozostawienia im samodzielności w wykonywaniu zawodu. Z uwagi na ich ważną rolę społeczną, państwo ustala sposoby i warunki dopuszczenia do wykonywania zawodu w drodze przepisów ustawowych, a dopuszczenie do zawodu, ograniczenie lub pozbawienie prawa wykonywania zawodu ma z reguły charakter aktu administracyjnego. Istotą wolnych zawodów jest to, że z reguły są one wykonywane nie na podstawie stosunku pracy, ale w oparciu o zawieranie z ?klientami? umowy innego rodzaju. Coraz więcej jest jednak osób, które wykonują te zawody w ramach działalności gospodarczej, w spółkach. KSH wprowadził instytucję spółek partnerskich dla wykonywania wolnych zawodów.

Uprawnienie do wykonywania zawodu jest swoistym uprawnieniem administracyjnym. Uzyskuje się je po spełnieniu warunków przewidzianych ustawą. Uprawnienie uzyskuje się z reguły po dobyciu praktyki zawodowej (stażu, aplikacji) i złożeniu odpowiednich egzaminów. Ustawy regulują również utratę prawa do wykonywania zawodu. Osoby wykonujące wolne zawody podlegają szczególnej odpowiedzialności, zwanej odpowiedzialnością zawodową lub dyscyplinarną. Warunkiem wykonywania zawodu jest przynależność do samorządu zawodowego. Chyba że przepisy nie przewidują istnienia samorządu dla danego zawodu..

Z uwagi na rodzaj wykonywanych czynności wolne zawody można aktualnie podzielić na następujące grupy:

1) wolne zawody prawnicze (adwokaci, radcy prawni, notariusze, komornicy sądowi)

2) wolne zawody medyczne (lekarze, lekarze weterynarii, dentyści, farmaceuci ,pielęgniarki i położne, psychologowie)

3) wolne zawody techniczne (architekci, inżynierowie budownictwa, urbaniści, osoby pełniące wykwalifikowane funkcje w górnictwie i w geologii)

4) inne wolne zawody (np. biegli rewidenci)

21. samorząd zawodowy wolnych zawodów.

Art. 17 konstytucji RP mówi, iż w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Zatem posiadanie samorządu zawodowego wolnych zawodów jest jedną z konstytucyjnych cech każdego wolnego zawodu. Jeżeli dana osoba chce wykonywać zawód to musi być członkiem samorządu. Samorząd zawodowy jest to forma decentralizacji władzy publicznej ? ustawodawca przekazuje organom tego samorządu uprawnienia do wykonywania zadań publicznych np. w drodze decyzji administracyjnych. Realizując kompetencje władcze samorząd zawodowy wyręcza władze państwowe w wykonywaniu ich funkcji.

Jako przykład działalności samorządów zawodowych posłużę się samorządem zawodowym biegłych rewidentów. Szczegółowe unormowania określa ustawa z 13 października 1994 r o biegłych rewidentach i ich samorządzie. Szczególną uwagę poświeciłam art. 18 i 20 tej ustawy. Wg nich:

Samorząd zawodowy biegłych rewidentów ? zwany jest Krajową Izbą Biegłych Rewidentów. KIBR jest niezależna w wykonywaniu swoich zadań i działa na podstawie przepisów ustawy oraz postanowień statutu. Przynależność do KIBR jest obowiązkowa i powstaje po wpisaniu do rejestru biegłych rewidentów. Do zadań KIBR należy:

-reprezentowanie członków oraz ochrona ich interesów zawodowych

-ustanawianie norm wykonywania zawodu

-ustalanie zasad etyki zawodowej

-określanie teoretycznych i praktycznych kwalifikacji kandydatów na biegłych rewidentów i nadawanie im tytułu biegłego rewidenta

-sprawowanie nadzoru nad należytym wykonywaniem zawodu i przestrzeganiem zasad etyki zawodowej

-doskonalenie zawodowe członków KIBR

-nakładanie na członków KIBR kar dyscyplinarnych za naruszanie prawa i norm wykonywania zawodu oraz etyki zawodowej

22. nabycie uprawnień do wykonywania zawodu adwokata

szczegółowe unormowania dotyczące nabycia uprawnień do wykonywania zawodu adwokata reguluje ustawa z 26 maja 1982 r prawo o adwokaturze. Wg niej o dopuszczeniu do wykonywania zawodu decyduje samorząd adwokacki. Prawo wykonywania zawodu adwokata powstaje z chwilą dokonania wpisu na listę adwokatów, prowadzoną przez okręgową izbę adwokacką i złożenia ślubowania. okręgowa rada adwokacka podejmuje uchwałę dotyczącą wpisu na listę adwokatów, wyznaczając jednocześnie siedzibę zawodową

Na listę adwokatów może być wpisany ten, kto:

-jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmie prawidłowego wykonywania zawodu

-korzysta w pełni z praw publicznych oraz mam pełną zdolność do czynności prawnych

-ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce

-odbył w Polsce aplikację adwokacką i złożył egzamin adwokacki

wymagań odbycia aplikacji adwokackiej i złożenia egzaminu adwokackiego nie stosuje się do :

-profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych

-osób, które co najmniej przez trzy lata zajmowały stanowisko sędziego, prokuratora lub wykonywały zawód notariusza

-osób, które mając kwalifikacje sędziowskie, prokuratorskie lub notarialne przez trzy lata wykonywały zawód radcy prawnego

-osób, które odbyły aplikację radcowską przewidzianą w przepisach o radcach prawnych i złożyły egzamin radcowski oraz przynajmniej trzy lata wykonywały zawód radcy prawnego

okręgowa rada adwokacka rozstrzyga o wpisie na listę aplikantów adwokackich po przeprowadzeniu konkursu.

Aplikacja adwokacka

Nabór przeprowadza się w drodze egzaminu konkursowego. Ocena pozytywna uprawnia kandydata do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów adwokackich ? test składa się z 250 pytań ? należy udzielić prawidłowej odpowiedzi na 190. komisja wydaje uchwałę ustalającą wynik kandydata ? od której służy odwołanie do MS

Aplikacja trawa 3,5 roku ? odbywa się pod kierunkiem patrona, który ma przygotować go do wykonywania zawodu adwokata. Aplikacja adwokacka jest odpłatna. Do egzaminu adwokackiego można przystąpić po odbyciu aplikacji. Składa się on z części ustnej i pisemnej. Komisja ustala wynik w drodze uchwały ? od której przysługuje odwołanie do MS.

23. nabycie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego.

Prawo wykonywania zawodu radcy prawnego powstaje z chwilą dokonania wpisu na listę radców prawnych i złożenia ślubowania.

Na listę radców prawnych może być wpisany ten, kto:
-ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce

-korzysta w pełni z praw publicznych,

-ma pełną zdolność do czynności prawnych,

-jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego,

-odbył aplikację radcowską i złożył egzamin radcowski.

Wpisu na listę radców prawnych dokonuje rada okręgowej izby radców prawnych na wniosek zainteresowanego. Listę prowadzi rada okręgowej izby radców prawnych właściwa dla miejsca jego zamieszkania. Podstawą wpisu jest uchwała rady okręgowej izby radców prawnych. Właściwa w przedmiocie wpisu na listę radców prawnych jest rada, w której okręgu radca prawny ma miejsce zamieszkania.

Wymogu odbycia aplikacji radcowskiej i złożenia egzaminu radcowskiego nie stosuje się do: -profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych,

-osób, które co najmniej przez trzy lata zajmowały stanowisko sędziego, prokuratora albo wykonywały zawód notariusza lub adwokata, którzy stanowiska te, tytuły i uprawnienia uzyskali na zasadach określonych w przepisach prawa.

Od wymogu odbycia aplikacji radcowskiej Krajowa Rada Radców Prawnych może zwolnić, na zasadzie wzajemności, obywatela państwa Unii Europejskiej, jeżeli ukończył on zagraniczne wyższe studia prawnicze uznane w Polsce za równorzędne oraz włada językiem polskim w mowie i piśmie, jest wpisany na listę adwokatów w państwie Unii Europejskiej i wykonywał zawód adwokata lub radcy prawnego. Obywatel państwa Unii Europejskiej zdaje egzamin w okręgowej izbie radców prawnych wyznaczonej przez Krajową Radę Radców Prawnych.

Celem aplikacji radcowskiej jest przygotowanie aplikanta do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego.

-Aplikacja radcowska trwa trzy lata i sześć miesięcy.

-Aplikacja radcowska kończy się egzaminem radcowskim

-Aplikant radcowski odbywa aplikację radcowską pod kierunkiem patrona wyznaczonego przez radę okręgowej izby radców prawnych.

-Zadaniem patrona jest przygotowanie aplikanta radcowskiego do wykonywania zawodu radcy prawnego w rozumieniu niniejszej ustawy.

24. istota pozwolenia wodnoprawnego

Pozwolenie wodnoprawne to decyzją administracyjną w rozumieniu kpa wydawaną przez właściwy organ administracji publicznej na wniosek zakładu, zezwalająca na szczególne korzystanie z wód i precyzyjnie określająca zasady tego korzystania. Zasadą jest, że organem I instancji przy wydawaniu pozwoleń wodnoprawnych jest starosta, wojewoda natomiast tylko w przypadkach szczególnych określonych w ustawie z dnia 18 lipca 2001 Prawo Wodne Organ właściwy do wydawania pozwolenia wodnoprawnego jest właściwy w sprawach stwierdzenia wygaśnięcia, cofnięcia lub ograniczenia tego pozwolenia.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na:

-szczególne korzystanie z wód,

-regulację wód oraz zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód,

mającą wpływ na warunki przepływu wody,

-wykonanie urządzeń wodnych,

-rolnicze wykorzystanie ścieków,

-długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej,

-piętrzenie wody podziemnej,

-wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego

W pozwoleniu wodnoprawnym ustala się cel i zakres korzystania z wód, warunki wykonywania uprawnienia oraz obowiązki niezbędne ze względu na ochronę zasobów środowiska, interesów ludności i gospodarki, a w szczególności:

-ilość pobieranej lub odprowadzanej wody

-sposób gospodarowania wodą,

-ograniczenia wynikające z konieczności zachowania przepływu nienaruszalnego,

-ilość, stan i skład ścieków wprowadzanych do wód, do ziemi lub do urządzeń

kanalizacyjnych

Pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania, jeżeli:

-zakład zmienia cel i zakres korzystania z wód lub warunki wykonywania uprawnień

ustalonych w pozwoleniu,

-urządzenia wodne wykonane zostały niezgodnie z warunkami ustalonymi w pozwoleniu

wodnoprawnym lub nie są należycie utrzymywane,

-zakład nie realizuje obowiązków wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne,

-zasoby wód podziemnych uległy zmniejszeniu w sposób naturalny,

-zakład nie rozpoczął w terminie korzystania z uprawnień wynikających z pozwolenia

wodnoprawnego, , lub nie korzystał z tych uprawnień przez okres co najmniej 2 lat,

Pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć za odszkodowaniem, jeżeli jest

to uzasadnione interesem społecznym albo ważnymi względami gospodarczymi.

Stwierdzenie wygaśnięcia, cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia wodnoprawnego następuje z urzędu lub na wniosek strony, w drodze decyzji.

Wydanie pozwolenia
Pozwolenie wodnoprawne wydaje się, w drodze decyzji, na czas określony.
Pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód wydaje się na okres nie krótszy niż 10 lat, chyba że zakład ubiegający się o pozwolenie wnosi inaczej
Pozwolenie wodnoprawne wydaje się na wniosek.

Do wniosku dołącza się:

-operat wodnoprawny

-decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana

-opis prowadzenia zamierzonej działalności

Pozwolenie wodnoprawne wygasa, jeżeli:

-upłynął okres, na który było wydane,

-zakład zrzekł się uprawnień ustalonych w tym pozwoleniu,

-zakład nie rozpoczął wykonywania urządzeń wodnych w terminie 2 lat od dnia, w którym pozwolenie wodnoprawne na wykonanie tych urządzeń stało się ostateczne.

25. obowiązki właścicieli wody oraz właścicieli innych nieruchomości

Prawo wodne zna szereg dyrektyw ogólnych dotyczących korzystania z wód bez względu na to o jaki rodzaj korzystania chodzi. Obowiązek właściciela odpowiedniego utrzymania wód, konkretyzowane w zależności od tego, czy chodzi o powierzchniowe wody śródlądowe, czy morskie wody wewnętrzne.

Do obowiązków właściciela śródlądowych wód powierzchniowych należy:

-zapewnienie utrzymywania w należytym stanie technicznym koryt cieków naturalnych oraz

kanałów, będących w jego władaniu,

-dbałość o utrzymanie dobrego stanu wód,

-regulowanie stanu wód lub przepływów w ciekach naturalnych oraz kanałach

-zapewnienie swobodnego spływu wód powodziowych oraz lodów,

-współudział w odbudowywaniu ekosystemów

-umożliwienie wykonywania obserwacji i pomiarów hydrologiczno-meteorologicznych oraz

hydrogeologicznych.

Właściciel nieruchomości przyległej do powierzchniowych wód publicznych jest obowiązany

-umożliwić dostęp do wody na potrzeby wykonywania robót związanych z utrzymywaniem wód oraz dla ustawiania znaków żeglugowych lub hydrologiczno-meteorologicznych urządzeń pomiarowych.

-zapewnić dostęp do wody w sposób umożliwiający to korzystanie;

-części nieruchomości umożliwiające dostęp do wody wyznacza wójt, burmistrz lub prezydent miasta w drodze decyzji.

Na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzi zabrania się wykonywania robót oraz czynności, które mogą utrudnić ochronę przed powodziom.

Dla zapewnienia szczelności i stabilności wałów przeciwpowodziowych zabrania się przejeżdżania przez wały pojazdami, konno lub przepędzania zwierząt uprawy gruntów, rozkopywania wałów, wykonywania obiektów budowlanych, uszkadzania umocnień itp.

26. świadczenia osobiste w czasie pokoju w ustawie o powszechnym obowiązku obrony RP

świadczenia osobiste polegają na wykonywaniu różnego rodzaju prac na rzecz przygotowania obrony państwa albo zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków. Ciążą one na obywatelach polskich w wieku od 16-60 lat. Może obejmować również obowiązek użycia własnych narzędzi prostych, a jeśli obowiązek polega na doręczaniu dokumentów także użycia własnych środków transportowych. Obowiązek świadczeń osobistych może być nałożony w czasie pokoju tylko w związku z ćwiczeniami wojskowymi, ćwiczeniami w jednostkach przewidzianych do militaryzacji, ćwiczeniami w obronie cywilnej W stosunku do kuriera obowiązek świadczeń osobistych może być nałożony tylko w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych. Czas wykonywania świadczeń nie może przekroczyć jednorazowo 12 godzin ,a gdy chodzi o kurierów 48 godzin. Nałożenie obowiązku może mieć miejsce najwyżej 3 razy w roku. Za świadczenia przysługuje określone w ustawie wynagrodzenie w formie ryczałtu. Pracodawca ma obowiązek zwolnienia pracownika na czas niezbędny do wykonania świadczenia. Nałożenie obowiązku następuje w formie decyzji administracyjnej lub wezwania. Decyzje wydaje w. b. p.m. na wniosek m.in. wojskowego komendanta uzupełnień lub organu obrony cywilnej. Odwołanie od decyzji służy nie tylko osobie zobowiązanej ale również organowi występującemu z wnioskiem. Decyzję traktuje się tak jak kartę powołania do czynnej służby, czego konsekwencją może być zastosowanie przymusu bezpośredniego w przypadku niewykonania decyzji. Wezwanie kierowane jest do zobowiązanej osoby po uprawomocnieniu się decyzji, od którego nie służy odwołanie.

Obowiązkowi świadczeń osobistych nie podlegają:

-osoby wybrane do Sejmu i Senatu RP lub organów samorządu terytorialnego na czas pełnienia mandatu

-żołnierze pełniący czynną służbę wojskową

-poborowi odbywający zasadniczą służbę w obronie cywilnej

-renciści, emeryci, osoby niepełnosprawne

-sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze Policji

-kobiety w ciąży i w okresie 6 miesięcy po odbyciu porodu oraz osoby sprawujące opiekę nad dziećmi do lat 8

27. świadczenia rzeczowe w czasie pokoju w ustawie o powszechnym obowiązku obrony RP.

Świadczenia rzeczowe w czasie pokoju mogą obejmować tylko określony krąg podmiotów: urzędy, instytucje państwowe oraz przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne, a także osoby fizyczne. Polegają one na oddaniu w używanie posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych w celu przygotowania obrony państwa. Za użytkowanie rzeczy przysługuje ryczałt. Świadczenia rzeczowe mogą być wykonywane na rzecz Sił Zbrojnych, jednostek organizacyjnych stanowiących bazy formowania specjalnie tworzonych jednostek zmilitaryzowanych, formacji obrony cywilnej i państwowych jednostek organizacyjnych.

Obowiązek świadczeń w zasadzie nie może być częściej nakładany niż 3 razy w roku. Podmiot wezwany do spełnienia świadczenia jest obowiązany oddać przedmiot w stanie przydatnym do użytku, a biorący przedmiot ma obowiązek używać go zgodnie z jego przeznaczeniem i w sposób odpowiadający jego właściwością.

Decyzje wydaje w. b. p.m. na wniosek m.in. wojskowego komendanta uzupełnień lub organu obrony cywilnej. Gdy decyzja jest ostateczna w.b. p. m. Wzywa do wykonania świadczenia . do wojewody należy koordynacja organów samorządu terytorialnego w zakresie planowania i nakładania obowiązków świadczeń rzeczowych.

Przedmiotem świadczeń rzeczowych nie mogą być:

-tereny, pomieszczenia, środki transportowe, maszyny i inny sprzęt, znajdujące się w posiadaniu jednostek organizacyjnych służących bezpośrednio działalności Sejmu i Senatu RP, ministerstw, urzędów wojewódzkich, banków, przedstawicielstw dyplomatycznych

-biblioteki, muzea, archiwa, zabytki, pomniki historii

-świątynie, kościoły

-parki narodowe i rezerwaty przyrody

-przedszkola, domy dziecka, zakłady specjalne, zakłady opiekuńczo-wychowawcze

28. rodzaje świadczeń z pomocy społecznej

pomoc społeczna ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie tym sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem

Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy

Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny być uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej

pomoc społeczna udziela wsparcia w formie świadczeń pieniężnych oraz niepieniężnych

świadczenia pieniężne to:

-zasiłek stały

-zasiłek okresowy

-zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy

-zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie

-pomoc dla rodzin zastępczych

-pomoc na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki

-świadczenie pieniężne na utrzymywanie i pokrycie wydatków związanych z nauka języka polskiego dla uchodźców

zasiłek stały

przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej lub pozostającej w rodzinie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności. Wysokość zasiłku stałego jest uzależniona od wysokości dochodu osoby oraz dochodu rodziny i nie może przekroczyć 418zł. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, zasiłek stały nie przysługuje.

Zasiłek okresowy

Przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń w innych systemach zabezpieczenia społecznego. Aby uzyskać zasiłek, należy spełniać kryterium dochodowe. Wysokość zasiłku okresowego jest uzależniona od wysokości dochodu osoby oraz rodziny i nie może przekroczyć 418 zł. Okres przyznawania zasiłku ustalany jest przez ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

Zasiłek celowy

Jest on przyznawany na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, w szczególności na:

-zakup żywności

-leki lub leczenie

-opał

-odzież

-niezbędne przedmioty użytku domowego

-drobne remonty i naprawy w mieszkaniu

w przypadku osób bezdomnych oraz niemających dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych zasiłek celowy może być przyznany na pokrycie wydatków na świadczenie zdrowotne. Zasiłek celowy może zostać przyznany osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. W takich przypadkach pomoc przyznawana jest bez względu na dochód.

świadczenia niepieniężne:

-praca socjalna

-bilet kredytowy

-składki na ubezpieczenie zdrowotne

-składki na ubezpieczenie społeczne

-pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie

-sprawienie pogrzebu

-poradnictwo specjalistyczne

-interwencja kryzysowa

-schronienie

-posiłek

-niezbędne ubranie

-mieszkanie chronione

-pobyt i usługi w domu pomocy społecznej

-szkolenia, poradnictwo rodzinne

praca socjalna ma służyć poprawie funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Ta forma pomocy jest realizowana bez względu na posiadany dochód.

Poradnictwo specjalistyczne zwłaszcza prawne, psychologiczne i rodzinne. Pomoc społeczna ma obowiązek udzielać informacji z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego. W zakresie poradnictwa psychologicznego ośrodki pomocy społecznej powinny prowadzić profilaktykę oraz terapię.

29. postępowanie w sprawie świadczeń z pomocy społecznej

w postępowaniu w sprawie świadczeń z pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych.

Właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie.

Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.

Pomoc społeczna może być udzielana na wniosek.

Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej.

Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

-rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin, wydania opinii w celu ustanowienia rodziny zastępczej, przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, dokonania oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej

rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza pracownik socjalny, również na potrzeby jednostki organizacyjnej innej gminy

pracownik socjalny może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym.

Decyzję administracyjną zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku zmiany przepisów prawa, zmiany sytuacji dochodowej lub osobistej strony, pobrania nienależnego świadczenia, a także w przypadku stwierdzenia przez pracownika marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z ich przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych, brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego

Odwołanie od decyzji w sprawie świadczenia z pomocy społecznej może złożyć inna osoba za zgodą osoby ubiegającej się o świadczenie.

30. rodzaje świadczeń rodzinnych

Świadczeniami rodzinnymi są:

-zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego,

-jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

-świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne

zasiłek rodzinny można ubiegać się, jeżeli spełnia się kryteria dochodowe. Przyznanie dodatków do zasiłku uzależnione jest od indywidualnej sytuacji finansowej i rodzinnej osoby ubiegającej się.

Obecnie można ubiegać się o następujące dodatki:

z tytułu urodzenia dziecka

z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

z tytułu samotnego wychowywania dziecka

z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka

z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje, niezależnie od uprawnień do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz od dochodu rodziny, jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości 1000 zł na dziecko

Zapomoga przysługuje:
1. matce,
2. ojcu lub
3. opiekunowi prawnemu dziecka.

Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Do zasiłku pielęgnacyjnego uprawnione jest:

-niepełnosprawne dziecko,

-osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

-osoba, która ukończyła 75 lat,

-osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.

31. strefy specjalne związane z ochroną granic państwa

Sytuacja stref specjalnych związanych z ochroną granic państwa została uregulowana w dwóch ustawach ? o ochronie granicy państwowej - oraz o obszarach morskich Rzeczpospolitej Polskiej i administracji morskiej.. Pewne znaczenie posiadają tu przepisy wykonawcze, a przede wszystkim umowy międzynarodowe.

ustawa o ochronie granicy państwowej rozróżnia trzy rodzaje stref specjalnych związanych z ochrona granicy państwowej. Są to:

-granica państwa

-pas drogi granicznej

-strefa nadgraniczna

W każdej z tych stref obowiązuje odrębny reżim prawa publicznego. Polega on na wprowadzeniu ograniczeń typu policyjnego, choć także posiada określone znaczenie z punktu widzenia wykonywania prawa i użytkowania gruntów w nich położonych.

Granica państwa: powierzchnia pionowo przechodząca przez linię graniczną, oddzielająca terytorium państwa polskiego od terytoriów innych państw i od morza pełnego. Granica państwa rozgranicza również przestrzeń powietrzną i wnętrze ziemi. Przebieg granicy z państwami sąsiednimi ustalają umowy międzynarodowe. Granica państwa określa zakres zwierzchnictwa Rzeczpospolitej Polskiej. Przekraczanie granicy powinno się odbywać przez wyznaczone dla ruchu przejścia graniczne i na podstawie dokumentów upoważniających do przekroczenia granicy. Osoby przekraczające granice zobowiązane są poddać się kontroli granicznej, udzielać wyjaśnień związanych z przekroczeniem granicy, a w przypadku popełnienia czynu zagrożonego karą ? udostępnić przedmioty, bagaże itp., oraz poddać się kontroli osobistej. Kontrolę wykonują funkcjonariusze Straży Granicznej

Pas drogi granicznej ? tworzy się w celu ochrony granicy państwa. Jest nim obszar o szerokości 15 m, licząc w głąb kraju od linii granicy państwa albo od brzegu wód granicznych lub brzegu morskiego. Utworzenie pasa drogi granicznej powoduje powstanie określonych obowiązków, gdy chodzi o właścicieli i użytkowników gruntów i lasów w nim położonych oraz może być podstawą do wprowadzenia ograniczeń typu policyjnego. Gdy chodzi o właścicieli i użytkowników gruntów położonych w pasie drogi granicznej, mają oni obowiązek umożliwienia Straży Granicznej dokonywania czynności związanych z oznakowaniem i ochroną granicy oraz budową urządzeń służących ochronie granicy. Jeżeli wymagają tego względy techniczne, można budować urządzenia służące ochronie granic także poza pasem drogi granicznej. Właścicielowi nieruchomości należy się odszkodowanie za szkody wyrządzone powyższymi czynnościami ustalane wg zasad prawa cywilnego. W pasie drogi granicznej grunty i lasy przylegające do granicy państwowej powinny być utrzymywane w takim stanie, aby zapewnić widoczność linii granicy państwa i znaków granicznych. W związku z tym właściciele i użytkownicy gruntów i lasów mają obowiązek odpłatnego oczyszczania gruntów i lasów z drzew, krzewów i innych zarośli. Wojewoda może też, w formie rozporządzenia wykonawczego, wprowadzić zakaz przebywania na niektórych odcinkach pasa drogi granicznej, gdy wymagają tego potrzeby ochrony granicy. Ograniczeń powyższych nie stosuje się do właścicieli i użytkowników gruntów położonych w pasie drogi granicznej oraz nie mogą one dotyczyć oznakowanych szlaków turystycznych i brzegów morskich i kąpielisk.

Strefa nadgraniczna - jej zasięg obejmuje obszary gmin przyległych do granicy państwa, a na odcinku morskim - do brzegu morskiego. Jeśli szerokość strefy nadgranicznej jest mniejsza niż 15 km, włącza się do niej również gminy bezpośrednio sąsiadujące z gminami przyległymi do granicy państwowej lub brzegu morskiego. Zasięg strefy nadgranicznej oznacza się tablicami ?Strefa nadgraniczna?. Ustawa nie ustala konsekwencji prawnych, wiążących się z ustanowieniem strefy nadgranicznej. Wynika z niej tylko że Minister Spraw Wewnętrznych określi w drodze rozporządzenia zasady korzystania z wód granicznych oraz uprawniani turystyki w strefie nadgranicznej.

Morskie wody wewnętrzne i morze terytorialne ? obszar wód morskich o szerokości 12

mil morskich, liczonych od linii podstawowej morza. Obowiązuje tutaj reguła nieszkodliwego przepływu obcych statków przez morze terytorialne. Ustawa wprowadza obowiązek przestrzegania prawa polskiego przez statki obce, konieczność uzyskania pozwolenia na układanie i utrzymywanie podmorskich kabli i rurociągów, wyznacza granice polskiej jurysdykcji karnej.

Pas nadbrzeżny ? obszar przyległy do brzegu morskiego, w obrębie którego wyróżniamy pas techniczny służący do utrzymywania brzegu zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz pas ochrony, który obejmuje obszar gdzie działalność człowieka wywiera bezpośredni wpływ na stan pasa technicznego.