Tłuszcze i cukry (ściąga)

1. Tłuszcze (glicerydy) to mieszanina estrów gliceryny i wyższych kwasów karboksylowych.

2. Otrzymywanie tłuszczów: tłuszcz woda?gliceryna wyższy kwas

3. Tłuszcze stałe otrzymuje się w reakcji gliceryny z nasyconymi wyższymi kwasami karboksylowymi (palmitynowy, stearynowy), natomiast tłuszcze ciekłe w reakcji gliceryny z nienasyconym wyższym kwasem karboksylowym (oleinowym).

4. Występowanie tłuszczów w przyrodzie.
a) w nasionach roślin oleistych np. słonecznik, rzepak, soja, len
b) w tkankach zwierzęcych np. łój i słonina

5. Podział tłuszczów:
a) ze względu na pochodzenie - roślinne - zwierzęce
b) ze względu na stan skupienia - stałe - ciekłe

6. Właściwości tłuszczów: Nie rozpuszczają się w wodzie, słabo rozpuszczają się w alkoholu, a dobrze w benzynie. Są lżejsze od wody, są tłuste w dotyku, tłuszcze stałe łatwo się topią, ulegają reakcji hydrolizy.

7. Odróżnianie tłuszczów roślinnych od zwierzęcych za pomocą wody bromowej. Tłuszcze roślinne nienasycone odbarwiają wodę bromową.

8. Odróżnianie tłuszczów od innych substancji tłustych np. oleju mineralnego ? za pomocą tzw. próby akroleinowej. W czasie spalania tłuszczów powstaje akroleina ? substancja o przykrym zapachu.

9. Utwardzanie tłuszczów. Polega na przemianie ciekłego tłuszczu roślinnego w tłuszcz stały np. margarynę w wyniku uwodornienia w obecności katalizatora. C2N6).?(np. C2H4 H2 10. Zmydlanie tłuszczów polega na otrzymywaniu mydła na skalę przemysłową.

Mydło otrzymuje się w wyniku reakcji tłuszczu z mocną zasadą sodową lub potasową.

11. Hydroliza tłuszczów, zachodzi w organizmie w czasie trawienia pod wpływem enzymów. wyższy kwas gliceryna?Tłuszcz woda O2 ? CO2 H20 energia

12. Wzór ogólny cukrów: Cn H2m Om Cn (H2O)m

13. Skład pierwiastkowy cukrów. C - węgiel H - wodór O ? tlen

14. Podział cukrów:
a) cukry proste (monasacharydy) np. glukoza, fruktoza
b) dwucukry ( disacharydy) np. sacharoza, maltoza, laktoza
c) cukry złożone (polisacharydy) np. skrobia, celuloza

15. Biologiczny cykl przemian z udziałem cukrów:
I proces fotosyntezy (roślinny) C6H12O6 6 O2?6 CO2 6 H2O
II utlenianie biologiczne (zwierzęta) 6 CO2 6 H2O energia?C6H12O6 6 O2

16. Do cukrów prostych należą glukoza i fruktoza o wzorze sumarycznym C6H12O6 ale o różnych wzorach strukturalnych. Fruktoza i glukoza są izomerami.

17. Występowanie:
a)glukoza ? w roślinach zielonych, najwięcej glukozy znajduje się w winogronach i stąd inna nazwa cukier gronowy.
b) fruktoza ? występuje głównie w miodzie

18. Właściwości glukozy:
- jest podstawowym źródłem energii w organizmach zwierzęcych dzięki procesowi utleniania biologicznego.
- jest substancją stałą, barwy białej, która b. dobrze rozpuszcza się w wodzie, a nie rozpuszcza się w alkoholu,
- ma słodki smak,
- wodny roztwór glukozy ma odczyn obojętny,
- jest bardzo dobrze przyswojona przez organizm dzięki czemu jest podawana niemowlętom i osobą na diecie,
- glukoza ulega fermentacji alkoholowej pod wpływem enzymów zawartych w drożdżach: 2 C2H5OH CO2?C6H12O6
- glukoza nie ulega reakcji hydrolizy, - wykazuje właściwości redukujące wobec związków srebra i wodorotlenku miedzi (II)

19. Zastosowanie glukozy:
- jako reduktor luster i bombek choinkowych,
- jako środek odżywczy i wzmacniający w medycynie,
- w przemyśle cukierniczym,
- w przemyśle włókienniczym,
- do produkcji alkoholu.