Interpretacja "Do Trupa" J. A. Morsztyna.

Podmiotem lirycznym jest człowiek zakochany, a adrestaem wypowiedzi jest trup. Chociaż tytułowy Trup nie zabiera głosu, pełni w wierszu funkcję adresata i partnera rozmowy. Swoją obecnością wpływa na kształt wypowiedzi, sprawia, że otrzymuje ona taką, a nie inną budowę językową, przypominającą osobliwy, jednostronny dialog. Poeta porównał człowieka nieszczęśliwie zakochanego do człowieka umarłego.

Cała konstrukcja wiersza opiera się na zestawieniu analogii i kontrastów w położeniach podmiotu lirycznego oraz adresata. To zestawienie przekonuje czytelnika, iż zmarły znajduje się w korzystniejszej sytuacji niż zakochany bez wzajemności. Uwydatniony zostaje tu ogrom nieszczęść, który prowadzi do szokującego wniosku, że lepiej być zmarłym niż zakochanym. Przekonanie to wnosi do wiersza elementy przesady, wyolbrzymienia, a jednocześnie w pełni uzmysławia czytelnikowi siłę uczuć uskarżającego się mężczyzny.

Wiersz można podzielić na dwie części - pierwszą, w której autor ukazuje podobieństwa sytuacji i drugą, w której uzmysławia czytelnikowi różnice.

W pierwszej części sonetu kochanek stawia siebie na równi z nieboszczykiem. Twierdzi, że tak jak umarły został zabity - „leżysz zabity i jam też zabity”, jest blady - „ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości”, nie widać w nim blasku życia. I trup i osoba wypowiadająca się w wierszu są związani, różnica polega na tym, iż jeden ma związane ręce a drugi coś znacznie cenniejszego - wolność i rozum. Całość pierwszej części pozwala nam odczuć w pełni makabryczność i beznadziejność sytuacji, w jakiej znalazł się wypowiadający monolog oraz poznać potęgę jego emocji.

Druga część utworu opiera się na porównaniach przez kontrast. „Ty jednak milczysz, a mój język kwili, ty nic nie czujesz, ja cierpię ból srodze” - te różnice ukazują nam, dlaczego okoliczności, w których znalazł się podmiot liryczny są gorsze od śmierci. Cierpienie, jakiego doznaje zakochany nie pozwala mu żyć, czuje przeraźliwy ból, spala się „w piekielnej śreżodze”, a mimo to mówi: „Nie mogę, stawszy się żywiołem wiecznych mych ogniów, rozsypać popiołem”, mimo to nie może przestać kochać.

Utwór J. A. Morsztyna pokazuje silne cierpienie zakochanego człowieka. Nawet śmierć nie może się równać doznaniom kochającego bez wzajemności. Spętana wolność, powolne duchowe spalanie się w diabelskim żarze, brak szans na wyrwanie się z uczuciowej pułapki czynią odrzuconego kochanka niewyobrażalnie nieszczęśliwą istotą.

Jan Andrzej Morsztyn w puencie utworu dowodzi, że lepiej być trupem niż nieszczęśliwie zakochanym. Miłość jest cierpieniem, męką, a śmierć nicością, pustką. W utworze występują: anafory, antytezy, epitety, rymy okalające.