Wojna koreańska 1950-1953

Wojna koreańska był to konflikt na skalę międzynarodową, wywołany 25 czerwca 1950 roku napaścią Korei Północnej, która przekroczyła 38 równoleżnik, na Koreę Południową. Na ten wypadek szybko zareagowała Rada Bezpieczeństwa ONZ. Już 27 czerwca wysłała do Korei siły międzynarodowe. Do końca września wojska komunistycznej Korei opanowały półwysep prawie w całości.

Wojna toczyła się między komunistycznymi siłami północnokoreańsko-chińskimi, a siłami ONZ wspierającymi wojska południowo-koreańskie. Do udzielenia pomocy wojskom południowo-koreańskim został przydzielony generał Douglas MacArthur. Już 7 lipca ONZ utworzyło armię właśnie pod jego dowództwem. 15 września doszło do desantu sił amerykańskich z Japonii, dowodzących przez generała MacArthura. Wynikiem tego było odzyskanie terenów, które były zajęte przez wojska Północy. Jednostki Koreańskiej Armii Ludowej, które zostały odcięte na południu Korei, przeszły do działań partyzanckich i utworzyły tzw. "drugi front". W październiku działania zostały przeniesione na północ od 38 równoleżnika, a aż 90% Korei Północnej do 25 października znalazło się pod okupacją amerykańską (ONZ).

Również 25 października Mao Zedong wprowadził na front armię tzw. "Chińskich Ochotników Ludowych". Od razu zmasakrowali oni X Korpus pancerny USA. W tej sytuacji MacArthur ogłosił, że Amerykanie użyją broni atomowej. Jednak nie przyjęto tego entuzjastycznie, gdyż obawiano się atomowego odwetu ZSRR na Wielką Brytanię. Ofensywa chińska została zakończona w maju 1951 roku kontruderzeniem amerykańskim. Jednocześnie linia frontu została ustabilizowana wzdłuż 38 równoleżnika. Chińska armia próbowała jeszcze w czerwcu 1951 roku podjąć ofensywę, jednak nie była w stanie przełamać linii demarkacyjnej. W maju, gdy trwała ofensywa chińska, startująca w USA kampania wyborcza Eisenhowera przebiegająca pod hasłami jak najszybszego zakończenia wojny. Ogromne straty jakie poniosło USA oraz protestu na całym świecie doprowadziły do tego, że Truman zmienił głównodowodzącego (został nim generał Clark), jednak sam nie miał już szans na reelekcję. Międzynarodowy Czerwony Krzyż organizował wiele szpitali polowych w Korei Północnej, gdyż liczba ofiar wśród osób cywilnych stale rosła.

Do lipca obie strony konfliktu były na tyle wyczerpane, że podjęły rokowania rozejmowe, a działanie wojenne przybrały formę wojny pozycyjnej. 22 października negocjacje z Kesong koło Seulu przeniesiono do Panmudżonu i prowadzono je do czerwca 1953 roku. Dopiero śmierć Stalina pozwoliła zawrzeć porozumienie. 27 lipca 1953 roku podpisano rozejm i ustanowiono strefę demarkacyjną, która wynosiła 4 km (2 km na północ oraz 2 km na południe). Dzieliła ona półwysep wzdłuż 38 równoleżnika. Nad przestrzeganiem rozejmu czuwali inspektorzy sił rozjemczych (Komisja Nadzorcza Państw Neutralnych). Którzy byli rozmieszczeni po obu stronach tej linii: na północy Polacy i Czesi, a na południu Szwajcarzy i Szwedzi. Ci ostatni po szykanach amerykańskich w 1956 roku opuścili swoje posterunki.

Jednak ostateczne porozumienie podpisano w Genewie w 1954 roku. Na jego mocy powstały dwa państwa koreańskie, które do dziś są reliktem konfrontacji dwóch światów.
Straty, które zostały poniesione przez strony konfliktu oraz przez ludność cywilną są dość duże, jednak nie można ich dokładnie oszacować. Aktualne szacunki historyków zakładają straty armii Republiki Korei (Korea Południowa) - 415 tys. żołnierzy zabitych i zmarłych w niewoli i 429 tys. rannych, Koreańskiej Armii Ludowej - 500 - 600 tys. zabitych i drugie tyle rannych, a ludności cywilnej-około miliona ludzi zabitych i rannych. Straty sił ONZ obejmowały 33 629 zabitych i zaginionych oraz 107 tysięcy rannych żołnierzy USA, 1263 zabitych i 4817 rannych żołnierzy Commonwealthu oraz 1800 zabitych i 7 tys. rannych żołnierzy z pozostałych kontyngentów państw walczących pod flagą ONZ. Straty Chińskiej Republiki Ludowej ocenia się na 400 tys. zabitych i zmarłych oraz 500 tys. rannych żołnierzy.

Wojna koreańska miała konsekwencje również w polityce światowej. M.in. ludzi ogarnął strach przed wojną światową. Jednocześnie konflikt koreański doprowadził do większego zainteresowania Amerykanów Europą. Stany Zjednoczone zaczęły pełnić rolę naczelnego dowódcy nad państwami zachodnimi, kreując modę dwubiegunowości w stosunkach międzynarodowych.

Z czasem oba państwa zostały odbudowane. Natomiast dzięki pomocy gospodarczej państw Zachodu Południowa Korea stała się z czasem jednym z azjatyckich „tygrysów gospodarczych”.