Motyw wieży Babel w literaturze i sztuce

Motyw wieży Babel w literaturze i sztuce

Wszyscy ludzie żyjący na Ziemi byli potomkami trzech synów Noego: Sema, Chama i Jafeta. Cham dał nazwę narodowi Hebrajczyków oraz językowi Hebrajskiemu. Chociaż ród stawał się coraz liczniejszy, wszyscy posiadali wspólny język i rozumieli się doskonale. Zamieszkali oni na ziemi Sennaar. Wynaleźli cegłę oraz kleisty ił. Ludzie postanowili wybudować wieżę tak wysoką, aby móc zobaczyć jak mieszka sam Bóg. Pragnęli mu dorównać, stali się pyszałkowaci. Unosili się w swojej dumie, chwalili się swoimi osiągnięciami technicznymi i rozumem. Bóg postanowił ich ukarać mieszając im języki. Nastały czasy kiedy nikt nie mógł siebie nawzajem zrozumieć, nawet swoich przyjaciół i rodziny. Miasto opustoszało, a niedokończona wieża stała się ruiną.
Artyści często wykorzystują motyw wieży Babel w swoich utworach, czy obraz.
Po pierwsze Peter Bruegel przedstawił historię wieży wysokiej do samego nieba na swoim obrazie pod tytułem ?Wieża Babel?. O niemożności porozumienia się ludzi świadczy to iż każdy fragment namalowanej budowli posiada inny styl architektoniczny oraz niewymiarowość wieży. Na obrazie panuje chaos, każdy człowiek robi coś innego, a sam budynek można nazwać ruiną.
Jako kolejny argument przedstawię fakt, iż stare małżeństwo w utworze Wisławy Szymborskiej ?Na wieży Babel? nie potrafi dojść do porozumienia. Mówią do siebie nawzajem jednak nie potrafią się zrozumieć, przykładowo na pytanie ?która godzina?? mąż otrzymuje odpowiedź ?Tak, jestem szczęśliwa, i brak mi tylko dzwoneczka u szyi, który by brzęczał nad tobą, gdy śpisz?. Tutaj w układzie nadawca i odbiorca został zaburzony kod, dokładnie tak jak stało się to w omawianej tutaj przypowieści biblijnej.
Poza tym brak zrozumienia się ludzi ukazuje nam Miron Białoszewski. Wieże Babel opisuje on jako latarnię, z której wysyła sygnały do ludzi. Mówi im, aby nie byli obojętni i próbowali ze sobą porozmawiać i żeby nie zamykali się w swojej dumie oraz nie dążyli do posiadania sławy. On oferuje im przyjaźń, ostrzega ich przed samotnością. Niestety ludzie są głusi na jego prośby i nie udaje im się porozumieć, zostają sami, jak nasi przodkowie.
Ostatnim argumentem będzie pojawienie się motywu wieży Babel w wierszu Zbigniewa Herberta ?Głos wewnętrzny?. Podmiot liryczny odmawia rozmowy ze swoim sumieniem, nie zwraca na nie uwagi i próbuje o nim zapomnieć. Podobnie zachowywali się ludzie budujący ?bramę do nieba?, zapominali o swoim sumieniu, nie obchodziło ich to czy postępują dobrze, gdyż chcieli tylko stać się równi Bogu.
Reasumując powyższe argumenty można stwierdzić, że motyw wieży Babel jest wykorzystywany w literaturze i sztuce. Wydaje mi się, że artyści wykorzystują go, aby ich obrazy czy wiersze nie były puste, chcą aby posiadały konkretny morał. W dodatku niemożność porozumienia się jest dość poważnym tematem, więc tak często jest on poruszany. Ludzie chcą nas uchronić przed błędem popełnionym przez ludzi z przypowieści biblijnej.