Formacje roślinne

FORMACJE DRZEWIASTE
Lasy strefy okołorównikowej są to lasy wiecznie zielone (dżungla, selva). Panuje tam przez cały rok wysoka temperatura i padają obfite deszcze. Roślinność jest bardzo bujna i rośnie bardzo szybko. Na 1 ha lasu tropikalnego występuje ok. 200 gatunków drzew. Występuje piętrowy układ roślinności. Zwarta powierzchnia koron drzew sięga do wysokości ok. 50 m, tworząc zielony rozległy baldachim; najwyższe pojedyncze drzewa wznoszą się ponad 80 m. Pod nimi rosną krzewy i pnącza, a na zacienionym dnie lasu są tylko drobne glony i grzyby. Mogą tam przeżyć tylko rośliny ciemnolubne (rośliny pną się ku słońcu, gdyż panuje mrok). Drzewa tych lasów są oplątane pianami, występuje duża liczba epifitów- rośliny samożywne nie zakorzenione w glebie (storczykowate, ananasowate, kaktusowate, niektóre figowce). Największe obszary zajmuje las równikowy w dorzeczu Amazonki, w kotlinie rzeki Kongo i na wyspach Archipelagu Malajskiego. Na wybrzeżach tropikalnych mórz i w ujściach wielkich rzek występuje las namorzynowy (mangrowy). Tworzą go drzewa i krzewy będące słonoroślami, które zalewane są w czasie przypływów aż po korony. W czasie odpływów odsłaniają się liczne korzenie przybyszowe, utrzymujące drzewa w grząskim dnie.
Lasy podzwrotnikowe są uboższe niż lasy okołorównikowe, co związane jest z występowaniem pór suchych. Drzewa są niższe, w porze suchej zrzucają liście, a w deszczowej przypominają lasy równikowe. Na suchszych obszarach powstaje tzw. las parkowy. Wzdłuż rzek rozpościerają się lasy galeriowe. W klimacie monsunowym, w porze deszczowej roślinność rozrasta się bujnie, a w suchej świat roślin ubożeje. Typowe rośliny lasów monsunowych to: bambusy (do 60 m wysokości). Lasy te występują na Półwyspie Indochińskim, w Indiach, w północnej Australii i Nowej Zelandii. Lasy podzwrotnikowe rosną w południowej części Wyżyny Brazylijskiej i południowo-wschodnich Chinach, na obrzeżach Kotliny Kongo i w Ameryce Środkowej.
Lasy strefy umiarkowanej są uzależnione od występowania pór roku. Rosną tu lasy liściaste, mieszane i iglaste. Drzewa zrzucają liście na zimę.
Lasy liściaste występują w zachodniej Europie, Wschodniej części USA i w Azji, nad Amurem. Dominują dęby, buki, graby, lipy, jesiony, klony, wiązy, jawory i brzozy.
Lasy mieszane występują w środkowej Europie.
Lasy iglaste są największe i zwane są tajgą. Występują na północy Syberii, w Kanadzie, we wschodniej Europie, w Skandynawii i na Alasce. Należą do największych obszarów leśnych Ziemi. Charakterystyczne drzewa tajgi to: świerk, sosna, jodła, modrzew, czasami brzozy, olchy, topole i cisy. Roślinność tajga jest dobrze przystosowana do długich zim i krótkiego lata. Dominują tu drzewa iglaste o wysmukłych i giętkich pniach, są odporne na wiatry, a kształt gałęzi pozwala na utrzymanie ciężaru śniegu. Systemy korzeniowe nie sięgają głęboko, tylko rozrastają się na boki, umożliwiając czerpanie wody z powierzchni gleby.
FORMACJA KRZEWIASTA
Tworzą je twardolistne krzewy występujące w klimatach o suchym lecie i deszczowej zimie. Charakterystyczne drzewa tej formacji to: oliwki, dęby korkowe, pinie, kasztany jadalne, cedry. Występuje makia, którą tworzą gęste zarośla niskich krzewów i drzew: pistacji, mirtów, oleandrów, jałowców i bukszpanu. Formacje krzewiaste występują w środkowej i południowej Afryce, we wnętrzu Australii, wokół Morza Śródziemnego, w Kalifornii i Ameryce Południowej. Występują tu liczne byliny, rośliny cebulkowe i trawiaste.
FORMACJA TRAWIASTA- naturalne ekosystemy, stanowiące zróżnicowane środowisko, rozwinęły się a nizinach i wyżynach, gdzie jest mało opadów lub jest uboga gleba, by mogły tam rosnąć drzewa. Formacje trawiaste- stepy występują w Ameryce Północnej (prerie), w Ameryce Południowej (pampasy) i w środkowej Eurazji. Rozwój roślinności przypada na wiosnę i lato, a tworzą ja głównie trawy, rośliny cebulkowate i bulwowe (tulipan, kosaciec, piwonia) oraz ogromna różnorodność roślin kwitowych.
Największe naturalne ekosystemy trawiaste to afrykańskie sawanny-formacja pośrednia między drzewiastą a trawiastą. Jej rośliny to: trawy, pojedyncze drzewa (baobaby, akacje) i kolczaste zarośla. Sawanna występuje głównie w Afryce. Roślinność ta zanika zupełnie w porze suchej, a w deszczowej wysokość traw sięga do 5 m.
Na północnych wybrzeżach Azji, Ameryki i Europy rozciąga się tundra, którą porastają mchy, porosty, krzewinki jagodowe, karłowate wierzby, brzozy, wrzosy, trawy, turzyce i rośliny kwiatowe. Roślinność ta jest niska, rzadko przekracza 1 m wysokości. Jest to formacja uboga charakterystyczna dla strefy zimnej. Podczas krótkiego, trwającego około 5 tygodni lata krainę tę ogrzewa niezachodzące słońce pozwalające na częściowe topnienie wiecznej zmarzliny. Możliwość wzrostu roślin określa głębokość tajania lodu.
FORMACJA PUSTYNNA- typowe dla niej są kserofity (suchorosty). Roślinność występuje głównie w oazach. Przedstawicielami tej formy są suche ostre trawy, kolczaste i liczne sukulenty (gatunki suchoroślowe): w Afryce aloesy, w Ameryce kaktusy i opuncje. Spotyka się też rozchodniki, drzewa butelkowe, tamaryszki, akacje i palmy daktylowe. W czasie rzadkich bardzo obfitych opadów roślinność rozrasta się bardzo szybko i szybko gnije (efemerydy).
W GÓRACH występuje piętrowość klimatyczno- roślinna. Piętra roślinne w górach są odpowiednikami stref roślinnych zależnych od szerokości geograficznej. Najniższe piętro zajmują lasy liściaste, wyżej lasy iglaste, krzewiaste karłowate zarośla i hale wysokogórskie. Roślinność wysokogórska występująca ponad górną granicą lasów przypomina tundrę.