Rozmnażanie bezpłciowe

1. Rozmnażanie bezpłciowe - typ rozmnażania organizmów, który nie jest związany z wytwarzaniem gamet. Organizm potomny powstaje z części organizmu rodzicielskiego. W rozmnażaniu bezpłciowym organizm potomny otrzymuje zestaw genów identyczny z organizmem rodzicielskim. Ewentualne zmiany genotypu odbywają się tylko na drodze mutacji. Organizmy rozmnażające się bezpłciowo o genotypach mało podatnych na mutacje są gorzej przystosowane do zmieniających się warunków środowiska (w związku z brakiem predyspozycji do mutacji).

2. Rodzaje rozmnażania bezpłciowego:
- regeneracja - zdolność do odbudowy całego organizmu z oderwanego fragmentu ciała - gąbki, rozgwiazdy;
- pączkowanie - polega ono na wytwarzaniu przez rodzicielski organizm małego fragmentu, który po oderwaniu się od rodzica samodzielnie rozwija się w identyczną genetycznie jego kopię - drożdże, parzydełkowce;
- fragmentacja plechy - organizm macierzysty rozpada się na kawałki, z których powstaje nowy organizm identyczny do pierwotnego - niektóre rośliny grzyby, porosty, glony;
- poprzez bulwy - w okresie wzrostu, zapasy wyczerpują się, a bulwa się kurczy. Jednocześnie jednak, jedna lub więcej nowych bulw zaczyna tworzyć się nad starą bulwą lub z boku, te nowo powstałe stanowią materiał nasadzeniowy na następny rok, kiedy to zakwitną.- mieczyk, krokus, zimowit, frezja, acidantera;
- poprzez kłącza - pod ziemią wyrasta przekształcona łodyga o skróconych międzywęźlach, z węzłów kłącza wyrastają korzenie przybyszowe, a z pąków bocznych wyrastają liście i powstaje nowa roślina.- szparag, imbir, konwalia, perz właściwy;
- poprzez cebule - w kątach liści znajdują się pąki boczne, z których mogą wykształcić się nowe cebule ? czosnek pospolity, lilia;
- poprzez rozłogi - wydłużone pędy roślin płożą się tuż nad powierzchnią ziemi, zakorzeniając się w węzłach i wyrastając, tworzą nowe rośliny - poziomki, truskawki;
- poprzez pączki zimowe - po oddzieleniu od macierzystej rośliny pączek zimowy opada na dno zbiornika i przeczekuje niekorzystny okres - wiosną rozwija się w nową roślinę - wywłócznik okółkowy, żabiściek pływający, rogatek sztywny
- przez rozmnóżki - rozmnóżki są specjalnymi fragmentami plechy lub bulwkami pędowymi, powstają na rozłogach lub brzegach liści - lilia bulwkowata, wiechlina alpejska, ziarnopłon wiosenny, żywiec cebulkowy

Autor:
Piotr Wojciechowski