Czarne dziury

Czarne dziury zwane inaczej czarnymi jamami lub kollapsarami, są to obiekty kosmiczne powstające z gwiazd lub jądra galaktyki. Mogą się nimi stać ciała o masie przewyższającej masę trzech Słońc. Z czarna dziura mamy do czynienia wówczas, gdy promień obiektu (przy zachowaniu tej samej masy) staje się mniejszy od pewnej granicznej wartości zwanej promieniem Schwarzschilda. Przy tej granicy prędkość ucieczki cząstki z czarnej dziury będzie równa prędkości światła. Według obecnych poglądów czarna dziura może powstać wtedy, gdy olbrzymie siły grawitacji powodujące samoistne kurczenie się gwiazdy nie są odpowiednio zrównoważone przez inne siły np. przez ciśnienie gazów elektronowych i neutronowych. Po przekroczeniu promienia Schwarzschilda wszystkie sygnały wysyłane z powierzchni obiektu na zewnątrz są przyciągane przez ekstremalnie silne pole grawitacyjne i zamiast się oddalać, zbiegają się z powrotem do czarnej dziury. Jest rzeczą interesującą, że gdy promień gwiazdy osiągnie wartość krytyczną, gwiazda będzie się kurczyć w sposób nieograniczony i niemożliwy do zatrzymania. Czarnej dziury nie można dostrzec na drodze optycznej, ani nie jest ona źródłem promieniowania elektromagnetycznego. Ocenia się, że ogólna liczba czarnych dziur w naszej Galaktyce może sięgać nawet 100 milionów. Niewykluczone, że czarna dziura lub układ czarnych dziur znajduje się w centrum Galaktyki. Niestety, problem obserwacji czarnych dziur napotyka znaczne trudności (można je odkryć jedynie na drodze pośredniej np. gdy jest ona częścią układu podwójnego gwiazd), toteż ich istnienie pozostaje jeszcze w sferze hipotez.