Data\Fronty | Zachodni | Wschodni | Inne |
---|---|---|---|
Rok 1914 | |||
sierpień 1914 | 2. Plan Schlieffena - sukcesy (5-24.VIII) W chwili wybuchu wojny>Niemcy rozpoczęli realizację Planu Schlieffena (atak na>Francję przez terytorjum>Belgji - przy pogwałceniu jej neutralności). Doprowadziło to do włączenia się do wojny>Wielkiej Brytanji.>Francuzi zaatakowali>Niemcy od południa, w Alzacji* i Lotaryngji*, ale wkrótce zostali stamtąd wyparci. Na północy,>Brytyjczycy ponieśli klęski pod Mons* i Namur*. | 3. Front wschodni (7- 29.VIII) Wojska>austrjackie rozpoczęły działania przeciw>Serbji, ale zlekceważyły przeciwnika. Tymczasem na północy, armja>rosyjska zaatakowała Prusy Królewskie*, gdzie wojska>niemieckie zostały zmuszone do odwrotu, ale zdołały sprawnym manewrem oskrzydlającym rozgromić przeciwnika pod Tannenbergiem. Rozpoczęła się ofensywa Państw Centralnych* w Polsce. | 4. Inne fronty (7.VIII-IX) >Niemcom wojnę wypowiedziała>Japońja. Drobne kolońje* w Afryce i na Pacyfiku dostały się w ręce Aljantów*. |
5. Plan Schlieffena - ciąg dalszy (25-29.VIII) >Niemcy wkraczają do>Francji. Będący cały czas w odwrocie Aljanci* zaczynają odnosić pierwsze sukcesy.>Niemcy zmieniają Plan Schlieffena i zamiast okrążać Paryż* próbują zniszczyć>Francuzów i>Brytyjczyków na wschód od niego. Przed Aljantami* pojawia się szansa kontrataku. | |||
wrzesień 1914 | 7. Plan Schlieffena - fiasko (29.VIII-1.X) Udany kontratak Aljantów* nad Marną*.>Niemcy zmuszeni do odwrotu aż do rzeki Aisne. Rozpoczęła się wojna pozycyjna. | 6. Front wschodni (29.VIII-11.IX) >Rosjanie postanowili skierować główne działania przeciw>Austro-Węgrom i pokonali ich w bitwie pod Lwowem*. Podczas gdy>Austrjacy ponoszą same klęski (kolejna nieudana inwazja na>Serbję),>Niemcy pokonują>Rosjan na Mazurach. | |
październik-grudzień 1914 | 10. "Wyścig do morza" (1.X-31.XII) Tzw. bitwa o Flandrję* - seria bitew na północy>Francji i>Belgji, w których obie strony dążyły do zajęcia portów nad Kanałem La Manche. Główne bitwy to: pod Arras* i Ypres*. | 8. Front wschodni (IX-XII) >Rosjanie przeprowadzili atak na Przemyśl* i Śląsk. Kontratak>Niemców zatrzymał przeciwnika. Na froncie w>Serbji>Austrjacy zostali pokonani nad Kolubarą*. | 9. Inne fronty (IX-XII) Walki w Afryce i na Pacyfiku przeciw>niemieckim kolonjom*. Do>Niemiec i>Austro-Węgier dołączyła>Turcja. Bitwy morskie pod Coronelem i Falklandami*. |
Rok 1915 | |||
styczeń-marzec 1915 | 3. Front zachodni (I-III) >Niemcy, ze względu na sukcesy na froncie wschodnim, postanowili ograniczyć działania na zachodzie i przyjęli tam postawę defensywną. Linię frontu próbowali przełamać>Francuzi (pod Soissons) oraz>Brytyjczycy (pod Neuve Chapelle), lecz bez powodzenia. | 4. Front wschodni (I-IV) >Niemcy zaplanowali na początek roku ofensywę, jednak to chwilowo>Rosjanie przejęli inicjatywę i zajęli Przemyśl*.>Austro-Węgry od kwietnia zostały zmuszone do walki na trzy fronty, gdyż do Ententy* dołączyły>Włochy. | 2. Turcja - Rosja (I-II) Walki>rosyjsko->tureckie na Kaukazie okazały się klęską>Turków. W ciągu wojny>Turcy dokonali kilkukrotnie rzezi Ormjan. |
kwiecień-sierpień 1915 | 5. Front zachodni (IV-VII) Próby ataku Aljantów* pod Ypres* zostały zatrzymane przez użycie przez>Niemców gazów bojowych. Odbyły się także bitwy pod Lens oraz o Argonny*, które przyniosły Aljantom* minimalne korzyści przy dużych stratach. | 7. Front wschodni (IV-VIII) >Niemcy i>Austrjacy rozpoczęli wielką ofensywę, przerwali front pod Gorlicami i zdobyli duże obszary kontrolowane dotychczas przez>Rosjan (m.in. wyzwolili Przemyśl*, zajęli Wilno). Mimo beznadziejnej sytuacji,>Rosjanom udało się uniknąć otoczenia. | 6. Kampańja Gallipoli (IV-XII) Brak możliwości osiągnięcia sukcesów na zachodzie sprawił, że Aljanci* postanowili wyeliminować z wojny>Turcję, aby zapewnić sobie dostęp drogą morską do>Rosji. W tym celu wykonali desant na półwyspie Gallipoli*. Atak zakończył się niepowodzeniem, aż w wreszcie pod koniec roku zarządzono ewakuację. |
8. Front włosko-austrjacki (V-XI) >Włosi rozpoczęli operacje przeciw>Austro-Węgrom, początkowo udane (bitwy pod Cortina d'Ampezzo*, pod Monfalcone). Wkrótce jednak ich ofensywa zatrzymała się.>Austrjacy sprowadzili na front elitarne jednostki z frontu wschodniego. | |||
siepień-grudzień 1915 | 11. Front zachodni (VIII-XII) Aljanci* kolejny raz próbowali bez powodzenia przełamać front, tym razem w Szampańji* i Artois*. Niewielkie zdobycze terytorjalne znowu zostały okupione ogromnymi stratami. | 9. Inne fronty >Niemcy próbowali uniemożliwić Aljantom* handlowanie z neutralnymi>Stanami Zjednoczonymi. Do tego celu używali łodzi podwodnych. Torpedowanie neutralnych statków (np. Lusitania) spotykało się z coraz ostrzejszymi reakcjami tego kraju. W tym czasie>Brytyjczycy próbowali atakować>Turcję od strony Mezopotamji*, ale operacja ta zakończyła się ich klęską. W Afryce Aljantom* poddała się>Niemiecka Afryka Pd.-Zach.. | |
10. Front bałkański (VIII-XII) Ostatecznie, za trzecim razem,>Austro-Węgry, przy pomocy>Niemców, zdołały zająć>Serbję. Dodatkowo, wojnę temu krajowi wypowiedziała>Bułgarja. Z tego powodu, aby umożliwić resztkom armji>serbskiej dalszą walkę, Aljanci* pogwałcili terytorjum>Grecji i zajęli ważny port Saloniki*. | |||
Rok 1916 | |||
styczeń-czerwiec 1916 | 2. Front zachodni - Bitwa pod Verdun* (21.II-28.VI) >Niemcy postanowili doprowadzić do wykrwawienia>Francuzów pod twierdzą Verdun*. Zmasowany atak z trzech stron na fort przyniósł ogromne straty obu stronom konfliktu.>Francuzi znaleźli się w rozpaczliwej sytuacji i prosili swoich sojuszników o pomoc. | 4. Front wschodni (18.III-28.VII) >Rosjanie, na prośbę oblężonych pod Verdun*>Francuzów oraz>Włochów pod Asiago, rozpoczęli nieprzygotowaną ofensywę pod wodzą gen.>Brusiłowa. Początkowo spore sukcesy okazały się jednak krótkotrwałe, gdyż zabrakło rezerw. Atak załamał się. | 5. Fronty bałkański i włoski Na Bałkanach Państwa Centralne* odnosiły znaczące sukcesy.>Serbja i>Czarnogóra zostały już w całości opanowane.>Rumunja znęcona sukcesami>rosyjskiej ofensywy>Brusiłowa przyłączyła się do wojny po stronie Ententy*, ale otoczona z trzech stron przez Państwa Centralne*, została szybko pokonana. Tymczasem>Włosi nie mogli przełamać frontu nad Isonzo. |
lipiec-grudzień 1916 | 3. Front zachodni - Bitwa nad Sommą (1.VII-1.VIII) Planowana na początek roku ofensywa aljancka* nad rzeką Sommą* została odłożona ze względu na ataki pod Verdun*. Trudna sytuacja>Francuzów sprawiła, że wykonanie ataku zostało przekazane>Brytyjczykom. Ofensywa rozpoczęła się 1.VII i przyniosła ogromne straty atakującym. | 6. Inne fronty W Mezopotamji*>Brytyjczycy rozpoczęli drugą wyprawę przeciw>Turcji. Z kolei w Palestynie atak na>tureckie pozycje rozpoczął gen.>Allenby. Na Morzu Północnym odbyła się Bitwa Jutlandzka*. | |
7. Front zachodni - finał bitew pod Verdun i nad Sommą (VI-XI) Ofensywa>Brusiłowa na froncie wschodnim oraz atak>Brytyjczyków nad Sommą*, mimo dużych strat, pozwoliły>Francuzom utrzymać Verdun*. Również z chwilą nadejścia zimy bitwa nad Sommą* zakończyła się. W jej trakcie Aljanci* użyli po raz pierwszy w historji czołgów. | |||
Rok 1917 | |||
styczeń-marzec 1917 | 2. Front zachodni (I-IV) Aljanci* postanowili przejąć inicjatywę i zaatakowali w kilku miejscach frontu. Przy bardzo wysokich stratach udało się wyprzeć>Niemców do tzw. Linji>Hindenburga. | 3. Rewolucja lutowa w Rosji (III) Duże straty w ofensywie>Brusiłowa i słabe zaopatrzenie w państwie skłoniły ludność>rosyjską do buntu. Mimo obalenia monarchji,>Rosja nie zamierzała wycofywać się z wojny. | 5. Fronty bałkański i włoski Aljantom* udało się "przekonać">Grecję do udziału w wojnie po swojej stronie. Tymczasem we>Włoszech Państwa Centralne* zaatakowały przeciwnika pod Caporetto i odniosły oszałamiający sukces. Dopiero udany kontratak nad Piawą uchronił>Włochów przed utratą Wenecji.>Francja i>Wielka Brytańja zostały zmuszone do wysłania posiłków do nieudolnego sojusznika. Na szczęście wojnę>Niemcom wypowiedziały>Stany Zjednoczone. |
kwiecień-grudzień 1917 | 4. Front zachodni (IV-XII) Ataki>Francuzów w Szampańji* przyniosły im wysokie straty i w armji rozpoczęły się bunty. Tymczasem>Brytyjczycy i>Kanadyjczycy odnieśli spektakularny sukces pod Messiness. Próba powtórzenia go pod Ypres* (to już trzecia bitwa pod tym miastem) okazała się niepowodzeniem. | 6. Front wschodni (IV-XII) >Rosjanie resztkami sił próbowali podjąć jeszcze ofensywę w Galicji, ale bez większych sukcesów. Kontratak>Niemców wyparł ich z Łotwy i Ukrainy. W>Rosji wybuchła druga rewolucja pod wodzą>W. I. Lenina. | 7. Inne fronty Przeciw>Turcji>Btytyjczycy odnosili znaczne sukcesy. Udało się zająć Bagdad*, zaś ofensywa w Palestynie, wspierana przez powstanie arabskie, posuwała się naprzód i do końca roku zajęto Jerozolimę*. |
Rok 1918 | |||
styczeń-lipiec 1918 | 3. Front zachodni - Ofensywy Wiosenne (III-VII) Na front zachodni zaczęło przybywać coraz więcej wojsk>amerykańskich. Wyczerpane wojną>Niemcy zdecydowały, że ich jedynym ratunkiem jest szybkie pokonanie Aljantów*, zanim nadejdą właściwe wojska>USA i klęska będzie nieunikniona. W związku z tym opracowali szereg ofensyw (zwanych Ofensywami Wiosennymi). Ich realizacja przynosiła początkowo sukcesy, ale w końcu zabrakło rezerw do utrzymania zdobytego terenu. W lipcu, po drugiej bitwie nad Marną Aljanci* przeszli do kontrofensywy. | 2. Front wschodni Sukcesy Państw Centralnych* na wschodzie zostały uwieńczone podpisaniem pokoju w Bukareszcie* (z>Rumunją) i w Brześciu Litewskim* (z>Rosja).>Niemcy mogli przerzucić siły ze wschodu na zachód. | 6. Front bałkański, turecki i włoski Mimo sukcesów na wschodzie, Państwa Centralne* nie były już w stanie wygrać wojny.>Turcja ponosiła kolejne klęski w Mezopotamji* i Palestynie, zaś>Bułgarja i>Austro-Węgry nie mogły sobie dać rady ze wspólną,>francusko->brytyjsko->grecko->serbską ofensywą na Bałkanach. Trzy z Państw Centralnych* musiały poprosić o pokój. |
sierpień-listopad 1918 | 5. Front zachodni (VIII-XI) Aljanci* rozpoczęli swoją ofensywę.>Niemcy nie mieli już dość sił, aby powstrzymywać ataki. Mimo to, do końca wojny Aljanci* nie wkroczyli na teren>Niemiec. | 4. Interwencja w Rosji Sytuacja w ogarniętej rewolucją>Rosji groziła buntami także w innych państwach Ententy*. Z tego powodu zdecydowały się one na dokonanie interwencji w tym kraju. | |
7. Koniec wojny Wielka Wojna oficjalnie nie zakończyła się wraz z kapitulacją ostatniego z Państw Centralnych* ->Niemiec. Podpisane 11.XI. zawieszenie broni zostało potwierdzone przez traktaty pokojowe dopiero po konferencji w Wersalu. |
może i w miarę dobra, ale ta pisownia... uch!