Opis obrazu "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga

Tryptyk Hansa Memlinga pod tytułem "Sąd Ostateczny" powstał w XV wieku, w latach 1467-1471. Ukazuje on moment Apokalipsy.

Centralny panel utrzymuje się w nastroju pełnym niepokoju. Przedstawia Jezusa ukazanego na złotym tle, odzianego w czerwoną szatę, a kolor ten m.in. oznacza potęgę, poświęcenie, miłosierdzie i męczeństwo. Wszystkie te cechy przypisuje się Chrystusowi. Siedzi on na złotej tęczy. Jego stopy spoczywają na kuli, co jak sądzę, symbolizuje władzę nad Ziemią. Wokół Pana zasiada dwunastu apostołów, Maryja oraz Jan Chrzciciel.

Jezus unosi prawą dłoń w geście błogosławieństwa, lewą zaś trzyma opuszczoną. Nad Jego prawym ramieniem znajduje się biała lilia - symbol niewinności i czystości, a nad lewym rozżarzony miecz, oznaczający sprawiedliwość i srogość. O tym, że to jest Chrystus świadczą ślady po męczeńskiej śmierci, czyli rany na rękach i nogach, oraz przebity prawy bok. Na górze unoszą się czterej aniołowie, trzymający narzędzia tej zbrodni: krzyż, włócznię, koronę cierniową, gwoździe, młot i kolumnę, przy której został ubiczowany. Trzej kolejni aniołowie dmą w trąby, co według Apokalipsy Świętego Jana ma oznaczać koniec świata. Niżej, w środku rozległej równiny stoi Michał Archanioł i oddziela dusze błogosławione od potępionych przy pomocy wagi w kształcie krzyża i pastorału.

Jego twarz wyraża spokój i skupienie. Ubrany jest w żelazną, bogato zdobioną zbroję oraz czerwony płaszcz przeplatany złotem. Jego skrzydła są piękniejsze niż skrzydła innych aniołów przedstawionych na obrazie, gdyż są większe i zakończone pawimi piórami.

Wokół ludzie przychodzą ze wszystkich stron, a nawet wstają z grobów, o czym świadczą dziury w ziemi. Po stronie dusz zbawionych panuje zieleń, która oznacza nadzieję i spokój, po stronie dusz potępionych wszelka zieleń zanika.

Nastrój panujący na lewym panelu obrazu to radość, spokój i miłosierdzie. Widać na nim św. Piotra trzymającego w ręku wielki klucz do bram niebios i witającego zbawionych, idących po szklanych schodach. Aniołowie rozdają duszom szaty i grają na różnych instrumentach. Bramy niebios są potężne, piękne i bogato zdobione.

Na panelu znajdującym się po prawej stronie panuje nastrój przerażenia. Barwy są ciemne i ponure. W tle widać ostre skały i czarne chmury. Rozwścieczone diabły zaciągają i wpychają potępionych za grzechy ludzi w ognie piekielne. Diabły mają twarze zwierząt, które, jak sądzę, symbolizują ich dzikość i nieludzkość.

Obraz ten bardzo mi się podoba. Namalowany jest realistycznie i zawiera wiele drobnych szczegółów, co wskazuje na to, że jego stworzenie wymagało wiele pracy i wysiłku. Myślę, że jego autor we wspaniały sposób ukazał scenę sądu ostatecznego. Umieścił także w swym dziele wiele symboli, które nadają mu większy sens i dają nam możliwość głębszego zastanowienia się nad nim.