profil

Wszystkie układy - powtórzenie

poleca 85% 1260 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Budowa układu pokarmowego

UKŁADY


1.UKŁAD KRWIONOŚNY


FUNKCJE UKŁADU KRĄŻENIA:
1) rola transportująca: -zanosi komórkom tlen i pokarm -zabiera z komórek substancje przemiany materii i co2 -zanosi komórkom hormony 2)rola ochronna: -wykrywa i walczy z ciałami obcymi (z grzybami,bakteriami,wirusami,pyłami) 3)rola termoregulacyjna: -utrzymuje stałocieplność (36,6)
a) OSOCZE: -93%wody,białka,cukry,tłuszcze,sole mineralne, witaminy,co2,mocznik,przeciwciała
~ rola: -ochronna przed ciałami obcymi -roznosi różne substancje po organizmie
b) PŁYTKI KRWI (TROMBOCYTY):
-w jednym milimetrze kwadratowym krwi 150-400 tysięcy płytek -najmniejsze komórki różne kształty brak jądra -powstają w szpiku kostnym ~rola: -biorą udział w procesie krzepnięcia krwi
c) BIAŁE KRWINKI (LEUKOCYTY):
-w jednym milimetrze kwadratowym krwi jest 5-10 tysięcy krwinek -Powstają w szpiku kostnym, węzłach chłonnych śledzionie -żyją kilka godzin lub 20 lat -duże komórki z jądrem, kształt nieokreślony -mają zdolność ruchu i przenikania przez ściany naczyń krwionośnych -w czasie choroby więcej krwinek ~ rola: -wykrywają i walczą z ciałami obcymi
d) KRWINKI CZERWONE (ERYTROCYTY):
-w jednym milimetrze kwadratowym krwi 4-5 milionów krwinek -powstają w szpiku kostnym -żyją 100 dni -rozkładane w wątrobie i śledzionie -kształt dysku, brak jąder -zawiera czerwony barwnik (hemoglobinę), który nietrwale łączy się z tlenem


BUDOWA: UKŁADU KRWIONOŚNEGO: ·Układ krwionośny człowieka zbudowany jest z:
- serca- sieci naczyń krwionośnych: żył, tętnic, naczyń włosowatych. Tętnice odprowadzają krew utlenowaną z serca do tkanek, żyłami krew odtlenowana płynie z tkanek do serca.
SERCE – umieszczone jest w worku osierdziowym, wypełnionym niewielką ilością płynu.1. ściana pokryta jest cienką błonką, na której leżą naczynia wieńcowe, tworzące układ wieńcowy– odpowiedzialny za odprowadzanie i doprowadzanie różnych substancji2. Mięsień sercowy zbudowany jest z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej. Przedsionki i komory wyścielone są wewnątrz błoną zbudowaną z tkanki łącznej pokrytej warstwą nabłonka płaskiego3. Serce działa na zasadzie pompy. Zastawki zapobiegają zmianie kierunku krwi. Między przedsionkiem a komorą prawej części serca znajduje się zastawka trójdzielna, między przedsionkiem a komorą lewej strony serca znajduje się zastawka dwudzielna. U podstawy dwóch dużych tętnic – aorty i tętnicy płucnej, odchodzących od komór znajdują się zastawki półksiężycowate 4. Prawy przedsionek otrzymuje krew nie utlenowaną, powracającą z tkanek, którą następnie prawa komorą toczy do płuc, a do lewego przedsionka wpływa krew utlenowana. ŻYŁY I TĘTNICE – ich ściany składają się z trzech warstw:1. Zewnętrzna – łącznotkankowa




2. środkowa – zbudowana z mięśni gładkich
3. Wewnętrzna – utworzona z tkanki łącznej i śródnabłonka; pomimo posiadania takich samych warstw ścian, tętnice i żyły różnią się od siebie:- grubością poszczególnych warstw- elastycznością - wytrzymałością na zmiany ciśnienia- występujących w żyłach zastawek zapobiegających cofaniu się krwi. NACZYNIA WŁOSOWATE – są to cienkościenne przewody rozmieszczone w tkankach, łączące zwykle tętnice z żyłami. Ich ściana zbudowana jest z śródbłonka – przez niego zachodzi wymiana substancji między krwią a tkankami. Silne ukrwienie niektórych narządów (np. nerek, przysadki mózgowej) umożliwia specyficzny układ naczyń(tętniczka-naczynia włosowate – tętniczka)


- MAŁY OBIEG KRWI (PŁUCNY) – zaczyna się w prawej komorze i krew kierowana jest tętnicą płucną do płuc gdzie ulega nasyceniu tlenem. Następnie krew bogata w tlen dociera żyłami płucnym do lewego przedsionka


-DUŻY OBIEG KRWI – rozpoczyna się w lewej komorze, skąd aorta dzielącą się na liczne odgałęzienia (tętnice) doprowadza krew natlenowaną do narządów obwodowych. Tu wymiana krwi natlenowanej z odtlenowaną i naczyniami żylnymi wraca do prawego przedsionka.

REGULACJA PRACY SERCA:
Na regulację wpływa wiele czynników, które dostosowują akcję serca i średnicę naczyń krwionośnych do wymagań organizmu. Przyśpieszenie spowodowane jest pobudzeniem rozrusznika serca przez układ nerwowy. Impulsy powodują dostosowanie pracy serca do potrzeb tkanek i narządów, zwłaszcza do zapotrzebowania na tlen, wysyłane są przez ośrodek znajdujący się w rdzeniu przedłużonym. Wzrost kwasowości krwi, spowodowany podwyższeniem stężenia dwutlenku węgla, a także podwyższeniem temperatury ciała (np. w stanach gorączkowych), powodują (przez układ nerwowy współczulny) pobudzenia pracy węzła zatokowo – przedsionkowego..Czynnikiem zmieniającym napięcie naczyń krwionośnych, a przez to ciśnienie i szybkość przepływu krwi, są mięśnie gładkie. Ich skurcz powoduje wzrost ciśnienia krwi.
Przyczyny chorób krążenia
- nadmierne spożywanie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, - nadmierne spożywanie cholesterolu, - otyłość, - siedzący tryb życia, - palenie tytoniu,
- picie alkoholu, - cukrzyca, - nadciśnienie tętnicze, - stresy, - uwarunkowania dziedziczne.


Układ limfatyczny-Składa się z naczyń limfatycznych oraz węzłów chłonnych. Jest to układ otwarty. Pełni rolę: - odpornościową, (powstają niektóre białe ciałka krwi), - neutralizującą, (zobojętnienie ciał obcych dla organizmu). Jego zadaniem jest również odprowadzanie limfy z powrotem do krwi. W naczyniach limfatycznych krąży limfa(chłonka). Jest to lekko żółtawo zabarwiony płyn. Głównym źródłem limfy jest przesącz z osocza krwi. Skład limfy jest podobny do składu osocz krwi. Sieć naczyń chłonnych jest bardzo rozgałęziona tworzą ją duże pnie limfatyczne. Wyróżniamy 2 przewody limfatyczne: 1. Piersiowy - zabiera limfę z kończyn dolnych, jamy brzusznej, lewej kończyny górnej, lewej części klatki piersiowej, szyi i głowy. 2. Prawy - zabiera limf z prawej kończyny dolnej, prawej części klatki piersiowej, szyi i głowy.

PŁYN MIĘDZYKOMÓRKOWY: -wypełnia przestrzenie między komórkami, -utrzymuje kontakt między komórkami; -przewodzi substancje odżywcze; -przekazuje impulsy między komórkami; a)limfa: -jest przesączem krwi; -krąży w systemie naczyń limfatycznych; b)krew: -tkanka płynna krąży w zamkniętym układzie naczyń. Płyn międzykomórkowy:-składa się z wody i rozpuszczonych w niej soli mineralnych; -sole występują w formie jonowej; -odpowiada za utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu oraz właściwy poziom jonów w organizmie.


ODPORNOŚĆ ORGANIZMU to jego zdolność do obrony przed czynnikami chorobotwórczymi oraz do zwalczania ich. Organizm człowieka walczy z czynnikami chorobotwórczymi w dwojaki sposób: -przez wytworzenie naturalnych barier obronnych, mechanicznych i chemicznych; -przez rozpoznanie czynnika w bezpośrednim kontakcie i jego zwalczanie przy udziale specjalnych struktur. Do barier mechanicznych zaliczamy warstwę rogową naskórka, nabłonki wyściełające narządy wewnętrzne. Do barier chemicznych zaliczamy: wydzielinę gruczołów potowych, łzy, ślinę, sok żołądkowy. Ze względu na sposób pozyskiwania odporności wyróżniamy: -odporność nieswoistą =wrodzoną; -odporność swoistą =nabytą( a).Biernie; b)czynnie. ETAPY REAKCJI OBRONNEJ ORGANIZMU: I etap: -pożarcie antygenu(czynnika chorobotwórczego) przez wyspecjalizowane makrofagi;-neutralizacja antygenu i prezentacja antygenów limfocytom T; II etap: -pobudzanie przez limfocyty T do podziałów limfocytów B;III etap: -podział limfocytów B w czasie, którego powstają dwa rodzaje komórek(1:komórki, plazmacytowe, które produkują przeciwciała atakujące antygeny;2. Komórki pamięci, które przechowują informację o rodzaju przeciwciała na dany antygen). Reakcja obronna organizmu, czyli odpowiedź immunologiczna może być: -pierwotna, jeśli organizm pora pierwszy zetknął się z czynnikiem chorobotwórczym; -wtórna, jeśli czynnik chorobotwórczy wniknął do organizmu po raz kolejny.


BUDOWA:
Układ wydalniczy człowieka składa się z:
-nerek; -moczowodów; -pęcherza moczowego
-cewki moczowej. Sama NERKA stanowi zespół (do miliona) nafrydiów. Zawiera ona jeszcze przewody odprowadzające MOCZ:KANALIKI ZBIORCZE i MIEDNICZKI NERKOWE. Główny przewód odprowadzający mocz nosi nazwę MOCZOWODU.
U człowieka uchodzi on do PĘCHERZA MOCZOWEGO, w którym mocz jest zbierany przed ostatecznym wydaleniem przez CEWKĘ MOCZOWĄ.Mocz powstaje w nerkach, skąd moczowodami odprowadzany jest do pęcherza moczowego. Ośrodek regulujący odruchowy skurcz pęcherza moczowego znajduje się w części krzyżowej rdzenia kręgowego (podlega on nadrzędnym ośrodkom kory mózgowej, stąd oddawanie moczu jest procesem świadomym).NERKI-są parzystymi narządami odpowiadają za powstanie moczu, regulują gospodarkę wodną organizmu, utrzymują równowagę kwasowo-zasadową, wydzielają hormony krwiotwórcze. MOCZOWODY: parzyste narządy odchodzące od nerek, łączą nerki z pęcherzem moczowym. PĘCHERZ MOCZOWY: Pojedynczy workowaty narząd, zbiera mocz i usuwa go na zewnątrz przez cewkę moczową.


RODZAJE TRANSPORTU: a)transport zewnętrzny komórek opierający się na ruchach cytoplazmy; b).międzykomórkowy: -bliski-niewielkie odległości między komórkami; -daleki.

FUNKCJE: przenoszenie substancji odżywczych między komórkami; -przenoszenie gazów oddechowych; -rozprowadzanie substancji regulujących pracę organizmu: hormony, witaminy; -usuwanie zbędnych szkodliwych produktów przemiany materii. TRANSPORT U
ROŚLIN: obejmuje.Przewodzenie wody, soli mineralnych oraz substancji organicznych i hormonów roślinnych. Wodę i sole mineralne pobierane są przez roślinę z gleby za pomocą systemu korzeniowego. Przewodzenie obejmuje następujące etapy:1.Pobieranie wody z solami mineralnymi przez włośniki i skórkę, transport wody przez komórki kory pierwotnej do walca osiowego. 2.Wiązki przewodzące korzenia =>wiązki przewodzące łodygi =>wiązki przewodzące liści. 3. Wiązki przewodzące liścia=> miękisz liścia =>transpiracja(parowanie) Siła ssąca liścia powstaje w wyniku transpiracji i stanowi główny mechanizm transportu wody w górę rośliny. W przypadku zbyt słabej transpiracji działa tzw. parcie korzeniowe. Między komórkami woda przenoszona jest 3 drogami.3 Drogi migracji wody: 1.Osmotyczna (między wodniczkami komórkowymi),2.Apoplastyczna (między cytoplazmami komórek),3.Symplastyczna (w przestworach ścian komórkowych). Nie transportuje się u roślin ani tłuszczu, ani białek, jedynie cukry w postaci dwucukru, czyli sacharozy. Transport substancji odżywczych odbywa się elementami łyka w większości w dół rośliny. Transportowana jest najczęściej sacharoza rozpuszczona w roztworze wodnym.

LIMFA (woda ¾ objętości, limfocyty, białka proste, nieduże ilości soli mineralnych, tłuszcze): -odpowiada za reakcję obronną organizmu oraz za transport tłuszczów; -krąży w układzie naczyń limfatycznych oraz węzłów limfatycznych; -biegnie równolegle do układu krwionośnego; za krążenie limfy odpowiada pompa limfatyczna oraz ruchy mięśni szkieletowych.








2.UKŁAD ODDECHOWY


1.Drogi oddechowe

Jama nosowa - wdychane powietrze zostaje ogrzane, nawilżone i oczyszczone z kurzu, bakterii i innych drobnych zanieczyszczeń; wyściełana błoną śluzową z nabłonka jednowarstwowego wielorzędowego.
Gardło - jest zamknięte z tyłu i boków przez błonę mięsną, zbudowaną z mięśni prążkowanych: zwieraczy i dźwigaczy gardła, a od wewnątrz wysłane błoną śluzową; łączy się ono z jamą nosową przez nozdrza tylne, z jamą ustną przez cieśń gardła i z krtanią przez wejście do krtani; do części górnej - nosowej uchodzą z dwu boków trąbki słuchowe (Eustachiusza).
Krtań - złożony zespół chrząstek( jedną z nich jest chrząstka tarczowata, której wyniosłość u mężczyzn-nazywana jest jabłkiem Adama), więzadeł i mięśni, które umożliwiają wydawanie dźwięków; wejście do krtani ograniczone jest nagłośnią, poniżej znajdują się fałdy głosowe, które ograniczają szparę głośni.
Tchawica - nieco spłaszczona, sprężysta rura, wzmocniona licznymi chrząstkami (podkowiaste pierścienie chrzęstne); rozpoczyna się od krtani i kończy się w śródpiersiu, gdzie dzieli się na dwa oskrzela: lewe i prawe; wyściełana błoną śluzową.
Oskrzela główne - podobne w budowie do tchawicy; wyróżnia się oskrzela lewe i prawe; oskrzele lewe dzieli się na o. Płatowe górne i dolne, a oskrzele prawe na o górne, środkowe i dolne; te z kolei dzielą się na coraz drobniejsze oskrzeliki, w których ścianach znajdują się pęcherzyki płucne; oskrzela doprowadzają powietrze do płuc i odprowadzają je stamtąd.
Płuca - pęcherzykowate narządy o płatowej budowie: w płucu prawym 3 płaty, w lewym 2; do każdego z nich dochodzi odpowiednie rozgałęzienie oskrzeli głównych - oskrzela płatowe, które dzielą się na oskrzeliki, w których są pęcherzyki płucne - w nich zachodzi wymiana gazowa.

2. Oddychanie zewnętrzne - zależne od wętylacji płuc, polega na zmianie objętości przestrzeni pęcherzykowatej i dyfuzji gazów: tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy pęcherzykami płucnymi i krwią.


3. Oddychanie wewnętrzne - odbywa się przy udziale enzymów oddechowych, polega na poborze tlenu z krwi i wydalaniu do niej dwutlenku węgla.


4. Działanie układu oddechowego - powietrze wdychane jest przez górne drogi oddechowe: nos i usta. Wstępnie oczyszczone powietrze przepływa przez gardło do krtani. Za nią jest tchawica, która rozdziela się na dwa oskrzela, które dzielą się aż na pęcherzyki płucne. Do nich wszystkich doprowadzane jest odgałęzienie tętnicy płucnej - naczynia włosowate. Przez cienkie ścianki pęcherzyków tlen przenika z powietrza do czerwonych krwinek znajdujących się w małych naczyniach krwionośnych, a CO2 zostaje usunięty. Po wymianie gazów krew zawierająca tlen przepływa przez żyły dopływowe i ostatecznie powraca do lewej części serca. Stąd zostaje przepompowana do różnych narządów ciała.



5. Wentylacja płuc - polega na rytmicznych wdechach i wydechach; wdech powodowany jest skurczem mięśni oddechowych: przepony rozpiętej na łuku żeber dolnych oraz mięśni międzyżebrowych, rozciągniętych na żebrach; rozciągnięcie kl. piersiowej we wszystkich 3 kierunkach prowadzi do zwiększenia obj. płuc i wytworzenia podciśnienia zasysającego powietrze; wydech jest aktem biernym(nie dot. wydechu pogłębionego), rozluźnienie mięśni powoduje, że sprężysta klatka piersiowa i płuca powracają do pierwotnych rozmiarów, a lekkie nadciśnienie wytłacza powietrze z płuc.


6. Objętość płuc

Oddechowa - 500cm3 - podczas spokojnego wdechu i wydechu.
Dopełniająca - 2500cm3 - pogłębiony wdech.
Zapasowa - 1200cm3
Zalegająca - 1200cm3

Razem : 5400 cm3





3.UKŁAD POKARMOWY

POKARMOWY UKŁAD, przewód pokarmowy, układ trawienny, zespół narządów służących do pobierania pokarmu, jego trawienia, wchłaniania składników odżywczych i usuwania substancji nieużytecznych, powstałych w wyniku trawienia lub nie strawionych. W uproszczeniu ma postać umięśnionej rury o różnym świetle, długości i budowie ścian, zawierających zwykle gruczoły trawienne śródścienne, z którą łączą się gruczoły trawienne pozaścienne; gruczoły trawienne wydzielają soki trawiące pokarm; transport treści pokarmowej następuje gł. dzięki pracy mięśni ścian układu pokarmowego. U człowieka i ssaków wyższych w skład układu pokarmowego wchodzą: jama ustna wraz z jej narządami (uzębienie, język), gardło, przełyk, żołądek i jelito, zróżnicowane na jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze i biodrowe) oraz jelito grube (jelito ślepe, okrężnica i odbytnica); ponadto gruczoły pozaściennelinianki, uchodzące do jamy ustnej, oraz wątroba i trzustka, których przewody wyprowadzające uchodzą do dwunastnicy. Podobną w zasadzie budowę ma układ pokarmowy innych kręgowców. Długość przewodu pokarmowego jest związana z jakością i strawnością pokarmu; mięsożerne mają przewód krótki, a roślinożerne, spożywające pokarm mniej treściwy, objętościowy, zawierający dużo celulozy dłuższy. U bezkręgowców układ pokarmowy jest zwykle mniej zróżnicowany; u niektórych, np. tasiemców, nie występuje.



4. UKŁAD WYDALNICZY

Układ wydalniczy to inaczej układ moczowy, który usuwa z organizmu produkty przemiany materii. Zbudowany jest z dwóch nerek odchodzących od nich moczowodów (po jednym od każdej nerki), które odprowadzają mocz to pęcherza moczowego zakończonego cewką.

Nerki znajdują się po grzbietowej części ciała, są fasolowatego kształtu, a do górnej powierzchni przylegają gruczoły nadnerczowe. Są one odpowiedzialne za filtrowanie krwi. Do nerek doprowadzana jest tętnica nerkowa i żyła nerkowa. Na przekroju podłużnym nerki zauważamy zewnętrzną warstwę mocno ukrwioną jest to kora nerkowa, wewnętrzną warstwę ciemniejszą o nazwie rdzeń nerkowy oraz wolna przestrzeń zwaną miedniczka nerkową.

Podstawową jednostką czynnościowo-strukturalną jest nefron, który składa się z torebki Bowmana oraz kanalików nerkowych. Kłębuszek nerkowy, czyli splot włosowatych naczyń krwionośnych (odgałęzienia tętnicy nerkowej) otoczony jest przez torebkę. Sam nefron znajduje się w korze nerkowej natomiast jego kanaliki znajdują się w rdzeniu nerki, gdzie tworzą piramidy nerkowe podstawą skierowane do kory, a wierzchołkami do wewnątrz. W wierzchołku piramidy znajdują się kielichy nerkowe które mają ujście do miedniczki nerkowej.

Różnica w średnicy tętniczki doprowadzającej i odprowadzającej (ta pierwsza jest szersza) powoduje wzrost ciśnienia krwi i szybszą dyfuzję w nefronu. Wewnętrzna strona torebka Bowmana zbudowana jest z cienkiego nabłonka jednowarstwowego płaskiego, natomiast zewnętrzna ścianka jest grubsza, aby chronić przed utrata szkodliwych substancji na zewnątrz nefronu.

W torebce po odfiltrowaniu substancji z krwi powstaje mocz pierwotny składający się z dużej ilości wody, soli mineralnych, glukozy, mocznika, cukrów i aminokwasów. Ma on bardzo podobny skład do osocza.

Mocz pierwotny przepływając kanalikami pierwszego i drugiego rzędu zostaje poddany dwóm procesom: resorpcji oraz sekrecji.

Resorpcja jest to odciąganie substancji od moczu pierwotnego do naczyń krwionośnych oplatających kanaliki, powoduje to zagęszczenie moczu. Resorpcji ulegają woda, niektóre sole mineralne, glukoza i aminokwasy. Resorpcje dzielimy również na dwa typy: obowiązkowa i nadobowiązkowa. Resorpcja obowiązkowa zachodzi w kanalikach pierwszego rzędu jest po prostu obowiązkowa, natomiast resorpcja nadobowiązkowa może zachodzić w kanalikach drugiego rzędu i zależy ona od stanu w jakim się znajdujemy, jeśli dostarczamy wystarczająca ilość wody resorpcja ta nie zachodzi.

Sekrecja jest to umieszczanie substancji szkodliwych w moczu, czyli zwiększanie stężenia np. mocznik, amoniak, toksyny rozpuszczalne w wodzie i niektóre zbędne jony.

Tak powstaje mocz ostateczny inaczej wtórny spływający kanalikami zbiorniczymi do moczowodów i pęcherza.


Moczowód to rurka, która wykonuje ruchy perystaltyczne (robaczkowe) aktywnie sprowadzając mocz w dół do pęcherza. Na pograniczu moczowodu z pęcherzem znajduje się fałd tkanki tworzący zastawkę, która zapobiega cofaniu się moczu z pęcherza.

Pęcherz moczowy to przejściowy zbiornik moczu, zbudowany z mięśnia gładkiego. Gdy mocz spływa do niego on może rozciągnąć się. W ściankach znajdują się mechanoreceptory, które reagują na stopień naprężenia ściany. W dolnej części pęcherza znajduje się zwieracz zbudowany z mięśnia poprzecznie prążkowanego, czyli zależnego od woli człowieka. Cewka moczowa u kobiet jest o wiele mniejsza niż u mężczyzn






5.UKŁAD SZKIELETOWY


1.Czaszka
a. Kości Twarde
- Kość Czołowa (Czoło)
- Kości Ciemieniowe (Boki i Sklepienie)
- 2xKość Skroniowa (Wokół uszu)
- Kość Potyliczna (Tył i Podstawa Czaszki)
- Kość Sitowa (Jama Nosowa)
- Kość Klinowa (Podstawa Czaszki)

b. Kości Twarzy
- Lemiesz
- Żuchwa
- Kości Nosowe
- Szczęka (Dolna i Górna)
- Kości Policzkowe(Jarzmowe)
- Zęby
- Oczodoły
- Kość Skroniowa



2. Kościec Osiowy
a. Kręgi
- Szyjne(7)
- Piersiowe(12)
- Lędźwiowe(5)
- Krzyżowy(5)
- Kość Ogonowa(4-5)

b. Żebra (12 par)
- Żebra Prawdziwe(7)
- Żebra Rzekome (3)
- Żebra Wolne (2)

c. Mostek






3. Obręcz Kończyny Górnej
a. Obojczyk
b. Łopatka
c. Kończyna Górna
- Kość Ramienna
- Kość Łokciowa
- Kość Promieniowa
- Nadgarstek
- Śródręcze
- Paliczki



4. Obręcz Kończyny Dolnej
a. Miednica
- Kość Ogonowa
- Kość Łonowa
- Kość Kulszowa
- Kość Biodrowa

b. Kończyna Dolna
- Kość Udowa
- Rzepka
- Kość Piszczelowa
- Kość Strzałkowa
- Stęp
- Śródstopie
- Paliczki




6.UKŁAD MIĘŚNIOWY


Funkcje mięśni:
- dzięki nim poruszamy kończynami,
- miesień sercowy przepompowuje krew w układzie krążenia,
- umożliwiają pracę narządów wewnętrznych.

Rodzaje mięśni:
1. Gładkie – ich włókna mają kształt wrzeciona, zawierają jedno jądro. Tworzą warstwy włókien ułożone obok siebie. Występują w ściankach przewodu pokarmowego, tętnic, żył, pęcherza moczowego i innych narządów wewnętrznych. Ich zadaniem jest wywieranie ciśnienia na otaczaną przez nie przestrzeń. Ich skurcz jest stopniowany. Kurczą się powoli, ale nie męczą szybko, nie mamy wpływu na ich skurcz.

2. Szkieletowe – ich komórki mają wydłużony, cylindryczny kształt, posiadają wiele jąder i prążki (kurczliwe struktury wewnątrz włókna mięśniowego). Łączą się ze szkieletem i umożliwiają ruch. Kurczą się szybko i szybko męczą, ich skurcz jest zależny od naszej woli.

3. Sercowy – wydłużone, cylindryczne komórki, rozgałęzione, z jednym lub dwoma centralnie ułożonymi jądrami. Ich połączenia umożliwiają szybkie i uporządkowane rozchodzenie się impulsu pobudzającego mięsień do skurczu. Mięsień sercowy nie męczy się (zawiera wiele tlenu i substancji odżywczych). Kurczy się w regularnych odstępach czasu, niezależnie od naszej woli.


Praca mięśni:
Komórka mięśnia poprzecznie – prążkowanego jest wypełniona włókienkami białkowymi zwanymi miofibrylami. Są one otoczone przez system oddzielonych błonami kanalików, zawierających dużo jonów wapnia, oraz licznymi mitochondriami, wytwarzającymi potrzebną do skurczu energię. Wzdłuż miofibryli można wyróżnić – rozmieszczone jedna obok drugiej – podstawowe jednostki kurczliwe. Są to sarkomery – małe maszyny białkowe, wykonujące prace podczas skurczu mięśnia. Wnętrze sarkomeru wypełniają dwa rodzaje włókienek białkowych, które nazywają się filamentami. Cienkie filamenty (aktynowe) łączą się jednym końcem z poprzecznie leżącymi strukturami białkowymi, rozdzielającymi sarkomery. Pozostaje między nimi wolna przestrzeń. Grube filamenty (miozynowe) znajdują się między cienkimi filamentami. Zajmują środkową część sarkomeru i nie łączą się ze strukturami rozdzielającymi sarkomery. Jest otoczony sześcioma cienkimi włókienkami.
Aktyna i miozyna są białkami, które najobficiej występują w komórkach mięśniowych.

Załączniki:
Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Przeczytaj podobne teksty

Czas czytania: 20 minut