Ścieki komunalne

Drugie, po ropie naftowej, miejsce na liście najgroźniejszych dla środowiska substancji zajmują ścieki komunalne.
Obecnie głównymi źródłami zanieczyszczeń wód są ścieki komunalne i przemysłowe (zawierające m.in. sole metali ciężkich, związki siarki i azotu).

Zanieczyszczenia komunalne to przede wszystkim ścieki miejskie ( z miast i osiedli) powstające na skutek działalności człowieka, będące mieszaniną odpadów z gospodarstwa domowego, wydalin fizjologicznych człowieka ( rozwój sieci kanalizacyjnej) i zwierząt domowych, odpadów ze szpitali, łaźni, pralni i różnych zakładów przemysłowych, które nie wymagają specjalnego oczyszczania lub osobnego odprowadzania. W związku z tym ścieki komunalne mogą zawierać bardzo różne substancje, gdyż nie ma możliwości kontrolowania na przykład, co jest wylewane do zlewów. Ścieki w ogólnej swej masie zawierają przede wszystkim wodę, której ilość dochodzi nawet do 99,9%. W istocie same zanieczyszczenia stanowią niewielki procent ścieków. Znaczna część tych zanieczyszczeń to związki organiczne, głównie tłuszcze, białka i cukry, które podlegają rozkładowi bakteryjnemu, co zwłaszcza w odniesieniu do procesów gnilnych powoduje nieprzyjemną woń ścieków. Przy większych stężeniach procesy te powodują spadek zawartości tlenu w rzekach, do których wpływają ścieki, a to z kolei prowadzi do zaniku organizmów żywych. Część ścieków stanowią ciała stałe, występujące zwykle jako zawiesiny. W związku z opracowaniem i stosowaniem wielu nowych środków myjących i piorących w ściekach miejskich zwiększyła się ilość detergentów. Są to środki powierzchniowo czynne, powodujące całkowite zmywanie z organizmów wodnych powłok ochronnych (np. śluzu) z powierzchni ciał, z jelit itd. W rezultacie są one zabójcze dla świata żywego. Szczególnie niebezpiecznym składnikiem ścieków komunalnych są wirusy i chorobotwórcze bakterie. Stałym elementem ścieków jest bakteria pałeczka okrężnicy (Escherichia coli), która sama nie stanowi większego zagrożenia dla człowieka, lecz liczebność jej występowania w ściekach jest wskaźnikiem obecności czynników wywołujących tyfus, dur brzuszny i dyzenterię. W niewielkich ilościach wzbogacają one wprawdzie zawartość odżywczą wody i wspomagają rozwój wielu gatunków wodnych roślin i zwierząt, jednak wiele ilości ścieków komunalnych stanowią śmiertelne zagrożenie dla całego ekosystemu. W dwóch największych na świecie kanałach ściekowych w Los Angeles w Stanach Zjednoczonych i w Marsylii we Francji ścieki są odprowadzane do morza, oczyszcza się dopiero od 20 lat. Jednak, nawet mimo tych zabiegów, na zdjęciach satelitarnych dokładnie widać, którędy płyną ścieki wpuszczane do morza. Sfilmowano też, za pomocą podwodnych kamer, okolice ujść tych kolektorów. Na zdjęciach widać, że życie organiczne niemal zupełnie tam wymarło. Tętniące niegdyś życiem wody zamieniły się w ekologiczną pustynię. Dopiero w ostatnich latach obserwuje się w tych rejonach nieznaczną poprawę stanu środowiska naturalnego. Podejmuje się wysiłki mające na celu zmniejszenie ilości ciał stałych w ściekach. Ciecze stanowią mniejsze zagrożenie, choćby, dlatego, że słońce znacznie lepiej zabija bakterie rozpuszczone w cieczy. Metoda ta sprawdziła się w Kalifornii, u wybrzeży, której lądują w morzy ścieki z gospodarstw domowych siedemnastu milionów ludzi.

Ścieki zawierają liczne substancje pochodzenia naturalnego i technicznego o różnym stężeniu. Wpływy na obciążeń na wody stojące i płynące są zdecydowanie różne. Wody stojące: sadzawki, stawy i jeziora, są układami zamkniętymi, w wyniku, czego nie mogą one tak jak w przypadku wód płynących "pozbyć się" obciążeń, które do nich trafiły.