Ujęcie motywu biesiady i jego funkcje w utworach: "O doktorze Hiszpanie" Jana Kochanowskiego i "Pijaństwo" Ignacego Krasickiego. Zwróć uwagę na kontekst historycznoliteracki.

1. Rozpoznanie zasady zestawienia tekstów:
- W obu utworach występuje motyw biesiady.
- We fraszce Jana Kochanowskiego nawyk picia alkoholu zostaje zaakceptowany zgodnie z renesansowym "carpe diem" - łap życie, korzystaj z niego.
- Satyra Ignacego Krasickiego to utwór na piętnujący pijaństwo, w myśl ideałów oświeceniowych - tworzenia literatury dydaktycznej rozjaśniającej ludzkie umysły.
- Sarmata pije alkohol cały dzień, ciągle znajdując sobie jakiś pretekst (imieniny żony, porcja wódki anyżowej na skutki przepicia z poprzedniego dnia, "tradycyjne" przyjcie gości, problemy z żołądkiem, kieliszek wina dla lepszego trawienia, dyskutowanie o ojczyźnie)
- Dr. Hiszpan niechętnie sięga po trunek, nie chce wpuścić kompanów, którzy odwiedzają go wieczorem po uczcie z dzbanem pełnym wina "doktor nie puścił, lecz drzwi puściły"
- Puenta fraszki wygłoszona przez doktora Hiszpana "szedłem spać trzeźwy, a wstanę pijany" świadczy o tym, że nie miał on zamiaru się upić

2. Obraz biesiady:
- W utworze "O doktorze Hiszpanie"
a. Zabawa w gronie przyjaciół.
b. Picie alkoholu jedynie wieczorem.
c. Mniejsza ilość trunku niż w przypadku satyry "Pijaństwo"
d. Występowanie komizmu "doktor nie puścił, lecz drzwi puściły"
e. Fraszka obyczajowa
f. Początek fraszki w momencie zakończenia wieczerzy i udania się dr. Hiszpana do swojej sypialni
g. Utwór skonstruowany na zasadzie skrótu (cały wieczór przedstawiony w kilku zdaniach, z pominięciem szczegółów)
h. Główny bohater dr. Hiszpan jest postacią autentyczną (Piotr Roizjusz, dworzanin króla Zygmunta Augusta, lekarz, poeta i prawnik - przyjaciel Jana Kochanowskiego)
- W satyrze "Pijaństwo"
a. Picie alkoholu przez dwa kolejne dni pod wieloma pretekstami
b. Ogromna ilość wypitego trunku
c. Występowanie ironii - np. w usprawiedliwianiu pijaństwa
d. Pokazanie skutków nadużywania napojów wysokoprocentowych
- Utrata człowieczeństwa
- Szukanie pretekstu do kłótni
- Wzniecanie "patriotyzmu" - kończącego się jedynie na mówieniu, nie popartym czynami
- Utrata zdrowia
e. Satyra obyczajowa
f. Bohaterowie mają charakter uniwersalny - odzwierciedlają cechy większości społeczeństwa sarmackiego

3. Funkcje motywu i wykorzystanie kontekstu:
- W utworze "O doktorze Hiszpanie"
o Zachęcanie do zabawy i korzystania satyrze życia
o Fraszka - krótka i lekka gatunkowo, wywodząca się od powstałego w starożytności epigramatu
o Utwór powstały w epoce renesansu i zgodny z jego ideałami
- Carpe diem - łap życie, ciesz się chwilą - poglądy epikurejskie
- Antropocentryzm - stawianie człowieka w centrum
- Humanizm - zainteresowanie elementami ludzkiego życia, w tym również biesiadowania
- Literatura klasycystyczna
- W satyrze "Pijaństwo":
o Funkcje dydaktyczne, dążące do oświecenia ludzkich umysłów i pokazania, że pijaństwo jest problemem ówczesnej szlachty
o Satyra - długa i cięższa forma wywodząca się z literatury klasycznej mająca za zadanie ośmieszyć ukazane w niej zjawiska poprzez karykaturę
o Utwór powstały w epoce oświecenia i zgodny z jego ideałami
- Napiętnowanie wady pijaństwa - funkcja dydaktyczna
- Filozofia racjonalistyczna - rozumowe dotarcie do prawdy
- Literatura klasycystyczna
o Propagowanie odejścia od ideałów sarmackich i zmiany mentalności

4. Wnioski:
Utwory, które zostały omówione to fraszka "O doktorze Hiszpanie" Jana Kochanowskiego, pochodząca z renesansu, oraz satyra "Pijaństwo" Ignacego Krasickiego powstała w oświeceniu. Dzieła zostały napisane w stylu klasycystycznym. Elementem łączącym oba utwory jest motyw biesiady. Różnica natomiast polega na przedstawieniu go w dwóch jakże różniących się od siebie kontekstach. Kochanowski pochwala zabawę i towarzyszące jej spożycie trunków, natomiast Krasicki prezentuje pijaństwo jako wadę, z którą trzeba walczyć. Rozbieżności te wynikają przede wszystkim z ideałów epok w myśl, których artyści tworzyli swoje dzieła.