Analiza i interpretacja sonetu "Pielgrzym" Adama Mickiewicza

Adam Mickiewicz w czasie swojego pięcioletniego pobytu w Rosji kilkakrotnie odwiedził Krym. Zafascynowany przyrodą wschodu napisał cykl sonetów które zostały zebrane w jeden tom i wydane jako "Sonety krymskie". Zbór ten zawiera też sporo przemyśleń, rozterek i tęsknot wygnańca, któremu nie dane jest przebywać wraz z najbliższymi we własnym kraju. We wszystkich sonetach podmiot liryczny odzwierciedla nam zachowanie poety.

"Pielgrzym"
U stóp moich kraina dostatku i krasy,
Nad głową niebo jasne, obok piękne lice;
Dlaczego stąd ucieka serce w okolice
Dalekie i - niestety! jeszcze dalsze czasy?

Litwo! piały mi wdzięczniej twe szumiące lasy
Niż słowiki Bajdaru, Salhiry dziewice,
I weselszy deptałem twoje trzęsawice
Niż rubinowe morwy, złote ananasy.

Tak daleki! tak różna wabi mnie ponęta;
Dlaczegoż roztargniony wzdycham bez ustanku
Do tej, którą kochałem w dni moich poranku?

Ona w lubej dziedzinie, która mi odjęta,
Gdzie jej wszystko o wiernym powiada kochanku,
Depcząc świeże me ślady czyż o mnie pamięta?

Tytuł określa podmiot liryczny jako pielgrzyma, czyli człowieka, którego wszystkie podróże są nieustannym pielgrzymowaniem do ojczyzny. Cały sonet jest monologiem lirycznym samego podmiotu lirycznego. Tematem tego monologu jest sytuacja podmiotu lirycznego, którego dręczy nieustanna tęsknota do ojczyzny, której nic nie zdoła stłumić, zagłuszyć. Ani "kraina dostatku i krasy", ani "niebo jasne", ani "piękne lice". Milsze mu są wspomnienia o czasach, gdy deptał ojczyste" trzęsawice", niż życie wśród "rubinowych morw" i "złotych ananasów". Podmiot liryczny tęskni za uczuciami, których doznał na Litwie. W trakcie monologu podmiot wyznaje , że jego losem jest pielgrzymowanie, a ojczyzna to "luba dziedzina, która mi odjęta"

Sonet pt. "Pielgrzym" jest tak zwanym sonetem włoskim (sonetem o układzie rymów aba).

Pierwsza i druga strofa zawiera rymy parzyste oraz okalające (abba). W trzeciej oraz czwartej strofie występują rymy przeplatane potrójne tzn. jedna strofa rymuje się z drugą strofą (cdd cdc). Podmiot liryczny stosuje w swej wypowiedzi zdania i równoważniki zdań. Jest wiele zdań wykrzyknikowych i pytających oraz pytań retorycznych . Wszystko to świadczy o jego emocjach

Orientalizm w sonetach przejawia się w tematyce. Autor opisuje krainę egzotyczną, wprowadza wschodnie słownictwo, ukazuje elementy wschodniej religijności i kultury. Stara się także przedstawić charakter człowieka