Księstwo Warszawskie-próba odbudowy polski czy punkt strategiczny Napoleona Bonaparte w wyprawie na wschód Europy

Księstwo Warszawskie-próba odbudowy Polski czy tylko punkt strategiczny Napoleona Bonaparte w wyprawie na wschód Europy.

Księstwo Warszawskie zostało utworzone przez Napoleona Bonaparte i na mocy traktatów pokojowych jakie cesarstwo Francji podpisało 7 i 9 lipca 1807 r. W Tylży z cesarstwem Rosji i królestwem Prus. Utworzone drugiego i części ziem pierwszego i trzeciego zaboru pruskiego, w 1809 zostało powiększone o ziemie austriackie trzeciego zaboru.
Choć wprowadzono równość wobec prawa i zlikwidowano poddaństwo chłopów, praktycznie niewiele się zmieniło w ich położeniu, gdyż za prawo posiadania gospodarstw musieli nadal spełniać wszystkie dotychczasowe powinności, wraz z pańszczyzną, a ich możliwości opuszczenia wsi były bardzo ograniczone. Mimo to ?Prawodawstwo i usytuowanie Księstwa we "francuskiej Europie" wymuszało zmiany w zakresie mentalności i struktur społecznych, wymuszało modernizację. Czyniło państwo nowocześniejszym i sprawniej funkcjonującym?.Król Saksonii jako książę warszawski sprawował pełnię władzy wykonawczej, oraz posiadał inicjatywę prawodawczą. Dwuizbowy Sejm posiadał bardzo ograniczone kompetencje. Książę mianował tylko przed nim odpowiedzialnych członków Rady Ministrów oraz Rady Stanu. Ministrem wojny był książę Józef Poniatowski-bratanek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Jeśli chodzi o sytuację gospodarczą to nie była ona łatwa. Mimo to następuje znaczny rozwój przemysłu włókienniczego, głównie w zachodniej Wielkopolsce. W miarę dobrze prosperowało sukiennictwo, nastawione głownie na handel z Rosją oraz na potrzeby rosnącej armii. Sukiennictwo swój rozwój zawdzięcza głównie temu, że posiadacze ziemscy zaczęli zajmować się hodowlą głównie owiec, co sprawiło, że niepotrzebny stał się import z zagranicy. Z innych dziedzin rolnictwa rozwinęły się także gorzelnictwo i browarnictwo. W związku z rosnącymi potrzebami armii ożywiła się produkcja górniczo-hutnicza.
Powstanie Księstwa Warszawskiego spowodowało więc znaczne zmiany polityczne. W zakresie gospodarczym nastąpiło pewne ożywienie, związane z rozwojem handlu z Austrią, Rosją, Saksonią i Francją. Z drugiej strony zmalał eksport zboża, w związku z wprowadzeniem blokady handlowej wobec Wielkiej Brytanii. Rosnący nieznacznie dochód narodowy w swej lwiej części przeznaczany był na rozbudowę wojska polskiego, także na utrzymanie wojsk francuskich, przebywających na terytorium Księstwa. Wiele kosztował też udział kilkunastotysięcznej Dywizji Księstwa Warszawskiego w walkach w Hiszpanii z powstańcami hiszpańskimi.
22 czerwca 1812 r. Napoleon w Wiłkowiszkach, w rozkazie dziennym ogłosił rozpoczęcie drugiej wojny polskiej, 24 czerwca siły koalicji sforsowały Niemen. 26 czerwca zebrał się sejm Księstwa, na sesji którego 28 czerwcaogłoszono przywrócenie Królestwa Polskiego.
Rosję zaatakowała Wielka Armia Napoleona, w ramach której walczyło 100 tys. wojska polskiego. Większość oddziałów polskich była rozproszona w jednostkach francuskich, jedynie V Korpus, liczący 35 tys. żołnierzy, pozostawał pod bezpośrednim zwierzchnictwem gen. Józefa Poniatowskiego. Po wyzwoleniu Wilna Napoleon powołał 1 lipca 1812 Komisję Rządu Tymczasowego Wielkiego Księstwa Litweskiego, której zadaniem była tymczasowa administracja na ziemiach litewsko-ruskich zajętych przez wojska napoleońskie. Polacy dzielnie walczyli w bitwie o Smoleńsk i pod Borodino, pierwsi wkroczyli do Moskwy, lecz z moskiewskiej wyprawy wróciło ich niespełna 24 tys. Rząd Księstwa Warszawskiego zamierzał wtedy odwrócić się od Napoleona i ponownie paktować z Aleksandrem I w sprawie odbudowy państwa polskiego. Książę Józef Poniatowski pozostał jednak wierny cesarzowi i wycofał się z ok. 30 tys. wojska polskiego do Saksonii będącej aliantem Francji. Mianowany marszałkiem Francji, dowodził jeszcze polskim korpusem w Bitwie Narodów pod Lipskiem 18 października 1813 i ranny utonął w Elsterze osłaniając odwrót armii Napoleona. Resztki armii polskiej wraz z Napoleonem wycofały się potem do Francji i dopiero po jego abdykacji wróciły do kraju pod rosyjską komendę wielkiego księcia Konstantego, brata Aleksandra I.Zwycięskie państwa tzn. Rosja, Prusy, Austria i Anglia zadecydowały o podziale ziem Księstwa Warszawskiego. Prusy otrzymały departamenty poznański i bydgoski oraz miasta Gdańsk i Toruń. Austria otrzymywała obwód tarnopolski i Wieliczkę z jej kopalniami soli ( tzw. saliny ). Kraków stał się wolnym miastem pod opieką trzech sąsiednich państw czyli Rosji, Prus i Austrii. Reszta terenów już jako Królestwo Polskie miała być związana konstytucją i osobą monarchy ( car Rosji był jednocześnie królem Królestwa Polskiego ) z cesarstwem rosyjski.
Podsumowując, Księstwo Warszawskie istniało zaledwie 8 lat. Było w swym istnieniu bardzo uzależnione od Francji napoleońskiej. To przez Napoleona zostało utworzone i to wraz z jego klęską przestało istnieć. Był to jednak okres znacznego ożywienia gospodarki. Przemysł sukienniczy i górniczo-hutniczy stał na dobrym poziomie. Było to jednak wynikiem zapotrzebowania rosnącej armii. Taki był więc cel utworzenia Księstwa. Napoleon potrzebował w Europie wschodniej swego rodzaju zaplecza i bazy wypadowej w kierunku Rosji.