Alkoholizm

Alkoholizm w ścisłym znaczeniu tego słowa oznacza stan uzależnienia od alkoholu, czyli stan choroby niekiedy bardzo ciężki. Sensie szerokim powyższe pojęcie oznacza używanie alkoholu ponad powszechnie przyjętą w danej społeczności normę. Alkoholików to znaczy liczbę osób nadużywających napojów spirytusowych w Polsce szacuje się na ok. 2 miliony, liczbę zaś chorych na chorobę alkoholową ? czyli alkoholików sensu stricte ? na co najmniej 0,5 miliona.
Niebezpieczeństwo uzależnienia od alkoholu pojawia się w chwili kiedy człowiek zauważa, że działanie alkoholu odpręża i daje ulgę, redukuje napięcie i niepokój, osłabia poczucie winy, ośmiela, ułatwia zaśnięcie czy pobudza do działania. Stopniowa osoba zagrożona uzależnieniem zaczyna poszukiwać i organizować okazje do wypicia , pije z chciwością, wyprzedza kolejki, powtarzają się przypadki upicia, a także pije alkohol pomimo zaleceń lekarskich, sugerujących konieczność powstrzymania się od picia. Wkrótce zaczyna być dumna z tego, że może wypić większą ilość alkoholu niż uprzednio ( tzw. ?mocna głowa? świadcząca o wzroście tolerancji na alkohol), ale jednocześnie pojawia się niepokój spowodowany trudnościami w odtworzeniu wydarzeń , które miały miejsce podczas picia. Osoby, które uprzednio piły wyłącznie w sytuacjach towarzyskich zaczynają pić samotnie i w ukryciu. Coraz częściej pojawiają się przypadki prowadzenia samochodu nawet po najmniejszej dawce alkoholu. Osoba ?wchodząca? w uzależnienie stara się unikać rozmów na temat swojego picia, a później reaguje gniewem bądź agresją na sygnały sugerujące potrzebę ograniczenia picia oraz w sytuacjach ograniczających dostęp do alkoholu.
Alkoholizm stanowi, jak powszechnie wiadomo zagrożenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego alkoholików. Choroba alkoholowa jest jak każda choroba sprawą osobistą, ale jest ona jednak i przede wszystkim chorobą społeczną: od skali rodzinnej poczynając na skali państwa kończąc.
Alkoholik zakłóca życie rodziny. Przepijając dochody rodziny obniża jej stopę życiową, jego rodzina często popada w ubóstwo, nie rzadko w nędzę. Niesnaski, agresywność, brutalność alkoholika czyni Zycie członków rodziny nieszczęśliwym.

Prowadzi do rozpadu rodziny, stanowi tragedię współmałżonka, przynosi fizyczną, psychiczną i moralną krzywdę dzieciom. Poza spustoszeniami w rodzinie alkoholizm przynosi ogromne straty w szerokiej skali społecznej. Alkoholiz jest przyczyną obniżenia wydajności i jakości pracy, wzrostu absencji i liczby nieszczęśliwych wypadków przy pracy i poza pracą, na przykład wypadków drogowych. Alkoholizm obciąża ponad miarę zakłady lecznictwa otwartego i zamkniętego, powoduje konieczność budowy i utrzymania zakładów odwykowych i szpitali dla psychicznie chorych. Wreszcie alkoholizm sprzyja przestępczości, a nawet prowadzi do zbrodni. Alkoholicy umierają przedwcześnie. Ujemne konsekwencje społeczne, ekonomiczne i moralne alkoholizmu są oczywiste.
Alkohol zmienia świadomość, nastrój, wpływa na sposób myślenia, mówienia, poruszania się i ma niszczące działanie na organizm. Jego działanie ma skutki krótko i długo terminowe. Alkohol po wypiciu nie zostaje w całości strawiony w żołądku lecz przedostaje się do krwi i tą drogą rozprowadzany jest po całym organizmie. Dociera do wszystkich jego komórek ? dlatego też skutki wypicia po pewnym czasie odczuwalne są w całym organizmie:

Jama ustna ? wysusza błonę śluzową jamy ustnej i przełyku, prowadzi do zmiany głosu.

Żołądek ? wysusza i podrażnia błonę śluzową żołądka, powoduje powstanie wrzodów żołądka i
dwunastnicy.

Układ krwionośny ? wraz z krwią dociera do wszystkich komórek organizmu, zmniejsza odporność
na infekcje i choroby zakaźne.

Mózg ? szybko dociera do mózgu niszcząc szare komórki, które nie regenerują się.

Układ nerwowy ? zwalnia procesy psychiczne powoduje zawroty, bóle głowy i poważne problemy
wzrokowe.

Serce ? przyspiesza akcję serca, może być bezpośrednim powodem zawału serca.

Wątroba ? pod jego wpływem po dłuższym czasie obumiera i przestaje funkcjonować.

Kości - zwiększa ryzyko złamania.

Nerki ? osłabia funkcjonowanie nerek, powoduje choroby układu moczowego.

Sex ? utrudnia a w końcu uniemożliwia współżycie.

Ciało ? sprzyja uszkodzeniom w wyniku wypadków, pobić, samookaleczeń.

Leczenie alkoholizmu jest długotrwałe, a wyniki niepewne. Rozróżnia się leczenie ambulatoryjne i zamknięte.
W leczeniu otwartym najczęściej podaje się anticol (disulfiram) lub wszczepia się esperal (disulfiram), stosuje się różnego rodzaju psychoterapię indywidualną i grupową, często również terapię małżeńską i rodzinną, próbu7jąc wciągnąć najbliższe osoby do procesu leczenia.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości przewiduje w zasadzie jedynie leczenie dobrowolne , które, jak wykazują doświadczenia z wielu krajów, daje znacznie lepsze wyniki niż leczenie przymusowe. Leczenie przymusowe może być orzeczone jedynie w wyjątkowych przypadkach przez sąd.
W lecznictwie zamkniętym odchodzi się od kilku lat od stosowania środków awersyjnych, takich jak apomorfina, główny nacisk kładzie się natomiast na oddziaływania psychoterapeutyczne i terapię pracą. Leczenie odwykowe powinno trwać nie krócej niż 3 miesiące, czasem znacznie dłużej.
Pozytywne wyniki uzyskuje się w przypadkach, w których udaje się włączyć w terapię najbliższą rodzinę oraz tam, gdzie kontynuuje się leczenie w klubach abstynentów i klubach Anonimowych Alkoholików.
W przypadku uzależnienia alkoholowego wymagana jest całkowita dożywotnia abstynencja, nawet jeden kieliszek wódki powoduje zwykle nawrót nałogu. Czasem osiąga się kilkumiesięczną lub kilkuletnią abstynencję, rzadziej całkowite wstrzymanie się od spożycia alkoholu. Nawet jednak okresowa abstynencja poprawia sytuację rodzinną, ekonomiczną, społeczną. Łatwiej również namówić w tym czasie ludzi do kontynuowania leczenia.

Potomstwo alkoholików może być zagrożone genetycznie. Istnieje duże prawdopodobieństwo, iż może ono być obciążone ? tak fizycznie jak i psychicznie ? już od momentu poczęcia. Zadaniem jakościowej polityki ludnościowej jest strzec społeczeństwo przed dziećmi negatywnie obciążonymi genetycznie.
Dzieci, które wychowują się w rodzinach, w których ktoś nadużywa napojów alkoholowych, żyją z poczuciem zagrożenia, cierpią i uczą się szczególnych sposobów postępowania, które im utrudniają życie. Są często ofiarami przemocy psychicznej i fizycznej, a nieraz stają się również ofiarami nadużyć seksualnych. Jest ich w Polsce więcej niż 2 miliony. Wiele dzieci stara się utrzymać w tajemnicy picie rodziców, wstydzą się maja poczucie, że są gorsze, ale starają się chronić dobre imię rodziny, boja się i maja zaburzenia emocjonalne związane z lękiem. Ukrywają i tłumią swoje uczucia, czuja się osamotnione, próbują za wszelką cenę poradzić sobie ze swoją rozpaczą i bezradnością, częściej zapadają na róże choroby, bo ich odporność jest wyczerpywana przez nieustanny stres. Wcześnie uczą się że nie mogą polegać na swoim rodzicu i przestają ufać innym ludziom, otaczający świat wydaje im się wrogi i oby. Niektóre dzieci biorą na siebie nadmierną odpowiedzialność za problemy rodzinne i przejmują obowiązki dorosłych, bardzo się starają naprawić swoje błędy i zaniedbania, aby zadowolić innych. Nie umieją się bawić. Niektóre dzieci starają się przystosować za wszelką cenę do nienormalnego i zagrażającego środowiska rodzinnego, wchłaniają w siebie destrukcję i chaos. Inne źle się zachowują i pragną w ten sposób zwrócić uwagę na siebie, mają złe stopnie, piją alkohol i biorą narkotyki, popełniają drobne wykroczenia. Niektóre dzieci mimo swojego cierpienia starają się być opiekuńcze i przyjazne dla innych, są gotowe do poświęcenia się, wkładają wiele wysiłku w pomaganiu tym, którzy cierpią i są zagubieni.
Zbyt mało ludzi w Polsce reaguje na krzywdę w rodzinach alkoholowych i staje w ich obronie. Zbyt wielu dorosłych nie zdaje sobie sprawy jak ich zachowania w stanie nietrzeźwości są krzywdzące dla ich dzieci. Dzieciom z rodzin alkoholowych trzeba pomagać nie tylko przez chronienie ich przed bezpośrednimi skutkami nadużywania alkoholu w rodzinie.


W Polsce rada gminy ustala w drodze uchwały liczbę punktów sprzedaży napojów alkoholowych (o zawartości alkoholu powyżej 4,5 % z wyjątkiem piwa), usytuowanie miejsca sprzedaży i jego warunki. W prawie polskim zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na terenie szkoły, placówek oświatowo ? wychowawczych (także domów studenckich) i zakładów pracy, podczas zbiorowych zgromadzeń w środkach komunikacji krajowej, w budynkach zajmowanych przez wojsko a także w innych miejscach, jeśli rada gminy wprowadzi czasowy lub stały zakaz obroty alkoholem. Zabrania się także podawania alkoholu osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości i osobom znajdującym się poniżej 18 roku życia, oraz sprzedaży na kredyt lub pod zastaw.