Gatunki filmowe

Melodramat
Melodramat - (gr.) gatunek literacki lub filmowy o sensacyjnej fabule, zwykle miłosnej, nasyconej patetyczno-sentymentalnymi efektami i kończącej się z reguły pomyślnie dla bohaterów szlachetnych, a źle dla tzw. czarnych charakterów. Początki melodramatu sięgają XVIII wieku, kiedy był to utwór dramatyczny opatrzony muzyką.

Historia pojęcia
W XVI-wiecznej Italii wzorem starożytnej Grecji komponowano muzykę do spektakli teatralnych. Aktorzy, śpiewali swoje role, brali więc udział w muzycznym dramacie – melodramacie. Kiedy muzyka zdominowała (stała się ważniejsza niż) tekst, powstała opera (XVII wiek), zwana wtedy właśnie melodramatem. Popularne sztuki o sensacyjnej akcji, przeplatanej scenami komicznymi, którym cały czas towarzyszyła muzyka, cieszyły się ogromnym zainteresowaniem w teatrach Anglii, Francji, Niemiec. Obowiązkowym tematem tych sztuk były: miłość i śmierć, muzyka miała dodatkowo potęgować wzruszenie widzów.

W melodramacie zawsze na drodze miłości staje mur. Co go stanowi? Najrozmaitsze życiowe przeszkody, np. wyznawanie odmiennych wartości, odmienny sposób życia bohaterów, choroby i nieszczęścia, dobro rodziny, polityka, wojna, różnice charakterów, różnica wieku, prawa i zasady rządzące życiem. Przeszkoda na ogół okazuje się nie do pokonania.

Melodramat zatem to film o miłości trudnej lub niemożliwej do spełnienia. W ciągu 90 minut (średnia długość filmu) odbywamy więc podróż przez całe życie bohaterów: spotkanie (w części filmu zwanej ekspozycją) – rozkwit uczucia – przeszkoda – cierpienie – rozstanie (lub śmierć). Bywa, że bohaterowie osiągają szczęście, zazwyczaj wtedy, gdy ich miłość nie krzywdzi innych ludzi. Melodramat pozostaje bowiem – na ogół – gatunkiem opowiadającym się po stronie wartości takich, jak prawda uczuć, szlachetność, dobroć, piętnującym zaś nieczułość i egoizm.

Western
Westernami nazywamy opowiadania, powieści (prekursorami byli tu: Niemiec Karol May - Winnetou i Amerykanie: James Fenimore Cooper - Ostatni Mohikanin oraz Owen Wister - Wirgińczyk), a zwłaszcza filmy, których akcja rozgrywa się na amerykańskim Dzikim Zachodzie, szczególnie w drugiej połowie dziewiętnastego wieku. Bohaterami westernów zwykle są kowboje, bandyci i Indianie. Cechą westernu jest jasny podział między dobrem a złem, między "czarnymi" a pozytywnymi postaciami. W filmowych westernach wyraża się to również w stroju postaci: "dobrzy" bohaterowie noszą jasne stroje, mają wierzchowce siwej maści, natomiast "źli" ubierają się na czarno i jeżdżą karoszami.

Narodziny gatunku
W czasach początków kina po preriach Zachodu ciągle jeszcze nieco Dzikiego galopowali prawdziwi kowboje. To oni byli pierwszymi aktorami w westernach, grali samych siebie, podobnie jak Indianie. W latach 20. i 30. western osiągnął dojrzałość jako gatunek filmowy i stał się epicką opowieścią o zdarzeniach i ludziach Dzikiego Zachodu, a w rzeczywistości przecież nie tylko o nich. Pierwszy amerykański film z tego gatunku powstał w 1903 r. - Napad na express - reż. Edwin S. Porter z pierwszą gwiazdą Broncho Billy Andersonem. Pierwszy western dźwiękowy to W starej Arizonie nakręcony w 1928 roku przez Raoula Walsha i Irvinga Cummingsa.

W latach 70-90 powstało wiele tzw anty-westernów, przez krytykę określanych też jako westerny rewizjonistyczne, w których odbrązowiano legendę dzikiego zachodu oraz starano się ukazać tubylczych Amerykanów w mniej stereotypowy i zafałszowany sposób (m. innymi filmy Eastwooda, Costnera). Przeciwko fałszywemu obrazowi Indian w kinie amerykańskim protestował m.in. w 1973 roku Marlon Brando. Wkrótce też zaczeły powstawać filmy z udziałem autentycznych indiańskich aktorów (Will Sampson, Floyd Westerman, Rodney Grant, Tantoo Cardinal i inni) oraz osadzone w bardziej współczesnych realiach filmy twórców tubylczych (Chris Eyre).

Powstała też niemiecko-włosko-jugosłowiańska seria westernów z francuskim aktorem Pierre'em Brice'em w roli Winnetou - m.in. Skarb w Srebrnym Jeziorze (1962), Winnetou (1963), Old Shatterhand (1964), Winnetou i Apanatschi (1966), Winnetou w Dolinie Śmierci (1968).

W Czechosłowacji Oldich Lipsk nakręcił western Lemoniadowy Joe, czyli Końska opera (1964) według powieści Jiego Brdeki z Karelem Fialą w tytułowej roli. Polskie "westerny" to przede wszystkim Rancho Texas (1958) Wadima Berestowskiego z Boguszem Bilewskim oraz Wilcze echa (1968) Aleksandra Ścibora-Rylskiego z Brunonem O'Ya i Ireną Karel (z akcją w Bieszczadach). Takie filmy zwano również - ze względu na miejsce powstania lub miejsce akcji - easternami.

Western nie jest jednym ze zwykłych gatunków kina. Jest arcygatunkiem. Nie na darmo przez kilkadziesiąt lat uchodził w świadomości milionów widzów za synonim i kwintesesję kinową. Tak, czy inaczej mamy do czynienia z silnie skonwencjonalizowanym gatunkiem filmu sensacyjno- przygodowego. Western jest gatunkiem głęboko zakorzenionym w kulturze plebejskiej. W czasach, kiedy nie używano jeszcze określenia "western" to nazywano go "filmem kowbojskim".

Z biegiem lat western wypracował własną czytelną retorykę. Wystarczy przyjrzeć się galerii występujących w nim postaci: dobry kowboj, romantyczny jeździec znikąd, zbieg wyjęty spod prawa, szlachetny szeryf, elegancki szeryf, niewinna i bezbronna dziewczyna, upadła prostytutka, czarny charakter, itp. Dlatego dopatrywano się w westernie śladów dawnych opowieści rycerskich (szlachetny bohater niosący pomoc) czy baśni. Ale nawet krótki przegląd słynnych westernów dowodzi, że ich bohaterowie to osobowości niejednoznaczne, niecechowane. Cechą westernu jest pewna łatwość z jaką zmusza swych bohaterów, poprzez dramatyczne okoliczności, do wyboru jednych lub drugich wartości.

Do cech westernu należą: typowe scenerie (bezkresny obraz, małe miasteczko, stacja koeljowa) dynamiczna akcja ze scenami walk, ucieczek i pościgów, czarno- biały schemat westernowego świata z wyraźźną granicą między "Dobrem" a "Złem".

Komedia
Komedia (łac. comoedia, z gr. komodia, od wyrazów komos - pochód i ode - pieśń) - jeden z podstawowych gatunków dramatycznych. Komedia rozwijała się już w starożytnej Grecji i Rzymie. Także gatunek filmowy.

Rodzaje komedii
Komedia starożytna:
- Komedia grecka
- Komedia rzymska
Polska komedia

Komedia grecka
W antycznej Grecji komedia to głównie pieśń komosu, a więc wesołą pieśń, śpiewaną przez komos - orszak młodzieńców podczas uroczystej procesji na cześć boga wina, płodności i zabawy, Dionizosa. Według greckich wierzeń muzą komedii była Talia. Greccy komediopisarze to między innymi Arystofanes, Antyfanes, Filemon i Menander.

Komedia rzymska
Główni autorzy komedii rzymskich: Plaut i Terencjusz

Zadaniem komedii – jako gatunku dramatycznego, a także filmowego – jest po prostu śmieszyć. Pierwsze komedie filmowe wykorzystywały w tym celu najróżniejsze, bardziej lub mniej prawdopodobne, sytuacje: bijatyki na torty, gonitwy po mieście, niezamierzone kąpiele wodne. Takie historyjki oparte na zatargu, nieporozumieniu, przypadkowym konflikcie zwano komediami slapstickowymi bądź burleskami. Bohaterowie wymierzali w nich sobie dziesiątki klapsów i uderzeń, publiczność nie posiadała się z zadowolenia, tym bardziej że zawsze wcześniej od bohaterów dostrzegała czyhające na nich niebezpieczeństwo, np. leżącą na chodniku skórkę od banana. To jedna z aktualnych do dzisiaj cech komedii sytuacyjnej: publiczność wie więcej i wcześniej. Już w czasach początku kina pojawili się, popularni również dziś, mistrzowie rozśmieszania – komicy.

Komedia często przekracza granice prawdopodobieństwa. Jakże inaczej mogłaby śmieszyć już z górą sto lat? Najpierw gromadziła na ekranach grubasów, chudzielców, głuptasów i wszelakich dziwaków w ludzkiej postaci. Panuje słuszne przekonanie, że bardzo trudno jest nakręcić dobrą komedię, która wywołuje śmiech skłaniający do zadumy, a nie rechot. Czasem nieco zwariowaną komedią, np. groteska czy farsa, potrafi wydobyć z postaci wiele prawdy o ludzkiej naturze, np. wtedy, gdy dziwnym zbiegiem okoliczności bohaterowie pozostają przez dłuższy czas "Zawieszeni na drzewie" w sportowym kabriolecie (komedia z Louisem de Funesem, Francja, 1970).

Slapstick - rodzaj komedii filmowej, stworzony przez amerykańskiego reżysera Macka Senneta. Charakteryzuje się dużą ilością ruchu, postacie są mocno przerysowane i przeżywają groteskowo niebezpieczne przygody. Sekwencje filmowe często są tworzone spontanicznie. Pierwszą komedią slapstickową był film Macka Sennetta z 1912 roku pt."Cohen na Coney Island". Typowo slapstickową komedią jest też "Flip i Flap".

Jednym z najstarszych, najwybitniejszych twórców komedii był Arystofones. Tworzył dzieła zawierające sferę fantastyki , w których poruszał najistotniejsze problemy ówczesnego życia. Powstanie komedii wiąże się z obchodzonymi w porze jesiennej świętami winobrania zwanymi Małymi Dnionizjami. Przypominały widowisko wypełnione śmiechem ,śpiewano żartobliwe pieśni zwane Kosmos i to właśnie one dały początek komedii , która zgodnie ze swym pochodzeniem od obrzędowych zabaw lidowych , była utworem zawierającym humorystyczną- komiczną wizję świata.

Horror
Horror (łac. groza, strach), czyli film grozy – odmiana fantastyki polegający na budowaniu świata przedstawionego na wzór rzeczywistości i praw nią rządzących po to, aby wprowadzić w jego obręb zjawiska kwestionujące te prawa i niedające się wytłumaczyć bez odwoływania się do zjawisk nadprzyrodzonych. Zadaniem horroru jest często wywołanie lęku i niepokoju u odbiorcy utworu. Pojawiające się w świecie utworu zjawiska fantastyczne podważają ustalone na początku i akceptowane przez bohaterów prawa świata. W literaturze europejskiej fantastyka grozy pojawiła się wraz z gotycyzmem w XVIII w. Za klasyków gatunku uważa się takich autorów jak Bram Stoker (Dracula), Mary Shelley (Frankenstein), Edgar Allan Poe, Howard Phillips Lovecraft, Stefan Grabiński. Znani współcześni autorzy to między innymmi Stephen King, Clive Barker, Graham Masterton, Dean R. Koontz czy Neil Gaiman.

Początki kina grozy sięgają przełomu wieku XIX i XX (Georges Melies i jego filmy o potworach). Gatunek horroru wiele zawdzięcza niemieckiemu ekspresjonizmowi w filmie, który po I wojnie światowej stworzył kilka arcydzieł kina grozy (m.in. Gabinet doktora Caligari, Zmęczona smierć, Gabinet figur woskowych, Golem a przede wszystkim Nosferatu – symfonia grozy). W Hollywood w latach 20. powstały Dzwonnik z Notre Dame i Upiór w operze.

W latach 30. w amerykańskich studiach, szczególnie w Universal Studios, stworzono klasyczne dziś horrory z postaciami Draculi (w którego wcielił się Bela Lugosi), Frankensteina, gdzie w roli monstrum wystąpił Boris Karloff (oba filmy pochodzą z 1931 r.), i mumii z Karloffem (1932). Wszystkie te filmy miały wielką ilość sequeli.
Po II wojnie światowej, w latach 50., nastąpił boom na horrory science fiction, opowiadające o inwazjach z kosmosu lub o skutkach promieniowania po wybuchu bomby atomowej (np. Godzilla).

W drugiej połowie lat 50. i w latach 60. w Wielkiej Brytanii działała wytwórnia Hammer Films, specjalizująca się w realizacji gotyckich horrorów z gwiazdami Peterem Cushingiem i Christopherem Lee. Były to najczęściej remaki klasycznych filmów z postaciami Draculi, Frankensteina i mumii. W tym samym czasie w American International Pictures (AIP), wyprodukowano serię adaptacji opowiadań Edgar Allan Poe z udziałem Vincenta Price'a.

Dziś do klasyków, oprócz filmów wymienionych powyżej, zalicza się produkcje z lat 60., 70. i 80. XX w. np. Psychozę Alfreda Hitchcocka, Noc żywych trupów i jego kontynuacje George'a A. Romero, serie Koszmar z ulicy Wiązów, Piątek 13. i Halloween, które wykreowały postacie Freddy'ego Kruegera, Jasona Voorheesa i Michaela Myersa. Począwszy od roku 1976, gdy Brian de Palma nakręcił film Carrie wg powieści Stephena Kinga, autor ten wywiera wielki wpływ na gatunek. Jego bardzo popularne powieści i opowiadania są znakomitym tworzywem literackim dla filmów grozy, zysukących uznanie i przychylność widzów (np. Lśnienie w reżyserii Stanleya Kubricka przez wielu uznawane jest za horror idealny).

Dreszczowiec (ang. thriller)
Rodzaj utworu sensacyjnego, powieści, filmu lub serialu telewizyjnego, mającego wywołać u czytelnika bądź widza dreszcz emocji. W odróżnieniu od horroru tajemniczość i niesamowitość w thrillerze nie mają jednak cech nadprzyrodzonych; zagrożenie jest realne, często tkwi w psychice głównego bohatera, toczącego walkę wewnętrzną, choć ostatnimi czasy coraz częściej można spotkać się z dziełami (zwłaszcza filmowymi) zawierającymi w sobie mieszankę horroru jak i thrillera. W zależności od podgatunku fabuła thrillera opiera się zwykle na obronie jakiegoś dobra - życia ludzkiego, państwa, społeczności; zaskakujące rozwiązanie akcji następuje pod koniec utworu. Prekursorem thrillera w filmie był Alfred Hitchcock (Ptaki). W literaturze elementy thrillera pojawiają się od lat 60. XX wieku (m.in. u Fredericka Forsytha, Alistaira MacLeana).

Czarna komedia
To odmiana komedii, w której przedmiotem żartu są sprawy zwykle traktowane poważnie np. śmierć, choroba, cierpienie, ułomność, wojna czy zbrodnia. Czarna komedia operuje elementami groteski, oraz ironią słowną i sytuacyjną, często odwołując się do poetyki absurdu i surrealizmu.
W literaturze czarnym humorem posługiwali się m. in. Joseph Heller (Paragraf 22) i Kurt Vonnegut (Rzeźnia numer pięć). W filmie przykłady znajdziemy u Franka Capry (Arszenik i stare koronki z 1944), Quentina Tarantino (Pulp Fiction), Jean-Pierre Jeuneta (Delicatessen) czy w skeczach Latającego cyrku Monty Pythona.

Film sensacyjny
To film budzący duże emocje i zainteresowanie widza. Filmy sensacyjne przedstawiają zaskakujące wydarzenia, głównie związane ze światem przestępczym. Współcześnie cieszą się one ogromnym zainteresowaniem i są one najczęściej tworzonymi filmami w światowej kinematografii.

Rozwój filmu sensacyjnego był i jest nadal niezwykle dynamiczny. Na ekrany, oprócz postaci przestępców, wkroczyli nowi bohaterowie: genialni detektywi, mistrzowie w tropieniu zbrodni, policjanci. Obok prostego schematu: zbrodnia – ucieczka – pogoń pojawił się nowy element: gra – rozumiana jako rywalizacja, współzawodnictwo pomiędzy przeciwnikami: złoczyńcą i przedstawicielem prawa. Motyw pościgu, pogoni przybierał często postać poszukiwania przestępcy, początkowo nieznanego pozostałym bohaterom i widzom, Wprowadzając do sensacyjnej opowieści element zagadki, kino wzięło po prostu przykład z powieści detektywistycznej (później zwanej kryminalną), stworzonej przez amerykańskiego pisarza Edgara Allana Poego i spopularyzowanej przez twórcę postaci Sherlocka Holmesa – Artura Conan Doyle’a (czyt. konan dojla). W ten sposób na ekranach pojawiła się odmiana filmu sensacyjnego: film kryminalny, w którym widz staje się uczestnikiem gry i zaczyna się zastanawiać nad pytaniami:
- KTO i JAK popełnił zbrodnię?
- DLACZEGO?
- CZY ZŁOCZYŃCA zapłaci za swój czyn?

Jednym z pierwszych twórców filmu, który zaczął zadawać widzom podobne pytania, był Alfred Hitchock (czyt. hiczkok), niezrównany mistrz kina sensacyjnego. Nie poprzestawał on na myleniu i zaskakiwaniu widzów, swoje filmy wzbogacał o inny jeszcze element, obecny również w dzisiejszym filmie sensacyjnym. Widz jest świadomy tego, o czym nie mają pojęcia bohaterowie. Przewiduje rozwój wypadków, przeczuwa go, widzi oczyma wyobraźni, ale reżyser każe mu czekać, wydłuża sceny i ujęcia. Widz reaguje wówczas zdenerwowaniem, napięciem, dreszczem emocji. Z tej przyczyny filmy sensacyjne określało się kiedyś jako dreszczowce. Mistrz filmowego napięcia, Alfred Hitchock, mawiał, że dobry film powinien się rozpoczynać od trzęsienia ziemi, a później napięcia powinno wzrastać.

Łacińskie słowo "sensacja" oznacza potocznie silne wrażenie lub zdarzenie, które je wywołuje. Zgodnie ze swoją nazwą film sensacyjny stara się tych wrażeń dostarczyć jak najwięcej. Dlatego istotą tego gatunku jest szybka akcja i efektowne sceny pościgów, strzelanin, wybuchów, których nie żałują widzom współcześni twórcy. Natłok tych scen w dzisiejszym kinie zmniejsza jednak siłę ich oddziaływania i nie zostawia wiele czasu na budowanie napięcia. Wydaje się, że ambicje wywołania jak największego wrażenia często przynoszą odwrotny rezultat.

Science Fiction
Fantastyka naukowa - gatunek literacki lub filmowy (określany również skrótowo jako "S-F" (po angielsku "sci-fi") zwany też z angielska science fiction) o fabule osnutej na przewidywanych osiągnięciach nauki i techniki oraz ukazującej ich wpływ na życie jednostki lub społeczeństwa. Razem z fantasy i horrorem, fantastyka naukowa zaliczana jest do fantastyki.

S-F najczęściej opisuje wydarzenia umiejscowione w przyszłości wobec czasów autora (lecz niekoniecznie!) i opiera się na hipotetycznym rozwoju nauki i techniki. Utwór fantastycznonaukowy zawiera zwykle takie cechy jak: specyficzny typ czasoprzestrzeni, neologizmy związane z rozwojem techniki, kontakt z obcą cywilizacją, podróż w czasie, cudowność lub tragiczne skutki wynalazków technicznych i odkryć naukowych. Najważniejsza jest hipotetyczna zgodność wydarzeń ze współczesnym stanem wiedzy o nauce i technice. Najbardziej charakterystyczne motywy utworów s-f to przeniesienie akcji do innych galaktyk, zamknięcie jej na pokładzie statku kosmicznego, wędrówka w czasie, kontakt z obcą cywilizacją. Akcja s-f może się jednak również odbywać w całości na naszej planecie w nieznacznie tylko zmodyfikowanych przewidywaniach realiów bliskiej nam przyszłości, czy też w czasie równoległym do naszej rzeczywistości. Bywa także, że spora część akcji toczy się w... przeszłości (jak w Linii Czasu Michaela Crichtona).

Tradycje literatury fantastyczno-naukowej sięgają początków XIX w. - Frankenstein Mary Shelley - choć jej prawdziwy początek przypada raczej na lata s ześćdziesiąte XIX w. i związany jest z rozwojem zarówno powieści przygodowej jak i techniki - tu najważniejszym autorem jest Jules Verne - Pięć tygodni w balonie (1863), Wyprawa do wnętrza Ziemi (1864). Dzieje w zasadzie już XX-wieczne otwiera Herbert George Wells z Wehikułem czasu (1895) i Wyspą doktora Moreau (1896). Tradycję polskiej s-f stworzył Jerzy Żuławski w utworach: Na srebrnym globie (1903), Zwycięzca (1910), Stara Ziemia (1911).

Istota gatunku, w gruncie rzeczy polega na nieustannym ścieraniu się ludzkiej fantazji z oporem filmowego tworzywa. Odzwierciedleniem tej istoty jest ikonografiagatunku, na którą składają się obrazy: statków kosmicznych, istot z obcych planet, robotów, powierzchni nieznanych planet, nieistniejących stworów i zwierząt, miast przyszłości, katastrof ziemskich i komicznych. Wyścig wyobraźni z "oporem filmowego tworzywa" zawsze wygra ta pierwsza.

Kino z gatunku science fiction nie musi być tylko widowiskiem, może być dyskusją z widzami, dyskusją na temat istoty człowieczeństwa, cywilizacji, jej przewidywanej przyszłości. Może pokrzepiać lub ostrzegać, przy okazji bawiąc oczy bogactwem wizji.

Musical
Na ekranach kin całego świata stał się nie tylko modny, ale w ogóle możliwy dzięki filmowi dźwiękowemu. Musical ekranowy to wyrosłe z tradycji amerykańskiego teatru muzycznego, utożsamianej głównie ze scenami Broadwayu i 42 Ulicy, widowisko filmowe zazwyczaj (choć nie zawsze) o charakterze komediowym, którego zasadniczą cechę stanowi strukturalna jedność trzech współtworzących ją elementów: muzyki, śpiewu i tańca.

Konwencjonalny charakter umowy, jaką w przypadku każdego bez wyjątku gatunku filmowego zawiera autor z widzem, daje o sobie znać ze szczególną wyrazistością w przypadku musicalu. Racjonalne podejście do zawartego w nim obrazu świata na pewno nie jest tu wskazane. Przy takim zgodnym z logiką życiową nastawieniu trzeba doprawdy dużej wyrozumiałości i tolerancji, aby obejrzeć pełnospektaklowe widowisko, w którym ekranowe postaci co rusz tańczą i śpiewają, choćby nawet robiły to najpiękniej. Osobny rozdział w rozwoju musicalowej formuły zapisały też, o czym z reguły się zapomina, perfekcyjnie zrytmizowane, śpiewane i tańczone, animowane filmy Walta Disneya z lat 1927-1948: od "Steamboat Willy", "Tańca szkieletów" i "Trzech małych świnek", poprzez "Królewnę Śnieżkę" i "Fantazję", aż po "Saludos Amigos", "Make Mine Music" i "Melody Time".

Musical jest to początkowo prosty spektakl, oparty na tańcu i śpiewie, z czasem stawał się coraz bardziej wyszukany. Pojawienie się w latach siedemdziesiątych nowych, atrakcyjnych tematów, uzdolnionych kompozytorów oraz wspaniałych kreacji aktorskich dało musicalowi pozycję porównywalną z operą i baletem.

Uważa się, że twórcą musicalu jest brytyjski artysta estradowy z końca XIX wieku, George Edwardes. Jedno ze swoich przedstawień zatytułowane "Wesoła dziewczyna" ("A Gaiety Girl", 1893), nazwał komedią muzyczną i termin ten przetrwał aż do końca lat pięćdziesiątych naszego stulecia

Komedia muzyczna to efektowne, lekkie przedstawienie rozrywkowe, pozwalające widzowi na ucieczkę w świat fikcji, bez potrzeby podejmowania wysiłku intelektualnego. Fabuła była zdecydowanie mniej ważna niż, uwielbiane przez publiczność, przebojowe piosenki i brawurowe sceny zbiorowe. Wprawdzie miały one niewiele wspólnego z prostą, melodramatyczną akcją, leczy wykonywane przez popularnych artystów, stanowiły atrakcyjne przerywniki.

Złoty wiek amerykańskiej komedii muzycznej rozpoczął się w latach dwudziestych, chociaż renoma West Endu była nadal tak duża, że wiele z najbardziej udanych przedstawień zza oceanu miało swą premierę w Londynie. Wczesne amerykańskie spektakle powojenne niosły ze sobą potężny ładunek emocjonalny, zarówno w treści, jak i muzyce. Dwa musicale Sigmunda Romberga - "The Student Prince" i "The Desert Song" (1926) - cechuje spójna akcja połączona z dobrą muzyką. Jednak zarówno Romberg jak i jego główny rywal - Rudolf Friml ("Rose Marie", 1924 i "The Vagabond Kind, 1925) byli imigrantami, których utwory nawiązywały do tradycji europejskich operetek. Prawdziwie amerykańskie produkcje wyszły spod pióra nowego pokolenia twórców. Należeli do niego Jerome Kern, George Gershwin, Cole Porter, Irving Berlin i Richard Rodgers. W ich muzyce dało się słyszeć wpływy jazzu, ragtime'u i innych typowo amerykańskich gatunków. Teksty pisane były żywym językiem, pełnym zwrotów slangowych. W Stanach Zjednoczonych wśród autorów tekstów najwyżej ceniono Cole Portera, angielskiego pisarza P.G. Wodehouse'a oraz przede wszystkim Lorenza Harta - twórcę tekstów do sztuk Richarda Rodgersa. Liczne przeboje ze starych muzycznych komedii przetrwały do dziś.

Musical filmowy to gatunek typowy dla kina amerykańskiego, chociaż powstawały też musicale w innych krajach. Jego początki wiążą się z zastosowaniem dźwięku w kinach. Pierwszy film dźwiękowy to właśnie musical - Śpiewak Jazzbandu ze słynnym Alem Jolsonem. W musicalu filmowym, podobnie jak w teatralnym, w fabule ważne miejsce zajmują śpiewane przez bohaterów piosenki. Najpopularniejszym podgatunkiem są musicalowe komedie, w których obok piosenek i układów tanecznych ważną rolę pełnią gagi. Musical to najpopularniejszy gatunek współczesnego kina hinduskiego (zob. Bollywood). Niestety filmy z Indii są prawie zupełnie nieznane w Europie.