Jan Henryk Dąbrowski

Jan Henryk Dąbrowski

Jan Henryk Dąbrowski ur. 2 sierpnia 1755 w Pierzchowcu w Gminie Gdów nad Rabą (dziś Pierzchów ) między Gdowem a Bochnią. Zm. 6 czerwca 1818 w Winnej Górze. Polski generał, wolnomularz inicjowany do wolnomularstwa we Włoszech. Syn pułkownika Jana Michała Dąbrowskiego i Zofii Marii von Lettow. W 1792 przeszedł do wojska polskiego stopniu wicebrygadiera, założył przysięgę na wierność konfederacji Targowickiej. T W czasie powstania kościuszkowskiego, wstawił się obroną Warszawy i wyprawą do Wielkopolski gdzie został awansowany na stopień generała-porucznika. 18 listopada dostał się do niewoli rosyjskiej pod Radoszycami. Po upadku insurekcji nieprzyjął propozycji służby w armii pruskiej i rosyjskiej. W 1797 podpisał w Mediolanie układ z rządem lombardzkim powołującym legiony. Pieniądze które pozwoliły na stworzenie nowych legionów uzyskał ze, sprzedaży ziemi Wierzchowa, która należała wcześniej do jego ojca. Na czele I Ligi walczył w wielu miejscach m.in. 3 lipca 1797 w bitwie pod Reggio, brał udział w zdobyciu Rzymu, 3 maja 1798 w bitwie nad Trebbią, gdzie walczył przeciw przeciwnikom włoskim Bonapartego. W Apeninach został ranny. 3 listopada 1806, po zwycięskiej bitwie pod Jeną i wkroczeniu wojsk francuskich na tereny polski, wydał wraz z Wybickim w Poznaniu odezwę wzywającą do zorganizowania powstania wielkopolskiego. W czasie kampani pomorskiej walczył pod Grudziądzem, Gdańskiem, Tczewem i Fryndlandem, gdzie w czasie szturmu został ranny. 6 marca 1808 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Virtuti Militari. Po śmierci księcia Józefa Poniatowskiego został naczelnym wodzem armii Księstwa Warszawskiego, czyli w praktyce wówczas ponad pięciu tysięcy polskich żołnierzy pozostałych u boku Napoleona. Po upadku Napoleona powrócił do Warszawy i stanął na czele Komitetu Organizacyjnego Wojskowego. W kongresówce był senatorem i wojewodą. Dla Legionistów Dąbrowskiego Józef Wybicki, żołnierz i poeta, w 1797 napisał Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, która od początku przyjęta z aplauzem przez wojsko generała, nazywana była Mazurkiem Dąbrowskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości stała się hymnem państwowym. Postać Jana Henryka Dąbrowskiego jest wzorem patriotyzmu, ponieważ służył wiernie Polsce w armii saskiej. Następnie wziął udział w wojnie 1792. Po raz pierwszy poważnie wstawił się w insurekcji warszawskiej, udziałem w jej obronie i przedarciem się na czele korpusu przez wojska pruskie z pomocą dla powstańców wielkopolskich. Kolejnym osiągnięciem było utworzenie Legionów Polskich w 1797 we Włoszech. Zorganizował powstanie wielkopolskie w 1806. Uczestniczył w wojnach 1806-1807 , 1809 i 1812.