ZABYTKI JĘZYKA POLSKIEGO
- Bulla Gnieźnińska 1136 rok potwierdza istnienie języka polskiego w formie zapisanej. Jest to akt w którym ówczesny papież nadawał ziemie polskim arcybiskupom. Pojawiły się tam nazwy miejscowości i nazwiska chłopów.
- Księga Henrykowska 1270 rok pierwsze Polskie zdanie
- Bogurodzica pierwszy tekst cały po polsku
- Kazania Świętokrzyskie
- Kazania Gnieżnińskie
- Psałterz Floriański
- Psałterz Puławski
- Biblia świętej Zofii
POCHODZENIE JĘZYKA POLSKIEGO
Jest językiem słowiańskim z rodziny zachodnio-słowiańskich. Jako oddzielny język zaczął się kształtować w X wieku, zapewne z rozwojem i powstaniem państwa polskiego. Efektem największych zmian było średniowiecze. W XIV wieku istniał tylko regionalnych i ludowych odmianach mówionych . Wysoki poziom artystyczny należy przypisać długotrwałej tradycji polszczyzny mówionej głownie na dworach książęcych, w administracjach państwowych retoryce świeckiej i religijnej. Sprzyjało to tworzeniu się ponadregionalnego języka ogólnego zwanego literackim lub kulturalnym.
BOGURODZICA
Jest to pieśń pochwalna, Maryjna. Najstarsza Polska pieśń religijna i ojczyźniana.
POWSTANIE
2 pierwsze zwrotki XIII wiek, zachowany odpis XIII wiek a pierwszy druk 1506 rok
AUTOR
Jest anonimowy, anonimowość była cecha charakterystyczną w średniowieczu bowiem artysta nie tworzył dla własnej chwały tylko dla chwały Boga
INTERPRETACJA TEKSTU
1 zwrotka wierni zwracają się do matki boskiej sławionej, chwalonej przez Boga aby zesłała syna swego i zjednała ludziom jego łaski.
2 zwrotka wierni zwracają się do syna boga aby przez wzgląd na swego chrzciciela usłyszał głosy wiernych i spełnił pragnienia. Dał pobożny pobyt na ziemi i życie wieczne.
KUNSZT ARTYSTYCZNY
Każda z 2 zwrotek składa się z apostrofy (zwrot do adresata) i prośby.
W 1 zwrotce rozbudowana jest apostrofa do Matki Boskiej i krótko ujęta prośba, a w 2 rozbudowana prośba i lapidarna apostrofa (krótka) do syna Boga. Efektem takich zabiegów jest rytm dodatkowo potęgowany przez różną liczbę głosek w wersach i zamykających każdą strofę refren.
BOGURODZICA
Powstała jako pieśń Maryjna a stała się ojczyźnianą Pełniła rolę pieśni rycerskiej i hymnu Jagiellonów.
Należy do najstarszych zabytków języka polskiego i jest przykładem wielu archaizmów czyli słów które wyszły już z użytku np.; Bożycz, zbozny, sławiena, zbolena.