Zabytki Romańskie, Gotyckie, Renesansowe, Barokowe, i Klasycystyczne w Poznaniu

Poznań – miasto piękne i fascynujące, gdzie historia spotyka się z nowoczesnością w niezwykły sposób. To właśnie tutaj, jak powiedział papież Jan Paweł II, „zaczęła się Polska”. Poznań, razem z Gnieznem, był pierwszą stolicą Polski, a dziś pozostaje stolicą i największym miastem Wielkopolski. Zabytki Poznania to szeroka gama stylów – od romańskiego do secesji. Każda z części miasta ma swój specyficzny charakter. Poznań współczesny to tętniąca życiem metropolia, dobre miejsce dla biznesu (słynne Międzynarodowe Targi Poznańskie), kultury i rozrywki.

Barok

Kościół farny św. Marii Magdaleny
Ul. Gołębia

Poznańska perła baroku. Fara, czyli kościół parafialny miasta, została zbudowana przez jezuitów. Budowę rozpoczęto w 1651 roku, ale na konsekrację świątyni trzeba było czekać 54 lata. Nad budową kościoła czuwali włoscy architekci – fasadę zaprojektował Giovanni Catenazzi, portal główny i ołtarz – Pompeo Ferrari. To oni i inni włoscy twórcy sprawili, że barok fary to „barok triumfujący”, jak nazywano bardzo ekspresyjną odmianę tego stylu, tworzoną przez rzymskich architektów. 16 potężnych kolumn ze sztucznego marmuru, bogata polichromia i pseudokopuła tworząca złudzenie prawdziwej – do tego monumentalne ołtarze, wiele rzeźb i obrazów. I jeszcze organy, wykonane w 1876 roku przez Friedricha Ladegasta, które składają się z 2579 piszczałek – największa ma sześć metrów.

Romanizm

Kościół św. Jana Jerozolimskiego
Ul. Warszawska 24

Tu, gdzie dziś znajduje się kościół św. Jana Jerozolimskiego, od końca XII wieku istniał przytułek dla chorych i wędrowców. Wkrótce przekazano go joannitom, którzy obok wybudowali murowany kościół. Był on jedną z pierwszych murowanych budowli w Polsce. Pierwotnie romański kościół był dwukrotnie przebudowywany – raz w stylu gotyckim, później barokowym. Dzisiejszy wygląd kościoła stanowi mieszankę tych stylów: z wyglądu późnoromański, zawiera liczne elementy gotyckie i barokową kaplicę. W nawie bocznej można podziwiać obraz „Opłakiwanie Chrystusa” według Antona van Dycka, pochodzący z XVII wieku.

Klasycyzm

Biblioteka Raczyńskich
Plac Wolności 19

Fasada biblioteki, z dwunastoma kolumnami w stylu korynckim, wzorowana jest na paryskim Luwrze. Wybudowano ją w latach 20. XIX wieku, na zlecenie hrabiego Edwarda Raczyńskiego, który bibliotece przekazał swój księgozbiór składający się z kilkunastu tysięcy tomów. Bibliotekę otwarto 5 maja 1829 roku i wtedy przeszła na własność miasta. Biblioteka Raczyńskich ma poza tym budynkiem jeszcze wiele filii w mieście, i jest drugą pod względem liczby woluminów – po Uniwersyteckiej – biblioteką Poznania. W jej księgozbiorze są m.in. starodruki – dzieła Mikołaja Reja, Stanisława Hozjusza i Łukasza Górnickiego oraz zbiór traktatów teologicznych Augustyna Triumphusa z Ankony.

Gotyk

Katedra
Ul. Ostrów Tumski 17

Poznańska Bazylika Archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła to niewątpliwie jeden z ważniejszych zabytków miasta i najstarszych kościołów w Polsce. Pierwszy wczesno romański kościół został zbudowany w 968 roku, na miejscu dwóch baptyseriów związanych ze chrztem Mieszka I i jego poddanych. Miał służyć nowo utworzonemu biskupstwu misyjnemu. Zniszczona i przebudowywana w stylach romańskim, a później gotyckim – spłonęła w 1622 roku. Odbudowano ją w stylu gotyckim i taki wygląd nadano jej po wojnie, kiedy restaurowano zniszczony kościół.

Spoczywają oni w Złotej Kaplicy, najbardziej okazałej i wzorowanej na bizantyjskiej architekturze kaplicy świątyni. W katedrze znajdują się też groby innych zasłużonych poznaniaków – m.in. biskupów Stanisława Branickiego, Andrzeja Grodzieckiego czy Antoniego Baraniaka.
Warto zwiedzić katedrę – dla tchnącego spokojem gotyku, ozdobnych nagrobków, rzeźb i obrazów, ukrytych w katedralnych kaplicach.

Renesans

Jednym z przykładów zabytku renesansowego w Poznaniu jest Ratusz Poznański. Jest to jeden z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych zabytków w mieście, znajdujący się na Starym Rynku.

Ratusz Poznański – pierwotna budowla ratusza pochodzi z końca XIII wieku, ale obecny kształt zawdzięcza głównie przebudowie w stylu renesansowym, która miała miejsce w pierwszej połowie XVI wieku. Przebudowę tę prowadził włoski architekt Giovanni Battista di Quadro z Lugano, który nadał budynkowi charakterystyczny dla renesansu wygląd.

Cechą charakterystyczną ratusza jest bogato zdobiona fasada z wieloma elementami dekoracyjnymi typowymi dla renesansu, takimi jak pilastry, fryzy, medaliony z portretami oraz attyka. Nad portalem głównym znajduje się piękna, renesansowa loggia. Warto zwrócić uwagę na zegar astronomiczny, dodany do ratusza w XVII wieku.

Jedną z atrakcji ratusza są mechaniczne koźiołki, które co południe wychodzą z wieżyczki i wykonują tradycyjny „koziołkowy taniec”. Jest to nawiązanie do legendy związanej z historią miasta.

Wnętrze ratusza także jest godne uwagi z zachowanymi renesansowymi elementami, w tym z pięknymi, sklepieniami oraz bogato zdobionymi salami.

Obecnie w budynku Ratusza Poznańskiego mieści się Muzeum Historii Miasta Poznania, które prezentuje bogate zbiory związane z historią i kulturą Poznania. Ratusz stanowi nie tylko ważny zabytek architektoniczny, ale również jest świadkiem wielu istotnych wydarzeń w historii miasta.