Średniowiecze - pojęcia ogólne, filozofia.

Światopogląd teocentryczny- nauki teologiczne; uniwersalny charakter kościoła; język łaciński; opiera się na autorytecie kościoła; Asceza; kościelny charakter kultury
Medium aevum- wieki średnie
Mediewista- historyk badający średniowiecze
Cechy epoko średniowiecza: uniwersalizm- jednolitość kultury średniowiecznej w całej Europie @jednolitość językowa(łacina) i religijna(chrześcijaństwo) @model nauczania podlegał kościołowi @jeden władac świecki(cesarz) i duchowy(papież) @jednolity ustrój (feudalizm- ustrój społeczno-poltycz-ekonom opierający się na hierarchicznej zależności (wasalności)jednak pomiędzy sobą )
Bogu rodzica: najstarsza polska pieśń religijna, tekst poetycki; przypisuje się św. Wojciechowi; dawnym hymn narodowy; oparta na idei pośrednictwa
Filozofia św. Augustyna: nawiązywał do filozofi Platona; świat dzieli się na 2 strefy( materialna i duchowa); Bóg stworzył wszytsko; wszytsko co stworzył Bóg jest dobre stąd zło nie istnieje; miłość do uniwersalna sprawa, że dążymy do Boga; dzieje ludzkie to walka państwa Bozego i państwa diabelskiego
Filozofia św, Tomasza z Akwinu: nawiązywał do filozofi Arystotelesa; wszytsko co jest składa się z materii formy; człowiek poznaje świat dzięki rozumowi lub przez wiarę; wszystko co istnieje jest hierarchiczne uporządkowane
Filozofia św Franciszka- ruch odnowy moralnej; radość i miłość natury; zachwycał się zmysłowa urodą świta, we wszystkim stworzeniu dostrzegał obraz stwórcy; cała ziemia jest wielkim ołtarzem; Bóg jest ojcem wszystkich tworów
Scholastyka- sredniowieczna metoda filozoficzna polegająca na @oparciu wiedzy na z hieryzowanych autorytetach @podporządkowaniu wiedzy zasadom wiary co jest sprzeczne z wiarą, jest nieprawdziwe


Asceta- dobrowolne poswięcenie się dla innych, wyrzeczenie się przyjemności
Schemat żywotu wiecznego (ascety): opis narodzin; cudowne dzieciństwo i młodość świętego; małżeństwo; ucieczka z domy; rozdanie majątku; prześladowanie; umartwianie ciała; cuda czynione za życia; śmierć; cuda po śmierci ascety
Cechy idealnego władcy: potężny, waleczny bohater, mądry, sprawiedliwe rządzący feudał; za jego rządu w kraju panuje dobrobyt, spokój, radość
Cechy idealnego rycerza: człowiek obdarzony niezwykłymi przymiotami wojennymi i jako lennik oddany swojemu władcy; posiada kunszt rycerski; odwagę; nieludzką siłe; dążenie do doskonałości etycznej; dworności; zdolności do wielkiej miłości; waleczny; oddany Kościołowi; dbały o cześć i honor; żadny wielkich przygód, sławy szlachetny; dworny wobec kobiet; chroni słabszych; obowiązywał go kodeks obyczajów i form towarzyskich
Król Artur- pól legendarny właca Celtów (V/VI) zwyciężca licznych wojen, dobry pan szlachetny, drużyny skupionej przy okrągłym stole
Camelotzamek królaArtura znajdował się okrągły stół
Eskalibur- słynny czarodziejski miecz króla Artura, wbity głęboko w skałe
Ginewra- żona króla Artura, zakochana w Lancelocie
Lancelot- najdzielniejszy rycerz Okrągłego Stołu, bretoński rycerz idealny,zakoch w królowej Ginewrze
Alegoria- w literaturze przedstawienie pojęć oderwanych pod obraz o znaczeniu przenośnym, symboliczny motyw, jednoznacznie określany, ma ścisłe znaczenie @Buel-dziwictwo; błękit-niebo duchowość; czerń- niewiara grzecz; czerwień- miłośc władza; drabina- droga do nieba; heban-trwałość; jednorożec-dziewictwo; las-grzech; lew-pycha; lilia-czystośc; lis-chytrość; młot-męczeństwo; pelikan-ofiara Chrystusa pantera-rozwiązłość; pies-pokusa; róża-miłość; wilk-chciwość; włócznia- miłość; zieleń-odrodzenie , zółć-zdrada
Danse Macabre- taniec śmierci- to jeden z typowych motywów sztuki średniowieczna. Taniec śmierci pojawił się w XIV wiecznych inscenizacjach teatralnych w formie procesji przedstawicieli różnych stanów prowadzonej przez śmierć