Przyczyny, skutki, metody zapobiegania efektu cieplarnianego

Przyczyny efektu cieplarnianego

Przyczyną efektu cieplarnianego jest nadmierne gromadzenie się gazów cieplarnianych w atmosferze Ziemi, spowodowane między innymi przeszło stuletnim rozwojem przemysłu i spalaniem paliw kopalnych - węgla i ropy naftowej, emisją metanu (rolnictwo, odpady) i freonów (całkowicie pochodzą z przemysłu), a takaż wypalaniem lasów (wylesienia i pożary) oraz jednym z największych źródeł dwutlenku węgla - motoryzacją.

Podstawowym źródłem zanieczyszczeń powietrza na Śląsku jest tzw. emisja niska stąd wyższe zanieczyszczenie obserwuje się zimą. W ostatnich latach szczególnie negatywny wpływ na stan powietrza maja spaliny samochodów, których wciąż wzrasta, zawierające dużo CO2.

Skutki efektu cieplarnianego

Najgroźniejszym z przewidywanych skutków jest globalne ocieplenie klimatu. Spowodować to może podwyższenie poziomu morza na kuli ziemskiej, które zostaną zasilone wodami z topniejących lodów i lodów polarnych (ocieplenie o 5 stopni C wystarczy, by roztopić lody Grenlandii i Antarktydy i podnieść poziom mórz o około 60-metrowa od poziomu dzisiejszego). Zasoby wód uwięzione na biegunach wystarczą, aby całkowicie zalać Szczecin, Koszalin, Słupsk, Gdynię, Gdańsk, Malbork, Elbląg, Grudziądz, a także Londyn, Hamburg, Kopenhagę, Sztokholm, Padwę, Wenecję, większość obszaru Belgii, Holandii, Danii i Bangladeszu oraz wiele innych obszarów przybrzeżnych.

Drugą poważną konsekwencją ocieplania się Ziemi jest tzw. wędrówka stref klimatycznych to znaczy przesunięcie stref w kierunku bieguna. Wraz ze strefami przemieszczą asie charakterystyczne dla danego klimatu opady. Przewiduje sie że całkowite opady na kuli ziemskiej zwiększą się o 10-15%, ale zachwiana cyrkulacja powietrza spowoduje zmniejszenie opadów nad kontynentami. Na przykład obecną strefę śródziemnomorską obejmie sucha strefa zwrotnikowa. Zmiana temperatur nawet o 2-3 stopnie oznacza również zmianę warunków występowania wielu gatunków roślin, a co za tym idzie wymarcie na niektórych terenach i zastąpienie ich miejsca przez inne gatunki.

Wszystkie te zjawiska przebiegały w historii Ziemi nieustannie, ale ich czas trwania liczył dziesiątki tysięcy lat - teraz chodzi o jedno stulecie, podczas którego z powodu podwojenia się poziomu dwutlenku węgla w atmosferze nastąpi to w 2030 roku) średnia temperatura Ziemi wzrośnie o 1 do 5 stopni C co spowodować może zwiększenie pustyń stepów i sawanny, zalanie wielkich obszarów, migrację gatunków. Na pytanie o przyszłość klimatu nie możemy udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Z zestawienia faktów wynika, ze działalność ludzka w dostrzegalny sposób wpływa na klimat naszej planety. Dalsza emisja gazów cieplarnianych może spowodować wzmożenie efektu cieplarnianego prowadzącego do zmian klimatu w skali globalnej, przede wszystkim do podniesienia temperatury powietrza i zmian w bilansie wodnym.

Metody zapobiegania efektowi cieplarnianemu

Najprostszym (przynajmniej teoretycznie) sposobem ograniczania efektu cieplarnianego jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla przez redukcję spalania paliw.

W ostatnich latach na konferencjach międzynarodowych postanowiono utrzymać pod kontrolą proces globalnego ocieplenia. W 1992 roku na szczycie Ziemi w Rio de Janeiro 153 państwa, w tym także Polska, podpisały konwencję w sprawie zmian klimatu. Nasz kraj zobowiązał się utrzymać emisję dwutlenku węgla w poziomie z roku 1988, uruchomić system monitoringu gazów cieplarnianych, zwiększyć obszary zalesione (Polska zajmuje 11 miejsce w światowej produkcji dwutlenku węgla i 4 w produkcji metanu).

W pierwszej kolejności musimy zmniejszyć (nawet o 35%) spalanie węgla, (co 4 Polak jest właścicielem komina), a następnie: sprawdzić sprawność urządzeń elektrycznych i silników spalinowych, poprawić izolację cieplną budynków, używać gazu ziemnego zamiast ropy naftowej, zastąpić centralnym ogrzewaniem instalacje indywidualne, wprowadzać nowe technologie do przemysłu.

Dodatkowo można wzbogacać gaz wodorem i zmniejszyć dopuszczalną maksymalną prędkość dla samochodów. Stosując się do powyższych zaleceń możliwe jest ograniczenie emisji nawet o połowę.

Osiągnięcie radykalnej poprawy na terenie Śląska w tej dziedzinie oznaczać musi zasadnicze ograniczenie liczby niskich emitorów, a więc zamykanie kotłowni osiedlowych i zakładowych, ograniczenie niezorganizowanej emisji ze źródeł przemysłowych, oraz poprawę stanu technicznego samochodów.