profil

Na podstawie wybranych bohaterów literackich epoki romantyzmu uzasadnij, że ich życie oparte było na dokonywaniu trudnych wyborów.

poleca 90% 103 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Adam Mickiewicz Juliusz Słowacki

Romantyzm to epoka zapoczątkowana w Europie przez rewolucję francuską oraz wydania I tomiku "Ballad i romansów" Adama Mickiewicza w 1822 r. Romantyzm opanował głównie w Europę, ale również w niektóre kraje Ameryki.
Jego twórcy wykreowali typ bohatera wewnętrznie skomplikowanego, skazanego na nieustanne dokonywanie wyborów, nieszczęśliwego kochanka, wojownika, który walczył o wolność narodu i ojczyzny. Zainteresowanie romantyków budziły także wszelkie odchylenia od normy, stany szaleństwa, które miały świadczyć
o nieprzeciętności jednostki.
Giaur - bohater stworzony przez Byron'a, jest to człowiek, który walczy o swoje
i zawsze wygrywa. Nie zna słowa: porażka. Jest postacią tajemniczą i buntowniczą; skłócony ze światem, sam walczy z otaczającym go porządkiem, na który się nie godzi. Jego miłość jest miłością tragiczną, niedającą mu spełnienia, a stającą się źródłem rozterek i rozpaczy określa się go jako: "tajemniczego zbrodniarza o czułym sercu i wrażliwym sumieniu". Giaur zakochuje się w kobiecie, o której względy musi walczyć. Szybkość podejmowanych przez niego decyzji nie dostarczyła mu wielu rozterek. Wiedział, że jeśli ma być szczęśliwy to tylko z Leilą. Kiedy zginęła z ręki Hasana, swojego męża, Giaur bez chwili wahania zemścił się zbijając oprawcę ukochanej. Jest to oznaka szaleństwa, przejawia się ono w jego porywczości
i gwałtowności. To typowy bohater bajroniczny; cechuje go romantyczny bunt wobec norm obyczajowych i moralnych, niezależność, duma, odwaga, podejmowanie ryzyka oraz samotność, wewnętrzny konflikt i nieszczęśliwa miłość. Jest wybitną jednostką gdyż ze swoja stanowczością i upartym dążeniem do celu zawsze zdobywa to, czego pragnie. Pod koniec swego życia nadal nie zdradza oznak poczucia winy z powodu popełnionej zbrodni. Jednak jego zachowanie wyraża cierpienie i rozpacz po stracie Leilii. Dopiero tuż przed śmiercią decyduje się wyznać historię swej nieszczęśliwej miłości i zbrodni. Nie oczekuje przebaczenia, pragnie jedynie uwolnić się od ciężaru swej tragicznej świadomości.
Kolejnym wzorcem osobowym jest Konrad Wallenrod - tytułowy bohater powieści poetyckiej A. Mickiewicza. Jest jednostką wybitną, gdyż potrafi opracować własną strategię i zgodnie z nią postępować nawet, jeśli związane byłoby to z walką poprzez podstęp i zdradę. W jego postawie można zauważyć również cechy prometejskie przejawiające się w bezgranicznym poświęceniu dla dobra ojczyzny
i samotnej walce ( nie może liczyć na jakąkolwiek pomoc). Z drugiej jednak strony, jest człowiekiem bardzo nieszczęśliwym i rozdartym wewnętrznie, bowiem ciągle staje przed tragicznymi wyborami. Pierwszym dylematem jest wybór między ojczyzną a miłością do ukochanej kobiety. Wybiera miłość do narodu i ojczyzny, wiedząc,
że przekreśli to jego życie rodzinne. Za drugim razem staje przed wyborem pomiędzy etyką rycerską a walką poprzez zdradę i podstęp. Wyrzeka się swoich zasad (honorowość, szlachetność i uczciwość), zdając sobie sprawę z tego, że jest to jedyna droga do zwycięstwa. Jest gotów poświęcić swoją miłość do żony dla ratowania ojczyzny. "Szczęścia w domu nie zaznał, bo go nie było w ojczyźnie"- tak mówi
o bohaterze narrator akcentując, że ład państwowy jest gwarantem harmonii w życiu prywatnym. Jego wybór pomiędzy dwoma wielkimi uczuciami tylko pozornie jest decyzją jednowymiarową. To wybór między wolnością, a koniecznością; między prawem do stanowienia i decydowania o własnym losie. Jest to wybór między wolnością i szczęściem osobistym, a wolnością i szczęściem narodu. Ta wewnętrzna walka budzi w nim konflikt wewnętrzny. Postanawia jednak wyrzec się swoich zasad, gdyż wie, że to jedyna droga do zwycięstwa. Gdy zostaje Wielkim Mistrzem postanawia dokonać zemsty, lecz oddala tę decyzję. Często ma napady złości milczenia, co jest przejawem pewnego rodzaju szaleństwa. Popełnia samobójstwo, ponieważ trudne wybory okazały się być dla niego destrukcyjne. Jest ofiarą własnego losu, gdyż wygrał to, o co walczył, lecz przegrał własne życie. Jest on przede wszystkim więźniem siebie samego, swoich namiętności i pragnień. Jest wciąż targany przez sprzeczne uczucia- potrafi kochać i nienawidzić.
Innym bohaterem postawionym przed trudnymi wyborami jest Kordian młody człowiek nie widzi sensu własnego życia, przeżywa rozterki duchowe, myśli
o samobójstwie, marzy o dokonaniu wielkiego bohaterskiego czynu. Jednak podczas podróży po Europie dokonuje się w nim przemiana duchowa. Stawia sobie za cel uratowanie ojczyzny - walkę o niepodległość poprzez zabicie cara. Kordian przyłącza się do spiskowców, którzy pragną zemścić się na zaborcy. Bohater postanawia jednak sam dokonać królobójstwa. Od samego początku plan ten wydaje się być jednym wielkim szaleństwem, gdyż skuteczny może być tylko zryw narodu. Kordian wiedział jednak, że w momencie, gdy zabije cara popełni śmiertelny grzech, co było całkowicie niezgodne z etyką rycerską. Bohater staje się ofiarą własnego strachu i imaginacji, gdyż nie jest zdolny do takiego czynu. Gdy zostaje zamknięty w domu dla obłąkanych odwiedza go szatan przebrany za doktora. Diabeł pokazuje mu dwóch obłąkanych, którym się wydaje, że jeden dźwiga kulę ziemską a drugiemu, że jest krzyżem pańskim. Szatan uświadamia mu, że jego idea zabicia cara jest równie szalona.
Wszystkich wyżej wymienionych łączą te same cechy: są wybitni, mają indywidualne podejście do życia, przeżywają niespełnioną miłość, padają ofiarami własnego losu. Łączy ich tragizm i cierpienie. Walczą samotnie w słusznej sprawie. Bohater romantyczny łączy w sobie cechy: wybitnej jednostki, szaleńca i ofiary. Młodość, miłość, walka i fantazja to właśnie romantyzm. Nie rozum, lecz dusza i serce, nie księgi, lecz wiara są autorytetem. Romantyzm to czasy buntu młodych wobec starszych, przeciwko schematom. Czasy burzliwe i pełne emocji, czasy, w których samobójstwo z miłości nie było niczym niezwykłym. Nazwano tę epokę czasem burzy
i naporów. Giaura i Konrada Wallenroda możemy określić ich wspólnym mianem- bohaterów romantycznych. Obaj musieli dokonywać za życia ciągłych wyborów.
W ich wnętrzu trwała walka między dobrem a złem. Będzie to także przemiana, jaka się w nich dokonała- Alfa w Konrada i giaura w pustelnika. Obaj są ofiarami nieszczęśliwej miłości, osamotnienia, poświęcenia się dla idei. Obaj ponoszą klęskę i- oczywiście- obaj mają bardzo bogate życie wewnętrzne, co stanowiło istotę romantycznej osobowości.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 5 minut

Teksty kultury