Gleby Polski

Gleba to biologicznie czynny twór przyrody, powstały pod wpływem tak zwanych czynników glebotwórczych. Do czynników glebotwórczych zaliczamy:
podłoże skalne, roślinność, zwierzęta, rzeźbę terenu i klimat.

Struktura polskich gleb
- bielicowe, brunatne, płowe 80%
- mady 4,5%
- rędziny 1%
- czarne ziemie 2%
- czarnoziemy 1%
- gleby bagienne 8%
- tereny antropogeniczne

Ze względu na wartość użytkową, gleby zostały podzielone na klasy bonitacyjne od I do VI:
I: czarnoziemy, czarne ziemie, brunatne na lessach
II: gleby te same co w klasie I, lecz o gorszych właściwościach w sumie 3,5%.
III: gleby gorsze, lecz na tyle urodzajne, by uprawiać na nich pszenicę, czy buraki cukrowe. Stanowią około 27%.
IV: gleby średnie, bielicowe, brunatne, niektóre gleby bagienne. Stanowią około 27%.
V i VI: gorsze gleby słabe i złe, mało urodzajne, o złych stosunkach wodnych i kamieniste. Stanowią około 42%.

Gleby inicjalne - występują w górach i na terenach sandrowych. Są na pograniczu gleb i skał, słabo przeobrażone.
Gleby bielicoziemne - wyraźny poziom wymywania i wmywania. Tworzą się na piaskach i glinach pod roślinnością iglastą.
Gleby brunatnoziemne - poziom brunatnienia o rdzawym zabarwieniu. Spotykane pod lasami liściastymi i mieszanymi.
Czarnoziemy - najbardziej urodzajne, bogate w próchnicę. Występują w małych ilościach w okolicach Tomaszowa Lubelskiego i Sandomierza.
Czarne ziemie - gleby pobagienne, urodzajne, lecz o gorszych właściwościach fizycznych niż czarnoziemy. Występują w okolicach Inowrocławia, Sochaczewa, Wrocławia, Błonia.
Gleby bagienne - powstają w środowisku o dużym uwilgotnieniu. Występują na pojezierzach.
Mady - powstają wskutek gromadzenia się osadów wylewanych okresowo przez rzeki. Występują wzdłuż dolin rzecznych (najwięcej na Żuławach Wiślanych).
Rędziny - wytworzone na skałach węglanowych, wapieniach, gipsach. Mają odczyn zasadowy. Występują głównie na wyżynach.
Gleby słone - w Polsce występują jedynie lokalnie przy brzegu Bałtyku, duże ilości soli są szkodliwe dla większości roślin.
Gleby antropogeniczne - kulturoziemne (przeobrażone w wyniku intensywnej gospodarki rolnej) i industrioziemne (przekształcone pośrednio lub bezpośrednio przez przemysł).

Skład gleby:
- Powietrze 25%
- Woda 25%
- Związki mineralne 38%
- Substancje i zw. organiczne 12%

Profil glebowy:
O - poziom organiczny (ściółka),
A - poziom próchniczy (humusowy),
E - poziom wymywania,
B - poziom wzbogacania,
C - poziom skały macierzystej,
K - podłoże skalne (lita skała).