Przestrzeń wokół magnesu
Przestrzeń wokół magnesu, w której na przedmioty z żelaza działa siła magnetyczna nazywamy
POLEM MAGNETYCZNYM chrom i nikiel. Każdy magnes ma dwa bieguny północny blue i czerwony południowy. Plus i minus różnoimienne się przyciągają a jedno imienne minus i minus plus i plus odpychają. Źródłem pola magnetycznego są magnesy naturalne i sztuczne i planeta ziemia. Pole magnetyczne przedstawiamy graficznie za pomocą lini pola. Silnik elektryczny- maszyna elektryczna przetwarzająca energie elektryczną na energię mechaniczną. Siła Elektrodynamiczna- magnetyczna: siła która działa na przewodnik przez który płynie prąd, umieszczony w polu magnetycznym. ** kształt i zwrot lini pola magnetycznego można ustalić za pomocą reguły prawej dłoni: jeśli prawą dłonią obejmiesz przewodnik, przez który płynie prąd, tak że kciuk wskaże kierunek płynącego prądu elektrycznego w przewodniku, to pozostałe palce wskażą kształt i zwrot lini pola magnetycznego** WOKÓŁ PRZEWODNIKA PRZEZ KTÓRY PŁYNIE PRĄD, ISTENIEJE POLE MAGNETYCZNE. Jeżeli prawą dłonią obejmiesz przewodnik tak, że kciuk wskaże kierunek przepływu prądu elektrycznego w przewodniku, to zgięte pozostałe palce wskażą zwrot lini pola magnetycznego. Jeżeli linie pola magnetycznego są do siebie równoległe nazywamy je: polem JEDNORODNYM. Wokół przewodnika, przez który płynie prąd elktr. Istnieje pole magnet. Ułożenie biegunów pola magnetycz. Przewodnika np. zwojnicy, przez które płynie prąc, zależy od kierunku przepływu prądu.
FEROMAGNETYK: ciało zbudowane z domek magnetycznych, wykazujące silne właściwości magnetyczne.
DOMENY MAGNETYCZ.: bardzo małe obszary stałego namagnesowania.
POLE MAGNETYCZNE: przestrzeń w której na umieszczony w niej magnes lub poruszający się ładunek elektr. Działają siły magnetyczne(wektor indukcji magnetycz. Jest styczny do lini pola w danym punkcji).
MAGNES TRWAŁY: ferromagnetyk po uporządkowaniu domen magnetycznych.
NAMAGNESOWANIE: proces polegający na uporządkowaniu domen magnetycz, w ferromagnetykach.
Ferromagnetyk - cialo zbudowane z domen magnetycznych, wykazuje silne wlasciwosci magnetyczne. domeny magn.- bardzo male obszary stalego namagnesowania. pole magnetyczne- własnosc przestrzeni polegajaca na tym,ze na umieszczony w niej magnes lub poruszajacy sie ladunek elektryczny dzialają sily magnetyczne.pole magnetyczne wewnatrz solenoidu to pole jednorodne.zrodlem p. magnet. jest magnes, igla magnet., ziemia, ruchomy ladunek elektr., namagnesowany metal. sposobami jego wzmocnienia elektrom. to zwik. pradu plynacego przez zwojnice i liczby zwojow w zwoj. magnes trwaly- ferromagnetyk po uporzadkowaniu domen magnetycznych namagnesowanie- proces polegajacy na uporzadkowaniu domen magnetycznych w ferromagnetykach
Wokol przewodnika przez ktory plynie prad elektr. istnieje p.magnetyczne. ulozenie biegunow p.magnetycznego przewodnika (np zwojnicy) przez ktory plynie prad, zalezy od kierunku przeplywu pradu.
r.prawej dloni: dosw. oersteda! jezeli prawa dlonia obejmiesz przewodnik tak ze kciuk wskaze kierunek przeplywu pradu elek. w przewodniku, to zgiete pozostale palce wskaza zwrot linii pola magnetycznego.elektromagnes -zwojnica z umieszczonym wewnatrz niej rdzeniem ze stali miekkiej.
magnes podkowasty- rownolegle linie pola magnetycznego.przew. kolowy- przewodnik w ksztalcie kola zwojnica- układ przewodników kołowych (selonoid). sila elektrodynamiczna(magnetyczna)- sila, ktora dziala na przewodnik, przez ktory plynie prąd, umieszczony w polu magnetycznym F=B*I*l
I-natezenie pradu[1A] B-indukcja magnetyczna pola[1T] l-dl.przewodnika [1m]
silnik elektryczny- maszyna elektryczna przetwarzajaca en. elektryczna na en. mechaniczna. r.lewej dloni- okresla kierunek i zwrot sily elektrodynamicznej.
Indukcja elektromag.- zjawisko wzbudzenia pradu elektry. w obwodzie wskutek zmian p. magnetycznego. prad przemienny- prad elektryczny o kierunku zmieniajacym sie ze stala częstotliwością ktorego wykresem I=f(t) jest sinusoida. prad indukcyjny- prąd elektr. plynacy w zamknietym obwodzie umieszczonym w zmiennym polu magnetycznym.pradnica- urzadzenie ktore en. mech. zmienia na en. elektr. Transformator-urz. sł. do przekazywania en.elektr. z jednego obwodu pradu przemiennego do innego obwodu, z jednoczesną zmiana napiecia i natezenia pradu. p.elektromag- przenikajace sie nawazajem zmienne pole magnetyczne i zmienne pole elektryczne.fale elektromag- zmiany pola elektry. i magnetycz. rozchodzace sie w postaci fali w przestrzen.
INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA
DOŚW. Farradaya- 1831r.
Gdy następuje ruch magnesu względem zwojnicy to wskazówka miernika wychyla się, co świadczy o tym, że przez zwojnicę płynie prąd zw. Prądem indukcyjnym, który został zaindukowany (wzbudzony) wskutek zmian pola magnetycznego otaczającego zwojnicę. Zjawisko to nosi nazwę indukcji elektromagnetycznej.
Zastosowanie:-elektrotechnika, przy wytwarzaniu prądu w elektrowniach (generatory prądotwórcze)
-w rowerze (dynamo) SPOSOBY WYTWARZANIA PRĄDU ELEKTRYCZNEGO:
-zbliżanie i oddalanie od zwojnicy innej zwojnicy przez którą płynie prąd elektryczny -włączanie i wyłączanie prądu w obwodzie pierwotnym -zmienianie natężenia-zasilanie obwodu pierwotnego prądem zmiennym
PRĄD PRZEMIENNY: 1.prądnica prądu przemiennego działa na tej samej zasadzie co silnik elektryczny ale „w stronę przeciwną” tzn. obrót ramki (wirnika) w polu magnetycznym powoduje powstawanie prądu elektrycznego. Zamienia ona en. Mechaniczną na elektryczną. Wytwarzany jest w niej prąd przemienny- prąd którego kierunek i wartość natężenia ulegają okresowym zmianom. WIELKOŚCI
FIZYCZNE CHARAKTERYZUJĄCE PRĄD PRZEMIENNY:
- OKRES ZMIAN T (s) to czas w którym nastąpi jedna pełna zmiana natężenia prądu zmiennego
- CZĘSTOTLIWOŚĆ f (Hz) to ilość pełnych zmian zachodzących w czasie 1s, jednostka to 1herc- 1Hz
częstotliwość prądu wynosi 1Hz gdy w ciągu 1s nastąpi jedna pełna zmiana natężenia i kierunku.
Wykresem jest SINUSOIDA