Analiza wiersza Adama Asnyka pt. "Do młodych"

Wiersz Adama Asnyka pt. „Do młodych” to dzieło będące manifestem. Nie tylko tytuł utworu, ale jego treść i budowa wyraźnie nawiązują do romantycznego utworu „Oda do młodości” Adama Mickiewicza. To pozytywistyczne dzieło również nosi cechy ody, gdyż opiewa ważną z przyszłościowego punktu widzenia ideę, a jego styl i temat są podniosłe z punktu widzenia autora dla innych ludzi.

Asnyk wyraża filozofię pokolenia młodych – pokolenia młodzieży chcącej zmian, postępu w rozumowaniu, kreowaniu nowego modelu myślenia Polaków. Poprzez wiersz w formie liryki apelu (liryki inwokacyjnej) kieruje swoje myśli i spostrzeżenia do społeczeństwa młodych, pośrednio wpływając również na społeczeństwo wyrażające konserwatywne, staroświeckie poglądy wymagają radykalnej zmiany. Adresat jest uogólniony ze względu na dużą liczbę osób wyrażających doczesne myślenie, jednak jak sam tytuł wskazuje, nadaje on kierunek i podaje wskazówki dotyczące właściwego kreowania myśli filozoficznej przez młodzież. Wiersz „Do młodych” wykorzystuje najrozmaitsze techniki wzmacniające jego przekaz. Autor używa wyraźnych, bezpośrednich apostrof np. w słowach „o zdobywcy młodzi (...)” niejednokrotnie używając wykrzyknień, uwypuklających podniosły, poważny styl utworu. Budowa wiersza jest synchroniczna, typowa, z wyraźnym zaznaczeniem każdej zwrotki kończącej się eksklamacją, co ma świadczyć o typowym dla manifestu zaangażowaniu emocjonalnym twórcy. W każdej z pięciu zwrotek przejawia się inna porada czy też wskazówka, charakteryzująca apel. Utwór ten wzmocniony jest również rymami w dosyć nietypowym układzie a-b-a-a-b co spowodowane jest dodatkową obecnością rymu w manifestowanym wykrzyknieniu. Autor nawołuje do budowania nowej myśli przyszłości jako opłacalnego dla całego społeczeństwa stadium życia jednostki. Poprzez bezpośrednie zwracanie się do adresata wzywa do pozostawienia przeszłości z należytym jej szacunkiem jako sposobem na odmianę koncepcji filozoficznych. Styl wypowiedzi wydaje się być wcześniej przeanalizowany i zaplanowany, co jest dowodem poważnego podejścia poety do tematu i przekonania głoszenia orędzia w ważnej sprawie. Podmiot liryczny nie jest wyraźnie określony, co podkreśla wagę przesyłu morału do bezpośredniego adresata

„Do młodych” jest przykładem jednego z pozytywistycznych nawoływań do zmiany koncepcji filozoficznych. Autor poprzez wpływ na młode społeczeństwo chce wyprzeć stare obyczaje, zarwać z przeszłością i nadać nowatorski, progresywny pogląd w życiu całego narodu. Styl wiersza, jego podniosły charakter i ton wypowiedzi wydają się gwarantować mu duże powodzenie i realizację założonych celów.